زنجیره فولاد زیر سایه تصمیمهای بورس کالا
فرمول قیمت‌گذاری تغییر کرد
بورس کالا در بخشنامه‌ای ، فرمول جدید قیمت‌گذاری پایه محصولات زنجیره فولاد را منتشر کرد. براساس نامه مذکور که از سوی دفتر صنایع معدنی وزارت صمت به مدیرعامل بورس کالای ایران ارسال شده، اجرای ابلاغیه قبلی متوقف شده است. در این نامه تاکید شده که با توجه به بررسی‌های کارشناسی و اخذ نظرات فعالان زنجیره فولاد، لازم است مکانیسم جدید قیمت‌گذاری با لحاظ شرایط بازار و تولید، تدوین و اجرا شود. بخشنامه قبلی اول تیر ماه سال جاری ابلاغ شده بود.
جزئیات فرمول جدید قیمت‌گذاری
در بخشنامه جدید بورس کالا، آمده است که از تاریخ یکشنبه ۱۲ مرداد ماه سال ۱۴۰۴ قیمت پایه محصولات معدنی زنجیره فولاد شامل کنسانتره سنگ آهن، گندله سنگ آهن و آهن اسفنجی بر اساس عملکرد عرضه‌کننده در بازار و نسبت معامله به عرضه، در بازه مثبت و منفی ۳ درصد قیمت پایه قبلی تعیین خواهد شد. بر اساس این فرمول، عرضه‌کنندگانی که میزان معامله آنها به عرضه بیش از ۶۰ درصد باشد، مشمول افزایش ۳ درصد قیمت پایه خواهند شد. به تدریج و با کاهش این نسبت، درصد تغییر کاهش می‌یابد تا جایی که در صورت عدم عرضه، قیمت پایه آن هفته با ۵ درصد کاهش مواجه خواهد شد.
همچنین سقف قیمت پایه معادل نرخ گمرکی رسمی (بر اساس نرخ ارز فروش اسکناس بانک مرکزی) تعیین شده و کف آن ۹۰ درصد این نرخ خواهد بود. سقف قیمت پایه محصولات مذکور برابر با آخرین نرخ ارزش گمرکی (اعلامی در تارنمای رسمی گمرک) و بر اساس نرخ ارز فروش اسکناس بانک مرکزی است.
در صورت عدم اعلام نرخ ارزش گمرکی در ٤ هفته متوالی، کمیته بازار متناسب با روند قیمت‌های اعلامی قبل و قیمت‌های جهانی نسبت به محاسبه نرخ ارزش اقدام خواهد کرد. قیمت محاسبه شده برای هر عرضه‌کننده متناسب با درصد عمل به ایفای تعهدات عرضه هفتگی (کف عرضه تکلیفی وزارت صمت) تعدیل خواهد شد. در صورت عدم عرضه در دو هفته قبل توسط هر یک از عرضه‌کنندگان، قیمت پایه در همان هفته، کمترین قیمت پایه محاسبه شده در ابلاغیه حاضر، برای آن عرضه‌کننده مورد ملاحظه قرار خواهد گرفت.
دلایل این تغییر چیست؟
گزارش‌ها نشان می‌دهد که فرمول پیشین به دلیل سخت‌گیری‌ها و نداشتن انعطاف نسبت به شرایط بازار، موجب شد تا حاشیه سود بسیاری از تولیدکنندگان از بین برود و در نتیجه عرضه این محصولات کاهش یابد. طبق گزارش‌ها، حتی برخی تولیدکنندگان ترجیح دادند تولید خود را متوقف کنند، چرا که فروش در بورس کالا با قیمت‌های قبلی صرفه اقتصادی نداشت. با فرمول جدید، ضمن ایجاد انگیزه برای عرضه بیشتر، تلاش شده است تا ثبات نسبی قیمت‌ها نیز حفظ شود. همچنین پیوستگی این فرمول با عملکرد عرضه‌کننده و تعهدات هفتگی، نوعی سازوکار تشویقی و تنبیهی برای حفظ جریان عرضه به بازار در نظر گرفته شده است.
واکنش بازار و چشم‌انداز پیش‌رو
هر چند هنوز برای ارزیابی دقیق تاثیرات فرمول جدید زود است، اما پیش‌بینی می‌شود با اجرای آن از یکشنبه هفته آینده، شاهد افزایش نسبی عرضه و بهبود فعالیت تولیدکنندگان باشیم. همچنین این تصمیم می‌تواند نقش مهمی در تنظیم بازار داخلی فولاد، کاهش ریسک برای خریداران و تولیدکنندگان و نیز تطبیق بهتر قیمت‌ها با واقعیت‌های جهانی ایفا کند. البته باید توجه داشت که تولیدکنندگان همچنان با چالش‌های زیادی از جمله کمبود انرژی مواجه هستند و با توجه به این چالش‌ها، ارزیابی میزان اثرگذاری فرمول جدید به زمان بیشتری نیاز دارد.
