افت ۱۷درصدی فروش سواریها در ۴ ماه نخست ۱۴۰۴
فروش خودرو در ایستگاه رکود

سه خودروساز بزرگ کشور از ابتدای سال جاری تا انتهای تیرماه ۲۲۰ هزار و ۴۲۶ دستگاه خودروی سواری را به فروش رساندهاند، این در شرایطی است که این رقم در مدت مشابه سال ۱۴۰۳ به ۲۶۵ هزار و ۵۱۸ دستگاه میرسید. بر این اساس فروش خودروی سواری در مدت زمان یاد شده ۴۵ هزار و ۲۷۲ دستگاه معادل ۱۷ درصد کمتر شده است. همچنین در همین مدت زمان این خودروسازان ۲۳۵ هزار و ۴۷ دستگاه خودروی سواری تولید کردهاند، با توجه به آمار فروش آنها میتوان گفت که ۱۴ هزار و ۸۰۱ دستگاه از تولیدات سواری خودروسازان به فروش نرسیده یا به عبارت دیگر آنها ۶.۳ درصد از محصولات خود را دپو کردهاند.
چند موضوع را میتوان در افت فروش چهار ماهه خودروسازان موثر دانست. قیمتگذاری محصولات خودروسازان در این چهار ماه درهالهای از بلاتکلیفی بود و تا ابتدای تیرماه نیز اساسا قیمتگذاری نشده بود. پس از آن نیز اختلافنظر قیمتی بین بزرگترین خودروساز کشور و وزارت صمت آغاز شد و این کشمکشها هنوز هم ادامه دارد و پای دیوان عدالت اداری نیز به ماجرا باز شده است. با این وجود حتی در تیرماه نیز که قیمتهای مصوب وزارت صمت اعلام شده و ایرانخودرو نیز طرحهای فروش خود را با قیمت مصوب هیاتمدیره این شرکت به اجرا درآورد بازهم میزان فروش از خردادماه کمتر بوده است.
ماجرا قدری پیچیدهتر میشود اگر اشاره کنیم که در خرداد نیز فروش خودروی سواری تقریبا به کف رسیده و نسبت به اردیبهشت ۲۳.۲ درصد کمتر شده بود. با این وجود اما نه تنها خودروسازان نتوانستند در تیرماه بیشتر از خرداد بفروشند بلکه باز هم با یک درصد افت فروش مواجه بودهاند.
فاکتور دیگری را هم که در افت مجموع فروش سه خودروساز بزرگ کشور میتوان تاثیرگذار دانست، تولید خودروهای ناقص است. البته ایرانخودرو تعداد خودروهای ناقص خود را بهطور جداگانه اعلام میکند که در چهارماه اول سال هزار و ۴۳۳ دستگاه بوده است. اما سایپا و پارسخودرو در گزارش خود به سازمان بورس که در سامانه کدال منتشر میشود تعداد این خودروها را جداگانه اعلام نکردهاند و احتمال دارد که آنها را جزو خودروهای تولیدی خود محسوب کرده باشند، اما به دلیل داشتن نقص، طبیعتا قابل فروش نبودهاند. با توجه به مشکلی که سایپا و پارسخودرو در تامین قطعات خود دارند، این احتمال دور از ذهن به نظر نمیرسد.
علاوه بر این موارد جنگ تحمیلی ۱۲ روزه نیز در همین بازه چهارماهه اتفاق افتاد که میتواند آمار فروش خودروسازان را به شدت تحتتاثیر قرار دهد، چراکه در شرایط نااطمینانی مانند جنگ افراد تمایلی به خرید کالاهای مصرفی پردوام مانند خودرو ندارند و بیشتر ترجیح میدهند که سرمایه خود را به صورت نقدینگی حفظ کنند.
