فضای ملتهب بازار و تداوم فروشهای سنگین

سازمان بورس و اوراق بهادار پیشتر وعده تزریق ۱۲۰هزار میلیارد تومان نقدینگی برای حمایت از بازار را داده بود، اما گزارشها حاکی از آن است که تنها ۳۳هزار میلیارد تومان از این مبلغ به بازار تزریق شده است. این اختلاف، شائبههایی را در میان سرمایهگذاران ایجاد کرده که برخی افراد یا گروهها ممکن است از این تزریق محدود نقدینگی برای خروج از بازار بهره برده باشند، درحالیکه سرمایهگذاران خرد همچنان در گرداب زیان گرفتار ماندند. در این میان به نظر میرسد مدیریت کنونی سازمان بورس، به اعتقاد بسیاری از فعالان بازار، از شفافیت لازم برخوردار نیست. نبود شفافیت، اعتماد سرمایهگذاران را به شدت خدشهدار کرده و این موضوع به یکی از عوامل اصلی تداوم وضعیت بحرانی بازار تبدیل شده است. از سوی دیگر بررسی گزارشهای مالی شرکتهای بورسی نشان میدهد که برخی از آنها عملکرد مطلوبی در فصل گذشته به ثبت رساندند، اما تعداد قابلتوجهی از شرکتها با کاهش سودآوری مواجه شدند. با وجود افزایش فروش در بسیاری از شرکتها، سودآوری آنها به دلیل تورم بالا در تیرماه کاهش یافته است. این تورم بالا، هزینههای تولید را افزایش داده و تامین مالی را برای صنایع دشوارتر کرده است.
این وضعیت نشاندهنده چالشهای ساختاری عمیقی است که صنایع مختلف در اقتصاد ایران با آن دستوپنجه نرم میکنند. همچنین صندوقهای اهرمی نیز که قرار بود ابزارهایی برای تقویت بازار باشند، همچنان درهالهای از ابهام قرار دارند. کاهش ضریب اعتباری این صندوقها و سپس بازگشت آن، بدون توضیحات روشن از سوی سازمان بورس، به سردرگمی سرمایهگذاران دامن زده است. تغییر ضریب اهرمی این صندوقها، برخلاف انتظار، تاثیر قابلتوجهی بر بهبود وضعیت بازار نداشته و این موضوع بار دیگر ضعف در برنامهریزی و تصمیمگیریهای سازمان را برجسته کرده است.
باید عنوان کرد بازار سرمایه در شرایط کنونی تحتتاثیر فضای ملتهب سیاسی و عدم حصول توافق در مذاکرات قرار دارد. کاهش این تنشها میتواند به بهبود چشمانداز بازار کمک کند. باتوجهبه وضعیت کنونی، ورود نقدینگی جدید به بازار بعید به نظر میرسد، اما این عامل میتواند نقشی تعیینکننده در تغییر روند بازار داشته باشد. بااینوجود در شرایط فعلی، بورس تهران به حال خود رها شده و برنامه مشخصی برای حمایت از آن مشاهده نمیشود. تصمیمگیریهای غیرشفاف و مدیریت ضعیف سازمان بورس، سرمایهگذاران را در موقعیتی دشوار قرار داده است.
به نظر میرسد برنامههای سازمان با نیازهای سرمایهگذاران همخوانی ندارد و این شکاف، اعتماد عمومی به بازار را بیشازپیش تضعیف کرده است. بااینحال، امید به بهبود شرایط همچنان وجود دارد. شفافیت در تصمیمگیریها، تدوین برنامههای حمایتی موثر و هماهنگی بین سیاستهای اقتصادی و پولی میتواند راه را برای بازگشت روزهای خوش به بازار سرمایه هموار کند. سرمایهگذاران و فعالان بازار امیدوار هستند که با تغییر رویکردها و اتخاذ سیاستهای کارآمد، بورس ایران بتواند از این بحران عبور کرده و بار دیگر به جایگاه شایسته خود در اقتصاد کشور دست یابد.
* کارشناس بازار سرمایه