در گفت‌وگو با معاون توسعه بازار و عضو هیات‌مدیره همکاران سیستم مطرح شد
هوشمندسازی، کلید بهبود بهره‌وری صنعت پخش
او معتقد است تحلیل رفتار مشتریان، پیش‌بینی تقاضا، کاهش خطاهای انسانی و افزایش تاب‌آوری در شرایط بحرانی، همگی از جمله دستاوردهایی هستند که با سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فناورانه به دست می‌آیند. در گفت‌وگویی که مشروح آن در ادامه آمده‌است، عضو هیات‌مدیره همکاران سیستم تصویری روشن از آینده صنعت پخش مبتنی بر فناوری‌های پیشرفته ترسیم می‌کند و توضیح می‌دهد که چگونه برخی شرکت‌های ایرانی نیز گام‌هایی موثر در این مسیر برداشته‌اند.
علی‌اکبر صمدزاده در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد درباره نقش راهکارهای نرم‌افزاری در هوشمندسازی فرآیندهای مختلف صنعت پخش توضیح داد: صنعت پخش با فرآیندهای کنونی خود، از پتانسیل قابل‌توجهی برای هوشمندسازی و به‌کارگیری هوش مصنوعی برخوردار است. با بررسی امکانات و ابزارهای مورد استفاده در سیستم‌های ERP پیشرفته جهانی، می‌توان به دسته‌بندی‌هایی دست یافت که هر یک ظرفیت‌های ارزشمندی برای بهبود فرآیندهای پخش و بهینه‌سازی این صنعت ارائه می‌دهند. برخی از این دسته‌بندی‌ها، قابلیت‌ها و مصادیق عینی هم‌اکنون در تعدادی از شرکت‌های پخش فعال در ایران نیز در حال پیاده‌سازی و استفاده هستند.
وی با بیان اینکه یکی از این قابلیت‌ها، کاربرد تحلیل داده با استفاده از هوش مصنوعی (AI Analytics) است، توضیح داد: امروزه داده‌ها تنها محدود به اطلاعات آماری یا نوشتاری نیستند، بلکه طیف گسترده‌ای از انواع داده‌ها، از جمله تصاویر، صداها و سایر فرمت‌های چندرسانه‌ای را نیز دربرمی‌گیرند. تبدیل این داده‌های بدون ساختار به اطلاعات ساختاریافته و قابل تحلیل، یکی از کلیدی‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت پخش محسوب می‌شود.
عضو هیات‌مدیره همکاران سیستم ادامه داد: برای مثال، پردازش تصاویر و اسناد (Document & Image Processing) از جمله فناوری‌هایی است که می‌تواند در خودکارسازی فرآیندهای پخش (مانند پردازش خودکار فاکتورها و بارکدها) نقش موثری ایفا کند. علاوه بر این، صنعت پخش (مانند خرده‌فروشی) به نوعی متکی بر تحلیل رفتار مصرف‌کننده (Customer Insight) است. این تحلیل‌ها در پیش‌بینی تقاضا، وفادارسازی مشتریان و بهینه‌سازی استراتژی‌های بازاریابی کاربرد دارند. همچنین، فناوری‌هایی مانند تشخیص تقلب (Fraud Detection) و تحلیل و گزارش‌دهی برنامه‌ریزی شده (Guided Reporting & Analytics) در بهبود دقت، سهولت و امنیت استفاده از نرم‌افزارهای حوزه پخش بسیار پرکاربرد است.
صمدزاده درباره قابلیت اتوماسیون عملیات و فرآیندها (Process Automation) توضیح داد: هوشمندسازی فرآیندهای پخش از طریق اتوماسیون فعالیتهای روتین، یکی از کلیدی‌ترین کاربردهای فناوری در این صنعت است. این امر نه‌تنها به بهبود کارایی عملیات منجر می‌شود، بلکه با هوشمندسازی گام‌های بعدی هر فرآیند و طراحی گردش‌کارهای خودکار، امکان کاهش خطاهای انسانی، تسریع عملیات و بهینه‌سازی منابع را فراهم می‌کند.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از این قابلیت‌های بهره‌گیری از هوش مصنوعی در صنعت پخش، تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی هوشمند (Decision Making) است، گفت: مدیران کسب‌وکارهای پخش نسبت به سایر کسب‌وکارها با انبوه بیشتری از اطلاعات برای تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی مواجه هستند. این تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها ممکن است به بهینه‌سازی عملیات (optimization) مربوط باشد، مانند بهینه‌سازی مسیریابی تورهای پخش یا بهینه‌سازی موجودی‌ها. گاهی این سیستمها به توصیه‌هایی برای انجام بهتر عملیات (recommendation) منجر می‌شوند، مثل هدف‌گذاری محصولات در سفارشات. همچنین پیش‌بینی تقاضا (forecasting) به مدیران در تصمیم‌گیری‌های مربوط به تخصیص منابع کمک شایانی می‌کند.