جزئیات فروش خودروسازان
طبق آمار ارائهشده به سامانه کدال، ایرانخودروییها در چهار ماه گذشته میزان ۱۵۱ هزار و ۵۱۱ دستگاه از تولیدات خود را به فروش رساندهاند. این شرکت در مدت مشابه سال گذشته ۱۵۴ هزار و ۷۶۸ دستگاه فروش داشته، بنابراین میزان فروش این خودروساز بزرگ کشور سه هزار و ۲۵۷ دستگاه کمتر شده و ۲.۱ درصد کاهش را ثبت کرده است. طبق آمار ارائه شده به کدال، ایرانخودرو در مدت زمان یاد شده توانسته ۱۵۶ هزار و ۶۱۹ دستگاه محصول سواری را به تولید برساند. بر این اساس در بازه زمانی تحت بررسی، بزرگترین خودروساز ایران پنج هزار و ۱۰۸ دستگاه معادل ۳.۳ درصد از تولیدات خود را به فروش نرسانده است.
اما عنوان پرفروشترین محصول ایرانخودرو در چهار ماه ابتدایی سال، به گروه پژو رسیده است. این گروه خودرویی در چهارماهه امسال آمار فروش 46 هزار و 899 دستگاهی را ثبت کرده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با آمار 61 هزار و 601 دستگاهی، ایرانخودرو حدودا 24 درصد (معادل ۱۴ هزار و 702 دستگاه) پژوی کمتری فروخته است. علت این موضوع خروج برخی از مدلهای پژو از خط تولید است. در حال حاضر تنها مدل 207 در بین خانواده پژو در ایرانخودرو تولید میشود.
رتبه دوم در لیست پرفروشترینهای ایرانخودرو نیز نصیب گروه سورن شده است. گروه سورن 42 هزار و 446 دستگاه فروش در چهار ماه گذشته داشته است. در مقایسه آمار 24 هزار و 413 دستگاهی فروش سورن در مدت مشابه 1403، فروش این گروه خودرویی 74 درصد افزایش را تجربه کرده است.
علاوه بر این، ایرانخودروییها در چهار ماه گذشته 24 هزار و 529 دستگاه دنا را به فروش رساندهاند؛ این آمار نشان میدهد فروش این خودرو نسبت به فروش 27 هزار و 177 دستگاهی مدت مشابه سال گذشته، افت 9.7 درصدی داشته است. ایرانخودروییها همچنین از فروش دوهزار و 801 دستگاه رانا در چهار ماهه امسال خبر دادهاند. طبق اعلام این شرکت، فروش رانا در چهار ماه ابتدایی سال 1403 به میزان 6 هزار و 371 دستگاه بوده است. بنابراین فروش این خودرو در مدت زمان یاد شده به میزان قابلتوجه ۵۶ درصد کمتر شده است.
طبق آمار ثبتشده در کدال ایرانخودرو در چهار ماه ابتدایی سال 23 هزار و 763 دستگاه تارا فروخته است، این آمار در مدت مشابه پارسال به میزان 21 هزار و 687 دستگاه بوده است که نشان میدهد فروش این محصول دوهزار و 76 دستگاه بیشتر شده و رشد 8.7 درصدی داشته است. بزرگترین خودروساز ایران همچنین چهارهزار و 798 دستگاههایما را در این مدت زمان به فروش رسانده است. این در حالی است که فروش این شاسیبلند مونتاژی چینی در مدت مشابه سال گذشته سههزار و 822 دستگاه بود. بنابراینهایما نیز رشد فروش 976 دستگاهی و 25.5 درصدی را ثبت کرده است. همچنین بخش دیگری به عنوان دیگر محصولات در کدال ایرانخودرو تعریف شده که میزان فروش آن 6 هزار و 275 دستگاه اعلام شده است.
