شوک سنگین ایران به اقتصاد اسرائیل

پایگاه اقتصادی کالکالیست در گزارشی نوشت که جنگ با ایران اقتصاد رژیم صهیونیستی را یک سال به عقب برده و سبب رشد منفی ثبتشده در سهماهه دوم سال ۲۰۲۵ بوده است.
براساس این گزارش، دادههای رسمی مرکز آمار این رژیم که روز گذشته منتشر شد، حکایت از کاهش واقعی تولید ناخالص داخلی به میزان ۳.۵ درصد در محاسبه سالانه نسبت به سهماهه پیشین و حدود یک درصد در محاسبه ساده فصلی دارد.
این گزارش تأکید میکند که میزان وابستگی این رژیم به واردات همچنان بالاست و هرگونه تحریم یا لغو توافقهای تجاری میتواند ضربهای سنگینتر به آن وارد کند.
با توجه به رشد سالانه نزدیک به ۲ درصدی جمعیت، تولید سرانه نیز ۴.۴ درصد کاهش یافته است. این ارقام نشان میدهد که سطح تولید سرانه در سهماهه دوم ۲۰۲۵ میلادی به همان سطح سهماهه دوم سال ۲۰۲۴ بازگشته است.
افت شدید در بخش تجاری
نکته مهم دیگر در این گزارش، افت حدود هفت درصدی تولید بخش تجاری بهعنوان موتور اصلی فعالیتهای اقتصادی است؛ افتی تقریباً دو برابر کاهش رشد عمومی. با این حال مقایسه با سهماهه دوم ۲۰۲۴ نشان میدهد که اقتصاد هنوز اندکی رشد سالانه ۱.۶ درصدی و بخش تجاری نیز حدود یک درصد افزایش داشته است. بدین ترتیب، کاهش فعلی عمدتاً به سهماهه نخست ۲۰۲۵ بازمیگردد که با شرایط عادیتری همراه بود.
بر اساس گزارش کالکالیست، شدت این کاهش بسیار نگرانکننده است. بانک جهانی جی.پی. مورگان اوایل ماه جاری در پیشبینی فصلی خود، میزان انقباض اقتصاد رژیم صهیونیستی را تنها ۰.۵ درصد برآورد کرده بود؛ اما دادههای واقعی تقریباً دو برابر این میزان را نشان میدهند. انتظار میرود این بانک در صورت ثبات ارقام مرکز آمار، پیشبینیهای خود را اصلاح کند. جی.پی. مورگان پیشتر رشد اقتصاد رژیم صهیونیستی در کل سال ۲۰۲۵ را تنها ۲.۶ درصد تخمین زده بود.
آخرین بار که اقتصاد رژیم صهیونیستی منقبض شد، سهماهه پایانی سال ۲۰۲۳ بود؛ آن هم به دلیل جنگی گسترده و شکست کابینه بنیامین نتانیاهو در هفتم اکتبر و مرور ششماهه تراز فعالیت های اقتصادی نخست سال ۲۰۲۵ نیز نشان میدهد که در مجموع رشدی بسیار ناچیز حدود یک درصد سالانه ثبت شده است؛ رقمی که معادل نبود رشد اقتصادی تلقی میشود.
سقوط مصرف و سطح زندگی
هرچند تعریف رکود مستلزم ۲ فصل متوالی رشد منفی در تولید ناخالص داخلی است و دادههای مقدماتی سهماهه سوم حکایت از بهبود دارند، اما به باور کارشناسان، آنچه در جریان است رشد بسیار ضعیف است که ادامه جنگ آن را بیش از پیش تضعیف خواهد کرد. این وضعیت سطح زندگی در سرزمینهای اشغالی را راکد نگاه میدارد و روند بهبود اقتصادی را به تعویق میاندازد.
گزارش کالکالیست همچنین تأکید میکند که همه شاخصهای تقاضا کاهش یافتهاند؛ مصرف خصوصی که موتور محرک اقتصاد به شمار میرود، بیش از پنج درصد افت داشته، سرمایهگذاریها بهشکل جدی سقوط کرده، هزینههای عمومی اندکی کم شده و صادرات نیز با افت مواجه بوده است.
مصرف خصوصی سرانه که معیاری برای سنجش سطح زندگی محسوب میشود، نسبت به سهماهه نخست ۲۰۲۵ بیش از ۵.۱ درصد سقوط کرده است. مصرف کالاهای بادوام همچون خودرو و لوازم برقی حدود ۱۰ درصد کاهش داشته است. در همین حال، مصرف کالاهای نیمهبادوام مانند پوشاک، کفش و لوازم خانگی ۳۵ درصد افت کرده است.
در بخش سرمایهگذاری نیز کاهش ۱۲ درصدی ثبت شده است. ساختوساز مسکونی ۱۸ درصد و غیرمسکونی ۲۵ درصد افت کرده که نشانه بحران در بخش مسکن و کمبود نیروی کار است.
کاهش صادرات و افزایش وابستگی به واردات
صادرات نیز در سهماهه دوم ۲۰۲۵ حدود هفت درصد کاهش یافته است. با این حال پس از کسر بخشهایی مانند الماس و برخی شرکتهای نوپای فناوری، افت واقعی به ۳.۵ درصد میرسد.
صادرات تسلیحات و فناوریهای پیشرفته همچنان نقش مهمی در تراز صادرات ایفا کردهاند.
از سوی دیگر، وابستگی شدید به واردات همچنان پابرجاست. در حالی که واردات خدمات بهویژه در بخش گردشگری به دلیل جنگ و تعطیلی فرودگاه بنگوریون کاهش یافته، اما مجموع واردات کمی افزایش داشته است. سهم واردات در تأمین نیازهای داخلی اکنون حدود ۲۱ درصد است که نشاندهنده تداوم اتکای این رژیم به منابع خارجی است.
گزارش کالکالیست در پایان هشدار میدهد که نباید فراموش کرد شکنندگی اقتصاد رژیم صهیونیستی در برابر تحریمها یا لغو توافقهای تجاری – بهویژه با اروپا – همچنان بسیار بالاست و میتواند تبعات گستردهتری برای آینده این رژیم داشته باشد.
بخش سایتخوان، صرفا بازتابدهنده اخبار رسانههای رسمی کشور است.