خواهر خوانده پاکستانیِ نصف جهان
آیا لاهور مقصدِ صادراتی صنایع دستیِ اصفهان می شود
مجدالدین تاج با اشاره به اشتراکات فرهنگی و ظرفیت‌های اقتصادی میان ایران و پاکستان، افزود: در صورت اصلاح مقررات صادراتی و تشکیل کارگروهی مشترک با حضور شهرداری، گمرک و اتاق بازرگانی، صنایع دستی اصفهان می‌تواند ارزش افزوده‌ای چند میلیاردی ایجاد کند.
او با تاکید بر اینکه پیمان خواهرخواندگی اصفهان با لاهور اقدامی مثبت اما ناکام در اجرا بوده است، ادامه داد: این‌گونه روابط، زمانی ثمربخش است که از مرحله امضا فراتر بروند و در قالب تبادل واقعی فرهنگی و اقتصادی تداوم یابند.
تاج با انتقاد از بی‌حاصل ماندن روابط خواهرخواندگی در سال‌های گذشته خاطرنشان کرد: تاکنون اصفهان با ۱۶ شهر جهان پیمان خواهرخواندگی امضا کرده اما متأسفانه در حوزه صنایع دستی از ظرفیت هیچ‌یک از آن‌ها بهره‌برداری مؤثر نشده است و این قراردادها در عمل فقط روی کاغذ مانده و سودی برای هنرمندان نداشته‌اند.
رییس اتحادیه صنایع دستی اصفهان با اشاره به اینکه حضور هیئت‌های فرهنگی و اقتصادی میان دو شهر می‌تواند تعاملاتی پایدار در حوزه نمایشگاه‌های صنایع دستی، کارگاه‌های آموزشی و صادرات محصولات هنری فراهم کند، گفت: این ارتباطات در صورت اجرا، سود واقعی برای هنرمندان و فعالان اقتصادی به همراه دارد. او به تجربه‌ای ناموفق در حوزه صادرات صنایع دستی اشاره کرد و افزود: سال گذشته، یک تاجر پاکستانی برای خرید ۵۰۰ کیلوگرم نقره قلم‌زنی شده به اصفهان آمد، اما به دلیل محدودیت‌های قانونی که از سال ۱۳۹۰ به‌روز نشده بود، امکان صادرات این محموله فراهم نشد چراکه بر اساس قانون فعلی، همراه مسافر تنها اجازه خروج سه کیلوگرم کالا دارد؛ در حالی‌که این محصولات، آثار هنری با ارزش افزوده بالا هستند و نباید با کالای خام یکسان تلقی شوند.
تاج با بیان اینکه بخشی از مواد اولیه صنایع دستی از جمله برخی سنگ‌ها، از پاکستان وارد می‌شود، گفت: این یعنی زنجیره‌ای از همکاری میان ۲ کشور وجود دارد که در صورت باز شدن مسیر صادرات، سود دوطرفه به دنبال خواهد داشت.
او با تاکید بر ضعف شناخت متقابل هنری میان ایران و پاکستان، افزود: آشنایی ما با هنرهای سنتی پاکستان بسیار محدود است و این مساله مانعی برای توسعه همکاری‌هاست، اگر برنامه تبادل فرهنگی و هنری هدفمند میان اصفهان و لاهور شکل بگیرد، خواهرخواندگی می‌تواند به مرحله بهره‌برداری عملی برسد. رییس اتحادیه صنایع دستی اصفهان، راهکار مؤثر در این زمینه را تشکیل کارگروهی مشترک دانست و تصریح کرد: این کارگروه با حضور شهرداری، گمرک و اتاق بازرگانی می‌تواند ضمن رفع موانع صادرات، زمینه برنامه‌ریزی برای تبادلات سالانه را نیز فراهم کند، برگزاری دیدارهای متقابل هیئت‌های فرهنگی و اقتصادی میان اصفهان و لاهور، ارتباطات را به چرخه‌ای پایدار تبدیل خواهد کرد.
تاج گفت: صنایع دستی ظرفیت بزرگی است که با کمترین مواد اولیه می‌تواند بیشترین ارزش افزوده را تولید کند و این گنج پنهان نباید به دلیل بی‌برنامگی یا قوانین بازدارنده، بدون استفاده باقی بماند، اگر از ظرفیت خواهرخواندگی با لاهور به درستی استفاده شود، تحول در صادرات صنایع دستی اصفهان دور از دسترس نخواهد بود.
اصفهان با ۱۶ خواهرخوانده روی کاغذ
قراداد خواهرخواندگی شهر اصفهان با شهر لاهور پاکستان در یکم مرداد ۱۳۸۳ با هدف همکاری در زمینه های فرهنگی، گردشگری، اقتصادی، علمی و آموزشی، پزشکی و درمانی و فنی و صنعت توسط شهرداران وقت اصفهان و لاهور امضا شد.
اصفهان طی دهه‌های گذشته با ۱۶ شهر از نقاط مختلف جهان از جمله فلورانس (ایتالیا)، سن‌پترزبورگ (روسیه)، کوالالامپور (مالزی)، شی‌آن (چین)، بارسلونا (اسپانیا)، لاهور (پاکستان)، کازان (روسیه)، کوالا ترنگانو (مالزی)، باکو (جمهوری آذربایجان)، یی‌وو (چین)، کرت (یونان)، هوی‌آن (ویتنام) و هایدلبرگ (آلمان) پیمان خواهرخواندگی امضا کرده است.
نخستین این پیمان‌ها در دهه‌های ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰ به امضا رسیدند و هدف آن‌ها توسعه همکاری‌های فرهنگی، گردشگری، اقتصادی و انتقال تجربیات مدیریت شهری بوده است. با این حال، بنا به گفته فعالان فرهنگی و اقتصادی، این تفاهم‌نامه‌ها در بسیاری از موارد به مرحله اجرای مؤثر نرسیده‌اند و از ظرفیت بین‌المللی اصفهان در حوزه‌هایی همچون صنایع دستی، تاکنون به‌طور شایسته‌ای بهره‌برداری نشده است.
سفر رییس‌جمهوری و افق تازه در روابط با پاکستان
گفتنی است سفر رسمی پزشکیان، رییس‌جمهوری کشورمان به پاکستان، نقطه عطفی در روابط تاریخی تهران و اسلام‌آباد به شمار می‌آید. این سفر در آستانه هفتاد و هشتمین سال روابط دیپلماتیک میان دو کشور انجام شد؛ روابطی که با به رسمیت شناختن متقابل آغاز شده و تاکنون از فراز و فرودهای متعددی عبور کرده است. در چنین بستری، تقویت پیوندهای فرهنگی و اقتصادی میان شهرهای هم‌پیمان، می‌تواند بستری برای گسترش همکاری‌های مردمی و دیپلماسی شهری فراهم آورد؛ فرصتی که فعالان صنایع دستی در اصفهان، آن را گامی مؤثر در تحول صادرات این هنر - صنعت اصیل می‌دانند.
