رئیسجمهور روسیه پس از نشست آلاسکا، تحولات اوکراین را از دریچه جنگ سرد مینگرد؛
پوتین در رویای تزار
بهرغم تمام صحبتهای پیش از نشست آلاسکا در مورد تبادل زمین و جزئیات فنی آتشبس احتمالی در اوکراین، ولادیمیر پوتین، پس از نشست دو نفره در آلاسکا با همتای آمریکایی خود، به روشنی اعلام کرد که عمیقترین نگرانی او پایان سه سال و نیم خونریزی نیست، بلکه نگرانی او چیزی است که وی آن را «وضعیت پیرامون اوکراین» مینامد؛ نام رمزی برای فهرست شکایات او از شکوه از دست رفته روسیه. پوتین در اظهارات پس از نشست آلاسکا، با بازگشت به کینههایی که ابتدا در سال ۲۰۰۷ در یک کنفرانس امنیتی در مونیخ با عصبانیت ابراز کرد و در فوریه ۲۰۲۲ برای اعلام و توجیه حمله تمامعیار خود به اوکراین دوباره مطرح کرد، خواستار «تعادل عادلانه در حوزه امنیتی اروپا و جهان به طور کلی» شد.
«اندرو هیگینز»، رئیس دفتر سابق نیویورک تایمز در مسکو، در گزارش دیروز یکشنبه در این روزنامه نوشت، پوتین گفت که تنها همین امر «ریشههای بحران» در اوکراین را از بین میبرد؛ اصطلاحی که کرملین برای توصیف جایگاه رو به زوال روسیه از زمان شکست در جنگ سرد و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ و پایان هژمونی مسکو بر اروپای شرقی به کار میبرد. پوتین مستقیما به جنگ اشاره نکرد و فقط گفت که «صمیمانه علاقهمند» به متوقف کردن «آنچه اتفاق میافتد» است، زیرا روسها و اوکراینیها «ریشههای یکسانی دارند» و «برای ما، این یک تراژدی و درد بزرگ است».
از زمانی که پوتین حمله خود را با عنوان «عملیات نظامی ویژه» آغاز کرد، همواره روسیه را قربانی جنگی که خودش آغاز کرده معرفی کرده است و این به یکی از ارکان تبلیغات کرملین تبدیل شده است. لوریناس کاسیوناس، وزیر دفاع سابق لیتوانی که تا سال ۱۹۹۱ کشورش بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بود و از آن زمان به ناتو پیوسته است، گفت: «پوتین و روسیه تجدیدنظرطلب هستند؛ آنها نمیتوانند بپذیرند که جنگ سرد را باختهاند.»
لهستان، جمهوری چک، رومانی و دیگر اعضای سابق پیمان نظامی ورشو که اکنون منحل شده است نیز اکنون در ناتو هستند. کاسیوناس افزود، پوتین هرگز از جنگ نام نمیبرد و در عوض به «وضعیت پیرامون اوکراین» اشاره میکند تا «همه چیز را به عنوان یک توطئه غربی علیه روسیه که صرفا از اوکراین به عنوان یک مهره و ابزار استفاده میکند، به تصویر بکشد». «سرگئی وی.لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه، با ورود به هتل خود در آلاسکا با سویشرت مزین به حروف «CCCP»، به زبان سیریلیک به معنی اتحاد جماهیر شوروی، به طور نامحسوس جاهطلبیهای کرملین را نشان داد. اما درست قبل از دیدار پوتین و ترامپ در روز جمعه، لهستان با برگزاری رژه تانکها و سایر سختافزارهای نظامی، که بخش عمدهای از آن ساخت آمریکا بود، در امتداد رودخانه ویستولا در ورشو، به مسکو یادآوری کرد که نظم قدیمی از بین رفته است.
نمایش قدرت نظامی که شامل پرواز هواپیماهای جنگی و هلیکوپترها نیز میشد، پیروزی لهستان بر ارتش سرخ در سال ۱۹۲۰ را جشن گرفت و آنچه را که اکنون بزرگترین ارتش اتحادیه اروپا است، به نمایش گذاشت. ترامپ در تلاشی آشکار برای التیام غرور جریحهدار شده پوتین به دلیل جایگاه رو به افول کشورش پس از جنگ سرد، در مصاحبهای با «شان هانیتی» از فاکس نیوز پس از اجلاس، جایگاه روسیه را در سلسله مراتب جهانی بزرگ جلوه داد.
او با نادیده گرفتن چین و اتحادیه اروپا گفت: «ما شماره یک هستیم و آنها شماره دو در جهان». رسانههای تحت کنترل کرملین و کارشناسان ملیگرا از پذیرش مجدد روسیه به باشگاه کشورهای مورد احترام، شادمان شدند. «الکساندر دوگین»، یک نظریهپرداز ژئوپلیتیک ستیزهجو، در تلگرام نوشت: «من انتظار چنین نتیجه خوبی را نداشتم. به همه ما به خاطر این نشست بینقص تبریک میگویم. باشکوه بود. برای بردن همه چیز و از دست ندادن هیچ چیز. فقط الکساندر سوم میتوانست این کار را انجام دهد.» اشاره او به تزار مرتجع قرن نوزدهم بود که اصلاحات لیبرال پدرش را لغو کرد. وی با تاکید بر اینکه روسیه در میدان نبرد دست بالا را دارد و «سرزمینهای بیشتری را آزاد میکند»، افزود: «معماری جدیدی از امنیت اروپایی و بینالمللی در دستور کار است و همه باید آن را بپذیرند».
ضمنا، دیروز یکشنبه رهبران اروپا اعلام کردند که امروز دوشنبه برای دیدار با ترامپ، به ولودیمیر زلنسکی در کاخ سفید ملحق خواهند شد تا جبههای متحد در برابر روسیه تشکیل دهند. این اقدام در پی نگرانیها از تغییر موضع ترامپ به نفع روسیه پس از دیدارش با پوتین و تلاش او برای دستیابی به توافق صلح بدون برقراری آتشبس صورت میگیرد. هدف رهبران اروپایی جلوگیری از به حاشیه رانده شدن در مذاکرات حیاتی برای پایان دادن به جنگ اوکراین است.