چرا ارتش اسرائیل خبرنگاران را هدف گرفته است؟
جنگ ارادهها برای پیروزی حقیقت

شبکه الجزیره این اتهام را رد کرد و در بیانیهای، این قتل را «تلاشی مذبوحانه برای خاموش کردن صداهایی» خواند که «تصرف و اشغال قریبالوقوع غزه را افشا میکنند.» رژیم صهیونیستی خبرنگاران الجزیره را متهم کرده که با ارائه تصویری اغراقآمیز و تحریفشده از شرایط غزه، در خدمت منافع حماس عمل میکنند. به گزارش وبسایت الجزیره، انس الشریف ۲۸ساله و پدر دو فرزند بود. او در اردوگاه آوارگان جبالیا در شمال غزه به دنیا آمده و از دانشکده رسانه دانشگاه الاقصی فارغالتحصیل شده بود. این شبکه همچنین اعلام کرد که پدر او نیز در دسامبر ۲۰۲۳ طی یک حمله هوایی اسرائیل به خانه خانوادگیشان به شهادت رسیده بود.
انس الشریف و نبرد روایتها در غزه
شهادت انس الشریف فراتر از یک تراژدی فردی، نمایانگر نقطه اوج نبردی تمامعیار بر سر روایت و حقیقت است که به موازات درگیری نظامی در جریان است. این حادثه که در آن رژیم اسرائیل یک خبرنگار شناختهشده را «تروریست» و شبکه خبری او را ابزار پروپاگاندای دشمن معرفی میکند، به شکلی دقیق نشان میدهد که چگونه در جنگهای مدرن، کنترل اطلاعات و مشروعیتزدایی از منابع خبری مستقل، به اندازه عملیات نظامی اهمیت پیدا میکند. این رویداد را میتوان از سه منظر کلیدی تحلیل کرد: نقش خبرنگار بهعنوان شاهدی بیواسطه، استراتژی رژیم اسرائیل برای کنترل روایت و ابعاد انسانی فاجعه.
۱. خبرنگار در خط مقدم: نماد اراده برای افشاگری: در شرایطی که اسرائیل با ممانعت از ورود سازمانهای خبری بینالمللی، عملا یک خلأ اطلاعاتی در غزه ایجاد کرده بود، انس الشریف و همکارانش در الجزیره به صدایی حیاتی تبدیل شدند. آنها نه فقط گزارشگر، بلکه «نماد اراده» برای شکستن این انحصار خبری بودند. گزارشهای زنده الشریف که اغلب از دل ویرانههای ناشی از بمبارانها مخابره میشد، به تنها پنجره جهان عرب و بسیاری در دنیا به داخل این باریکهی محصور تبدیل شده بود. او تصویری بیواسطه، انسانی و غالبا دردناک از جنگ ارائه میداد که با روایت رسمی و استریل نظامی ارتش اسرائیل در تضاد بود. از این منظر، حضور فیزیکی او در صحنه و انتقال مستقیم مشاهدات، بزرگترین تهدید برای هر روایتی بود که میکوشید ابعاد فاجعه انسانی در غزه را کوچکنمایی یا تحریف کند. او صرفا یک پیامرسان نبود، بلکه خود به بخشی از پیام مقاومت مدنی برای دیده شدن و شنیده شدن تبدیل شده بود.
۲. استراتژی اسرائیل: ترور شخصیت پیش از ترور فیزیکی: واکنش ارتش اسرائیل به این موقعیت، یک استراتژی دو مرحلهای بود: ابتدا ترور شخصیت و سپس حذف فیزیکی. با متهم کردن انس الشریف به اینکه یک «جنگجوی حماس در پوشش خبرنگار» و «رئیس یک هسته تروریستی» است، ارتش اسرائیل تلاش کرد تا هویت حرفهای او را به کلی نابود کند. این برچسبزنی، راهبردی کلیدی برای خلع سلاح اخلاقی قربانی است. وقتی یک فرد از هویت «خبرنگار» تهی و با برچسب «تروریست» بازتعریف میشود، حمله به او در چارچوب گفتمان «مبارزه با تروریسم» توجیه میشود و دیگر حمله به آزادی بیان یا رسانهها تلقی نمیشود.
این اقدام به اسرائیل اجازه میدهد تا در سطح بینالمللی، کشته شدن یک خبرنگار را نه یک جنایت جنگی، بلکه یک «حمله هدفمند و موفق» علیه یک هدف نظامی مشروع جلوه دهد. بیانیه الجزیره که این ترور را «تلاشی مذبوحانه برای خاموش کردن صداها» میخواند، دقیقا به همین استراتژی مشروعیتزدایی اشاره دارد. اسرائیل با متهم کردن کل شبکه الجزیره به «خدمت به منافع حماس»، در تلاش است تا هرگونه گزارشی از این منبع را بیاعتبار سازد و انحصار روایت را به دست گیرد.
۳. ابعاد انسانی: چرخه خشونت و تراژدی یک خانواده: پشت این اتهامات و بیانیههای رسمی، یک واقعیت انسانی تکاندهنده قرار دارد که عمق فاجعه را به تصویر میکشد. انس الشریف، جوانی ۲۸ساله، پدر دو فرزند، فارغالتحصیل رشته رسانه و زاده اردوگاه آوارگان جبالیا بود. زندگی او خود خلاصهای از تاریخ معاصر فلسطین است. تکاندهندهتر آنکه پدر او نیز در دسامبر ۲۰۲۳، در یک حمله هوایی اسرائیل به خانهشان شهید شده بود. این جزئیات، الشریف را از یک «هدف نظامی» به یک انسان با داستان، خانواده و رویا تبدیل میکند و نشان میدهد که چگونه چرخه خشونت، نسل به نسل در حال بازتولید است. مرگ او نه یک رویداد منفرد، بلکه بخشی از یک تراژدی خانوادگی و ملی است که در آن، حتی تلاش برای روایت کردن رنج نیز با مرگ پاسخ داده میشود. این بعد انسانی، قدرتمندترین پادزهر در برابر تلاشها برای غیرانسانیسازی و توجیه خشونت است.
در نهایت، پرونده انس الشریف یک نمونه مطالعاتی کامل از جنگ روایتهاست. او در جنگی کشته شد که در آن دوربین و میکروفن به اندازه اسلحه اهمیت دارند و حقیقت، خود به یک میدان نبرد تبدیل شده است. این حادثه به روشنی نشان میدهد که در جنگهای مدرن، کنترل روایت به اندازه کنترل میدان نبرد اهمیت دارد و اولین قربانی این نبرد، اغلب خود حقیقت و کسانی هستند که شجاعت روایت آن را دارند.