ملاقات در آستانه ضرب‌الاجل

به گزارش «مسکو تایمز»، ویتکاف پس از ورود به مسکو با «کریل دمیتریف»، نماینده ویژه ریاست جمهوری دیدار کرد. تصاویر و فیلم‌های انتشاریافته از سوی «تاس»، خبرگزاری دولتی روسیه، حاکی از این بود که ویتکاف- دمیتریف در پارک «زاریادیه» در حال قدم زدن بودند و محافظان هم در اطراف آنها دیده می‌شدند. «مسکو تایمز» همچنین افزود، کرملین با انتشار ویدئویی از دست دادن ویتکاف با پوتین، این دیدار را تایید کرد. ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه است که از زمان دولت دوم ترامپ، چندین سفر به روسیه داشته است. ویتکاف آخرین بار در ماه آوریل به روسیه رفته بود زمانی که او با پوتین احتمال از سرگیری مذاکرات صلح بین روسیه و اوکراین را به بحث گذاشت.

این سفر او به مسکو در حالی است که ترامپ گفت اگر تا روز جمعه (۱۷ مردادماه) روسیه اقدامی در جهت توقف جنگ در اوکراین انجام ندهد، «تعرفه‌های ثانویه» را علیه شرکای تجاری این کشور - مانند هند و چین- اعمال خواهد کرد. روز دوشنبه (۱۳ مردادماه)، وقتی خبرنگاران از ترامپ پرسیدند که پیام ویتکاف به مسکو چیست و آیا روسیه می‌تواند کاری برای جلوگیری از تحریم‌ها انجام دهد، ترامپ پاسخ داد: «بله، به توافقی برسید که در آن مردم دیگر کشته نشوند.»

«گلب برایانسکی» و «مارک ترولیان» در گزارش دیروز چهارشنبه در رویترز نوشتند، یکی از دستیاران کرملین گفت که ویتکاف، مذاکرات «مفید و سازنده‌ای» با رئیس‌جمهور روسیه داشته است. گزارشگران رویترز، ماموریت ویتکاف را «دقیقه نودی» نامیدند. دیدار ویتکاف با پوتین حدود سه ساعت به طول انجامید. «یوری اوشاکوف»، دستیار سیاست خارجی کرملین گفت که دو طرف «سیگنال‌هایی» در مورد مساله اوکراین رد و بدل کرده‌ و در مورد امکان توسعه همکاری استراتژیک بین مسکو و واشنگتن بحث کردند، اما از ارائه جزئیات بیشتر تا زمانی که ویتکاف به ترامپ گزارش ندهد، خودداری کرد. کریل دمیتریف در رسانه‌های اجتماعی نوشت: «گفت‌وگو پیروز خواهد شد.»

اوشاکوف که در این جلسه حضور داشت، به خبرگزاری روسی زوزدا گفت: «ما گفت‌وگوی بسیار مفید و سازنده‌ای داشتیم». وی افزود: «از طرف ما، به ویژه در مورد مساله اوکراین، برخی سیگنال‌ها ارسال شد. سیگنال‌های مربوطه نیز از رئیس‌جمهور ترامپ دریافت شد». بلومبرگ و خبرگزاری روسی «بل» گزارش دادند که کرملین ممکن است پیشنهاد توقف حملات هوایی روسیه و اوکراین را ارائه دهد؛ ایده‌ای که هفته گذشته توسط الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهور بلاروس، در دیدار با پوتین مطرح شد. چنین اقدامی، در صورت توافق، به مراتب کمتر از آتش‌بس کامل و فوری است که اوکراین و ایالات متحده ماه‌هاست به دنبال آن هستند. اما این امر می‌تواند به هر دو طرف آرامش خاطر بدهد.

سه منبع نزدیک به کرملین به رویترز گفتند بعید است پوتین در برابر اولتیماتوم تحریم‌های ترامپ تسلیم شود؛ زیرا معتقد است که در حال پیروزی در جنگ است و اهداف نظامی او بر تمایلش برای بهبود روابط با ایالات متحده اولویت دارد. گرهارد مانگوت، تحلیلگر اتریشی گفت: «دیدار ویتکاف آخرین تلاش برای یافتن راه‌حلی آبرومندانه برای هر دو طرف است. با این حال، فکر نمی‌کنم که چیزی شبیه به سازش بین این دو وجود داشته باشد.» او گفت: «روسیه اصرار خواهد کرد که آماده آتش‌بس است، اما (فقط) تحت شرایطی که در دو یا سه سال گذشته تدوین کرده است.» دو منبع گفتند که رهبر روسیه نمی‌خواهد ترامپ را عصبانی کند و متوجه است که ممکن است فرصتی برای بهبود روابط با واشنگتن و غرب را از دست بدهد؛ اما اهداف جنگی او برایش مهم‌تر است. منابع روسی گفتند که شرایط پوتین برای صلح شامل تعهد قانونی الزام‌آور ناتو به عدم گسترش به سمت شرق، بی‌طرفی اوکراین، حفاظت از روس زبانان و پذیرش دستاوردهای ارضی روسیه در جنگ است.

 ویتکاف،‌ میلیاردر املاک و مستغلات، چندین جلسه طولانی با پوتین داشته است. او قبل از پیوستن به تیم ترامپ در ژانویه، هیچ تجربه دیپلماتیکی نداشت و منتقدان او را فردی فاقد ابزارهای لازم برای چنین کارهایی توصیف کرده‌اند. پوتین که پیوسته درخواست‌ها برای آتش‌بس را رد کرده است، جمعه گذشته گفت که خواهان صلح است، اما خواسته‌های او برای پایان دادن به تهاجم تقریبا سه سال و نیمه بدون تغییر مانده است. مسکو از اوکراین خواسته که سرزمین بیشتری واگذار کند و از حمایت غرب، از جمله تلاش برای عضویت در ناتو، دست بکشد.