ترامپ: فعلا نیازی به اعمال تعرفه علیه چین به خاطر خرید نفت روسیه نیست؛
قیمت نفت در انتظار مذاکرات آلاسکا

این دیدار که با محوریت بحران اوکراین و بررسی امکان پایان جنگ برگزار شد، علاوه بر جنبههای سیاسی و امنیتی، به سرعت بر رفتار خریداران عمده نفت و جهتگیری بازارهای انرژی جهان اثر گذاشته است.
ترامپ در اظهارات اخیر خود اعلام کرد که در حال حاضر نیازی به اعمال فوری تعرفههای تلافیجویانه علیه کشورهایی مانند چین به دلیل خرید نفت از روسیه نمیبیند، اما همزمان تاکید کرد که بسته به تحولات آینده و واکنش مسکو و سایر بازیگران جهانی، احتمال دارد طی دو تا سه هفته آینده، تصمیم به اعمال تعرفههای جدید گرفته شود.
این موضعگیری به نوعی نشاندهنده سیاست هوشمندانه و حسابشده واشنگتن است که همزمان تلاش میکند از ایجاد تنشهای ناگهانی و آشفتگی در بازار نفت جلوگیری کند و از سوی دیگر چین را که بزرگترین خریدار نفت روسیه محسوب میشود، تحت نظر قرار دهد تا از این وضعیت در مذاکرات تجاری آتی و تعیین امتیازات اقتصادی بهرهبرداری کند.
این تعلیق موقت، ضمن آرام نگه داشتن بازارها، پیامی روشن به سایر خریداران عمده نفت روسیه نیز میدهد؛ پیام این است که ادامه خرید نفت از روسیه میتواند در آینده با هزینههای اقتصادی، تحریمهای ثانویه و محدودیتهای تجاری مواجه شود و هیچ کشوری از پیامدهای احتمالی خریدهای خود مصون نخواهد بود. افزون بر این، تحلیلگران اقتصادی و سیاسی هشدار میدهند که چنین تعلیق موقتی، گرچه در کوتاهمدت موجب کاهش فشار بر بازار و جلوگیری از نوسانات شدید قیمتها شده، اما به هیچ وجه تضمینی برای ثبات بلندمدت بازار نفت ارائه نمیدهد و فعالان و سرمایهگذاران جهانی باید خود را برای واکنش سریع به هر گونه تغییرات ژئوپلیتیکی یا اقتصادی آماده کنند.
از منظر بازار، این شرایط باعث شده که معاملهگران نفت، شرکتهای انرژی و سرمایهگذاران بینالمللی در حالت انتظار و تحلیل دقیق اخبار باقی بمانند و هر تصمیم سیاسی یا اقتصادی آمریکا و روسیه، میتواند بلافاصله بر روند عرضه، تقاضا و قیمت جهانی نفت تاثیر بگذارد و حتی الگوهای تجارت منطقهای و جهانی انرژی را دستخوش تغییر کند. به این ترتیب، دیدار آلاسکا نه تنها به عنوان یک رویداد سیاسی و دیپلماتیک بلکه به عنوان نقطه عطفی در بازار انرژی جهان قلمداد میشود، جایی که هر حرکت بعدی واشنگتن یا مسکو، هرچند کوچک، میتواند پیامدهای گسترده و فوری بر اقتصاد جهانی، جریان انرژی و امنیت تامین نفت داشته باشد.
هند تحت فشار مستقیم
در مقابل، هند تحت فشار مستقیم و شدید آمریکا قرار دارد. هفته گذشته ترامپ اعلام کرد که تعرفه جدید ۲۵ درصدی بر صادرات هند اعمال میشود و مجموع تعرفهها به ۵۰ درصد خواهد رسید. دلیل این اقدام ادامه خرید نفت از روسیه عنوان شد و نشان میدهد که واشنگتن از ابزار اقتصادی برای محدود کردن دسترسی مشتریان بزرگ نفت روسیه استفاده میکند. تحلیلگران اقتصادی هشدار میدهند که افزایش تعرفهها، بهویژه در سطح ۵۰ درصد، میتواند صادرات هند را تحت فشار قرار دهد و رقابتپذیری کالاهای این کشور در بازار آمریکا کاهش یابد، امری که علاوه بر اقتصاد هند، بر جریان تجارت جهانی نفت و الگوهای عرضه و تقاضا نیز اثر مستقیم خواهد گذاشت.