دیگر خودروساز بزرگ ایران یعنی سایپا نیز در مدت زمان یاد شده با افت فروش مواجه بوده است. این شرکت در چهار ماه نخست امسال 49 هزار و 532 دستگاه محصول تولیدی سواری را فروخته، این در شرایطی است که در مدت مشابه سال 1403 میزان فروش این شرکت به 79هزار و 912 دستگاه میرسید. بنابراین فروش سایپا حدود ۳۸ درصد (معادل بالغ بر 30 هزار دستگاه) افت کرده است. طبق آمار موجود در کدال، تولید سواری سایپا در همین مدت زمان به 56 هزار و 218 دستگاه رسیده است. بنابراین با در نظر گرفتن فروش 49 هزار و 532دستگاهی این شرکت در مدت مذکور، دومین خودروساز بزرگ کشور 88.1 درصد از محصولات تولیدیاش را فروخته و 11.9 درصد دیگر را انبار کرده است.
محصولات سواری فروش رفته سایپا در چهار ماه ابتدایی سال شامل خانواده ایکس 200 و شاهین بوده است. در این بین، بیشترین فروش نصیب خانواده ایکس 200 (تیبا، کوئیک، ساینا) شده است. در بازه زمانی تحت بررسی، 39 هزار و 261 دستگاه از محصولات این خانواده به فروش رفته است. با توجه به آمار 61 هزار و 952دستگاهی چهار ماه ابتدایی 1403، فروش این گروه خودرویی 22 هزار و 691 دستگاه معادل 36.6 درصد کم شده است. دیگر محصول سایپا یعنی شاهین در چهار ماه گذشته 10هزار و 271 دستگاه فروش داشته است.
با توجه به آمار 17 هزار و 960 دستگاهی مدت مشابه سال گذشته، سایپا فروش شاهین را 42.8 درصد کاهش داده است. در چهار ماه ابتدایی سال گروه Q200 و سهند تنها محصولات فروشی پارسخودرو بودهاند. گروه Q200 در مدت زمان یاد شده 16 هزار و 824 دستگاه فروش داشته است. در مدت مشابه سال گذشته فروش این گروه 23هزار و 891 دستگاه بوده است بنابراین در این مدت زمان، فروش این گروه خودرویی هفت هزار و 67 دستگاه معادل حدود 30 درصد کمتر شده است. پارسخودرو همچنین دو هزار و 379 دستگاه سهند را فروخته است. در مدت مشابه سال گذشته تنها چهار دستگاه از این خودرو به فروش رسیده بود.
فروش ماهانه خودرو
علاوه بر این، آمار منتشرشده در کدال حکایت از آن دارد که سه خودروساز بزرگ کشور در تیرماه 53 هزار و 384 دستگاه خودروی سواری را به فروش رساندهاند. این رقم در ماه پیش از آن 53هزار و 925 دستگاه بوده است. بنابراین در این ماه خودروسازان داخلی با افت یک درصدی در فروش خود مواجه بودند.
ایرانخودرو در ماه ابتدایی تابستان 38 هزار و 696 دستگاه خودرو را به فروش رسانده است. این در شرایطی است که این رقم در خرداد ماه 39 هزار و 391 دستگاه بوده است. بنابراین بزرگترین خودروساز کشور، در تیرماه با 1.8 درصد افت فروش مواجه بوده یا به عبارت دیگر 695 دستگاه کمتر خودرو فروخته است.
همچنین سایپا در این ماه 10هزار و 150 دستگاه از محصولات سواری خود را به فروش رسانده است. این رقم در ماه پایانی بهار 11 هزار و 432 دستگاه بود. بنابراین نارنجیپوشان جاده مخصوص در این ماه هزار و 282 دستگاه معادل 11.2 درصد فروش کمتری نسبت به خرداد داشتهاند که آنها را به رکوددار افت فروش بین خودروسازان بدل کرده است.
اما پارسخودرو تنها خودروسازی بوده که در چهارمین ماه از سال نسبت به خرداد رشد فروش ثبت کرده و این رشد نیز میران قابلتوجهی بوده است. سومین خودروساز بزرگ کشور در تیر امسال چهار هزار و 538 دستگاه خودروی سواری به فروش رسانده است، این رقم در مقایسه با فروش سههزار و 102دستگاهی اردیبهشت هزار و 436 دستگاه بیشتر است تا پارسخودرو در تیرماه رشد 46 درصدی در فروش را ثبت کند.