مالیات هوشمند در خدمت سرمایه‌گذاری
بر اساس این مطالعات، سامانه‌‌‌های هوشمند با رصد لحظه‌‌‌ای تراکنش‌‌‌ها و تحلیل داده‌‌‌های کلان، قادرند تخلفات مالیاتی را در کمترین زمان شناسایی کنند. این فناوری، که در کشورهایی مانند سنگاپور با موفقیت به کار گرفته شده، نه‌‌‌تنها فرار مالیاتی را به حداقل رسانده، بلکه فرآیند انطباق مالیاتی را برای کسب و کارها ساده‌‌‌تر و شفاف‌‌‌تر کرده است. در کنار آن، بهینه‌‌‌سازی زنجیره تامین با تحلیل دقیق سیاست‌‌‌های مالیاتی نشان داده که هزینه‌‌‌ها را تا ۱۵درصد کاهش می‌دهد. این امر از طریق تنظیم هوشمندانه نرخ‌های مالیاتی و انتخاب بهینه مکان‌‌‌هایی برای مراکز تولید، انبارها و توزیع محقق می‌شود، که زمینه‌‌‌ساز سرمایه‌گذاری گسترده‌‌‌تر در بخش تولید خواهد بود.
برای تکمیل این رویکردها، سامانه‌‌‌های مالیاتی هوشمند مانند سامانه مؤدیان، با بهره‌‌‌گیری از یادگیری تقویتی، می‌توانند فرار مالیاتی را به حداقل برسانند و اعتماد به بازار را تقویت کنند. این فناوری، با تحلیل رفتار مؤدیان و ارائه راهکارهای شخصی‌‌‌سازی‌‌‌شده برای انطباق مالیاتی، هزینه‌‌‌های کسب و کارها را کاهش می‌دهد و منابع آنها را به سوی تولید هدایت می‌کند. برای مثال، یک تولیدکننده می‌تواند از اپلیکیشن‌‌‌های هوشمند برای بهینه‌‌‌سازی مالیات خود استفاده کند که این اپلیکیشن می‌تواند نسبت به تشخیص معافیت‌‌‌های مالیاتی قانونی مطابق با فعالیت آن تولیدی اقدام و آن را اعمال کند یا اظهارنامه مالیاتی را به‌صورت بهینه (بدون نیاز به صرف وقت و هزینه زیاد) تکمیل کند و در نتیجه باعث می‌شود فرآیند مالیاتی ساده‌‌‌تر و کارآتر شود و کسب و کارها بتوانند تمرکز بیشتری روی تولید و سرمایه‌گذاری داشته باشند و سرمایه‌گذاری در خطوط تولید را شتاب می‌‌‌بخشد. این شفافیت، هم درآمدهای مالیاتی را پایدار می‌کند و هم شعار «سرمایه‌گذاری برای تولید» را محقق می‌سازند.
این روش‌ها کاملا با شعار سال «سرمایه‌گذاری برای تولید» هم‌‌‌راستا هستند. در واقع با کاهش هزینه‌‌‌ها از طریق بهینه‌‌‌سازی زنجیره تامین، تولیدکنندگان قادر خواهند بود خطوط تولید خود را گسترش دهند، فرصت‌‌‌های شغلی جدیدی ایجاد کنند و نوآوری را در محصولات و خدمات خود تقویت کنند. این تحول به ایجاد پایه مالیاتی پایدارتری منجر می‌شود. اگر سیاست‌‌‌های مالیاتی با دقت و هوشمندی تنظیم شوند، فرار مالیاتی به طور قابل‌‌‌توجهی کاهش یافته و شرکت‌ها به سمت شفافیت و رعایت قوانین تشویق می‌‌‌شوند. نتیجه این فرآیند، رشد اقتصادی پایدار و افزایش درآمدهای عمومی خواهد بود که می‌تواند زیرساخت‌‌‌ها و خدمات عمومی را نیز بهبود بخشد.
کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که اجرای یک پروژه پایلوت با همکاری نهادهای مرتبط، با تمرکز بر توسعه فناوری‌‌‌های بومی، می‌تواند این تحول را به واقعیت تبدیل کند. ایجاد زیرساخت‌‌‌های لازم، از جمله شبکه‌‌‌های داده‌‌‌ای پیشرفته و سیستم‌‌‌های یکپارچه، به همراه آموزش گسترده برای استفاده از این فناوری‌‌‌ها، از عوامل کلیدی موفقیت خواهد بود. همچنین، شبیه‌‌‌سازی سناریوهای مختلف می‌تواند به تصمیم‌گیری‌‌‌های دقیق‌‌‌تر برای سیاستگذاری کمک کند. این نوآوری نه‌‌‌تنها اقتصاد را تقویت می‌کند، بلکه می‌تواند ایران را به عنوان پیشگام منطقه‌‌‌ای در استفاده از فناوری‌‌‌های هوشمند در مدیریت مالی و سرمایه‌گذاری معرفی کند.
* دکترای تخصصی مهندسی صنایع