عضو هیات‌مدیره همکاران سیستم درباره قابلیت دستیار مجازی (Virtual Agent) نیز اظهار کرد: استفاده از دستیارهای هوشمند در صنعت پخش به عنوان یکی از کاربردهای نوین هوش مصنوعی مطرح است. این دستیارهای مجازی با قابلیت دسترسی سریع و دقیق به سیستم‌های اطلاعاتی، نقش موثری در تسهیل فرآیندهای عملیاتی ایفا می‌کنند. از جمله کاربردهای بارز این فناوری می‌توان به استعلام لحظه‌ای اطلاعات اعتبارسنجی مشتریان و بررسی موجودی محصولات اشاره کرد که به‌صورت خودکار و با دقت بالا انجام می‌پذیرد. این قابلیت‌ها به‌ویژه در فرآیندهای فروش و خدمات پس از فروش صنعت پخش بسیار اهمیت دارند.
صمدزاده با اشاره به نقش فناوری اطلاعات در رفع چالش‌‌های صنعت پخش بیان کرد: استفاده از راهکارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات در صنعت پخش منجر به تحول چشمگیری در تعامل و یکپارچگی بین اجزای مختلف این صنعت شده‌است. این تحول از طریق کاهش فاصله بین عرضه و تقاضا از طریق بسترهای مبتنی بر فناوری اطلاعات و اینترنت، ارائه اطلاعات هوشمند و به‌موقع به مصرف‌کنندگان نهایی، ایجاد امکان انتخاب‌های متنوع برای بهبود تجربه مشتریان و تأمین‌کنندگان، کاهش ضایعات از طریق پیش‌بینی دقیق‌تر نیازها و دقیق کردن سفارشات تولید و در نهایت، افزایش بهره‌وری در فرآیندهای تامین، لجستیک و تولید محقق می‌شود.
وی ادامه داد: در این راستا، پیاده‌سازی سیستم‌هایی مانند اپلیکیشن‌های سفارش‌گیری آنلاین و سامانه‌های مدیریت زنجیره تامین به‌عنوان ابزارهای کلیدی در تحقق این اهداف عمل می‌کنند. این راهکارهای فناورانه با ایجاد ارتباط نظام‌مند بین کلیه ذی‌نفعان، امکان بهینه‌سازی فرآیندهای صنعت پخش را فراهم می‌سازند.
عضو هیات‌مدیره همکاران سیستم با اشاره به نقش نرم‌افزارهای جانبی در بهبود عملکرد سیستمها و سرویسهای اطلاعاتی صنعت پخش، اظهار کرد: استفاده از سرویسهای اطلاعاتی بیرونی در صنعت پخش به‌منظور افزایش سرعت و دقت اطلاعات در فرآیندها، رشد قابل‌توجهی داشته‌است. این سرویس‌ها عمدتا در سه حوزه مورد استفاده قرار می‌گیرند: ایجاد پشتوانه‌های اعتباری مشتریان، اعتبارسنجی و تسهیل عملیات اجرایی. از جمله کاربردهای عملی این سرویس‌ها می‌توان به بررسی اعتبار اطلاعات مشتریان، شامل کد اقتصادی، کد ملی و تایید چک‌های صیادی اشاره کرد. همچنین، استفاده از خطوط اعتبارسنجی و اعتباردهی در معاملات و نیز ارتباط بلادرنگ با سامانه‌های مرتبط با نهادهای بیرونی، مانند سامانه مودیان و تی‌تک، از دیگر نمونه‌های کاربردی این خدمات هستند که نقش بسزایی در بهبود فرآیندهای پخش ایفا می‌کنند.
صمدزاده درباره نقش راهکارهای نرم‌افزاری در صنعت پخش در شرایط بحران، بیان کرد: در شرایط کنونی، تاب‌آوری به معیار کلیدی ارزیابی شرکت‌ها تبدیل شده‌است. شرکت‌هایی که در زیرساخت‌های هوشمند سرمایه‌گذاری کرده‌اند، در مواجهه با بحران‌ها عملکرد پایدارتری دارند. دسترسی ایمن به سیستمها و مشتریان، فراهم کردن شرایط دورکاری برای بخش‌هایی از شرکت، استفاده از سیستم‌های ابری از جمله تمهیداتی است که در شرایط بحران می‌تواند شرکت و ناوگان سفارش‌گیری و توزیع آن را در امان نگاه دارد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: همچنین مدیریت مصرف سوخت ناوگان و بهینه‌سازی آن از جمله چالش‌هایی است که با تمهیدات مناسب شرکت‌های پخش و سرمایه‌گذاری آنها روی بسترهای فناوری اطلاعات می‌تواند پاسخ مناسبی به این شرایط باشد. چنین شرکت‌هایی در شرایط بحرانی سریعتر از سایر شرکت‌ها می‌توانند به فعالیتهای خود بر بسترهای مجازی و از راه دور ادامه دهند.
