شاخص‌های بنیادی سبز؛ شاخص‌های بازار قرمز
نخستین رویداد مهم هفته، انتشار صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای شرکت‌ها بود که برآیند آن، رشد ۳۰درصدی سود خالص نسبت به بهار ۱۴۰۳ و رسیدن به سطح ۲۵۶ هزار میلیارد تومان بود. این رشد، عمدتا ناشی از عملکرد مثبت برخی صنایع کلیدی از جمله صنعت پالایشی با رشد قابل‌توجه ۳۳۶ درصدی سودآوری و کاهش دو واحدی نسبت P/E TTM بوده است. بهبود سودآوری در صنایعی مانند روی مثبت ۴۵درصد، بانک مثبت ۸۰درصد، بیمه مثبت ۱۲۱درصد، دارو مثبت ۷۵درصد و سیمان مثبت ۸۹درصد نیز تایید‌کننده بهبود نسبی در شرایط عملیاتی برخی شرکت‌هاست.
در مقابل، صنایعی مانند خودرو منفی ۵۰ درصد، فولاد منفی ۴۰ درصد و متانول منفی ۹ درصد با افت محسوس سودآوری مواجه بودند که عمدتا به دلایلی چون سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری، رکود صادراتی و افت حاشیه سود مرتبط می‌شود. به طور خاص، صنعت خودروسازی علی‌رغم گستردگی، همچنان تحت فشار سنگین سیاست‌های غیرمنطقی قیمت‌گذاری باقی مانده و زیان انباشته در حال تشدید است.
نکته قابل‌توجه این است که نسبت P/E بازار پس از انتشار این گزارش‌ها، به محدوده ۶ واحد کاهش یافته است که از منظر تحلیل بنیادی، نشانه‌ای از ارزندگی قابل‌توجه بخش عمده‌ای از بازار محسوب می‌شود. با این حال، این عامل به تنهایی برای بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران کفایت نمی‌کند. در بعد سیاستگذاری، اقدامات حمایتی نهادهای ناظر شامل افزایش قدرت اعتباری صندوق‌های اهرمی، تمدید مهلت استفاده از طرح همیار و همچنین برنامه انتشار اوراق تبعی توسط صندوق تثبیت بازار، در دستور کار قرار داشته اما تاکنون اثر قابل‌توجهی بر تقاضای فعالان بازار نداشته است.
از منظر ریسک‌های سیاسی، آغاز دور جدید مذاکرات ایران با اروپا و تداوم بن‌بست در روابط ایران و آمریکا، ابهام در خصوص بازگشت تحریم‌ها از مسیر مکانیسم ماشه را افزایش داده است. این موضوع در کنار پیامدهای اقتصادی جنگ ۱۲روزه و تداوم رکود تورمی، چشم‌انداز فعالیت تولیدکنندگان را تیره‌تر کرده است؛ به‌ویژه با توجه به افت شدید شاخص مدیران خرید (PMI) خردادماه به پایین‌ترین سطح خود از سال ۱۳۹۷ تاکنون.
در مجموع، درحالی‌که از منظر ارزندگی، بسیاری از نمادها در سطوح جذاب قیمتی قرار دارند، ریسک‌های کلان سیستماتیک، عدم اصلاح نرخ بهره واقعی، و ضعف تقاضای مصرفی، موجب شده است تا سرمایه‌گذاران به سمت دارایی‌های کم‌ریسک متمایل شوند و استراتژی مدیریت ریسک را جایگزین سرمایه‌گذاری فعال در بازار سهام کنند. در شرایط فعلی، برای بازگشت رونق به بورس، کاهش ملموس ریسک‌های سیاسی و تثبیت فضای کلان اقتصادی، ضروری به نظر می‌رسد.
* تحلیلگر ارشد بازار سرمایه