این فشار اقتصادی میتواند دهلینو را مجبور به تعدیل استراتژی خرید نفت کند، اما تاکنون هند اعلام کرده که خرید نفت از روسیه را متوقف نکرده و همچنان بر اساس ملاحظات اقتصادی خود عمل میکند. دیدار آلاسکا، با محوریت بحران اوکراین و بررسی امکان پایان جنگ، هرچند به توافق قطعی نینجامید، اما فضای مثبتی ایجاد کرده است.
ترامپ در مصاحبه با شبکه فاکس نیوز تصریح کرد: «به خاطر اتفاقاتی که امروز رخ داد، فکر نمیکنم فعلا لازم باشد درباره تعرفهها تصمیمی بگیریم. شاید در دو یا سه هفته آینده مجبور به بازنگری باشیم، اما اکنون ضرورتی وجود ندارد.» او همچنین خاطرنشان کرد که فشار بر هند باعث شد این کشور خرید نفت از روسیه را کاهش دهد و در نتیجه، روسیه برای مذاکره تماس گرفت. این واکنشها نشان میدهد که سیاستهای آمریکا نه تنها بازار نفت بلکه رفتار خریداران عمده انرژی را نیز به شدت تحتتاثیر قرار میدهد و هر اقدام تحریمی میتواند منجر به تغییرات سریع در مسیر تجارت جهانی نفت شود.
چشمانداز بازار نفت در کوتاهمدت و میانمدت همچنان نامطمئن است. بر اساس دادههای تحلیلی، اگر ترامپ تصمیم به اعمال تعرفه علیه چین بگیرد یا فشار بر هند شدت یابد، قیمت نفت میتواند در کوتاهمدت افزایش یابد و حتی به مرز ۸۰ دلار برای هر بشکه برسد. در مقابل، ادامه تعلیق تعرفهها و کاهش نسبی خرید هند، میتواند تا حدود ۵ دلار کاهش قیمت را به دنبال داشته باشد. چنین نوساناتی نشان میدهد که سرمایهگذاران در بازارهای نفت، طلا و سایر داراییهای وابسته به انرژی باید آمادگی مواجهه با تغییرات ناگهانی و اثرات ژئوپلیتیک را داشته باشند. بازارهای آسیایی بهویژه تحتتاثیر این تحولات قرار دارند.
چین، بزرگترین واردکننده نفت روسیه، همچنان از حاشیه نسبی برخوردار است و پکن میتواند از این وضعیت برای دستیابی به امتیازات در مذاکرات تجاری با واشنگتن استفاده کند. در هند اما فشار مستقیم تعرفهای باعث افزایش هزینه واردات انرژی شده و ممکن است منجر به تغییر در الگوی مصرف و مدیریت ذخایر نفتی شود. تحلیلگران پیشبینی میکنند که این موضوع میتواند تقاضای داخلی و صادرات کالاهای مصرفی هند را تحتتاثیر قرار دهد و حتی به تغییر الگوهای تجارت منطقهای منجر شود.
از منظر سرمایهگذاران و شرکتهای نفتی، تحولات اخیر نشاندهنده یک فضای پرریسک و پیچیده است. هرگونه تصمیم ترامپ درباره تعرفهها و سیاستهای تحریمی، بهطور مستقیم بر جریان سرمایه، قراردادهای نفتی و سرمایهگذاریهای بلندمدت تاثیر خواهد گذاشت. بسیاری از تحلیلگران هشدار میدهند که بازار نفت در حال حاضر در یک وضعیت تعادل شکننده قرار دارد و حتی کوچکترین تغییرات سیاسی یا اقتصادی میتواند باعث نوسانات شدید قیمتها شود. بنابراین، فعالان بازار باید بهطور مداوم اخبار مربوط به مذاکرات آلاسکا، اقدامات تعرفهای آمریکا و واکنش هند و چین را رصد کنند تا بتوانند تصمیمات خود را متناسب با تحولات لحظهای اتخاذ کنند.
در مجموع، وضعیت فعلی بازار نفت بازتابدهنده تنشهای ژئوپلیتیک و اقتصادی همزمان است: فشار بر هند، تعلیق موقت علیه چین، ادامه جنگ اوکراین و مذاکرات سیاسی آمریکا با روسیه، همگی عواملی هستند که میتوانند مسیر قیمت نفت و جریان تجارت جهانی را تحتتاثیر قرار دهند. این شرایط نشان میدهد که بازار نفت بیش از پیش وابسته به تصمیمات سیاسی، سیاستهای اقتصادی کلان و رفتار خریداران عمده انرژی شده و هر گونه تغییر در این معادلات میتواند اثرات گسترده و فوری بر قیمتها و عرضه و تقاضای جهانی نفت داشته باشد.