ولیعهد امارات در بحبوحه تنشهای منطقه‌ای به ترکیه رفت؛
دیدار شیخ و سلطان
«ازگی آکین» در گزارشی برای المانیتور نوشت، سفر شیخ محمد بن‌زاید به ترکیه در زمانی انجام گرفت که دو کشور ردپای دیپلماتیک خود را در درگیری‌ها از سوریه تا قفقاز جنوبی گسترش می‌دهند. بر این اساس، اهمیت این دیدار به این دلیل است که این دو کشور در تلاش‌های دیپلماتیک مشترک، از جمله مذاکرات پشت پرده بین سوریه و اسرائیل و درگیری در قفقاز جنوبی، مشارکت دارند. طبق گزارش‌ها، امارات از ماه مه در تسهیل مذاکرات پشت پرده بین سوریه و اسرائیل نقش داشته است. احمد الشرع، رئیس‌جمهور سوریه هفته گذشته از ابوظبی دیدار کرد. ترکیه، با وجود روابط عمیقا متشنج خود با اسرائیل بر سر جنگ غزه، به‌عنوان بخشی از حمایت آنکارا از دولت الشرع در دمشق، موافقت خود را با آشتی احتمالی بین اسرائیل و سوریه اعلام کرد. هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه در ماه آوریل گفت: «اگر دولت جدید در دمشق می‌خواهد تفاهم‌های خاصی با اسرائیل داشته باشد... این به خودشان مربوط است.»
به نوشته گزارشگر المانیتور، در اوایل ماه جاری، امارات متحده عربی نقش فعال‌تری در قفقاز جنوبی ایفا کرد؛ زیرا ابوظبی میزبان مذاکرات بین رهبران ارمنستان و آذربایجان بود. در اول ژوئیه، نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان و الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان نخستین دیدار رسمی خود را در ابوظبی از زمان توافق در ماه مارس بر سر پیش‌نویس پیمان صلح برگزار کردند. آنکارا عادی‌سازی روابط خود با ایروان را به توافق صلح بین ارمنستان و آذربایجان که نزدیک‌ترین متحد منطقه‌ای ترکیه است، مشروط کرده است. اردوغان اوایل این ماه به‌طور جداگانه میزبان پاشینیان و علی‌اف بود. تلاش‌های ترکیه و امارات برای تقویت آشتی در هر دو درگیری، نشان‌دهنده تلاش‌های قدرت‌های منطقه‌ای برای همسو کردن منافع خود در بحبوحه بی‌ثباتی فزاینده پس از جنگ ۱۲روزه اسرائیل و ایران در ماه ژوئن است. آخرین سفر رسمی شیخ محمد به ترکیه در ژوئن ۲۰۲۳ و پس از آن سفر اردوغان به امارات در فوریه ۲۰۲۴ انجام شد.
نقطه عطف در دیپلماسی منطقه‌ای
«اسرا کاراتاش آلپای» در گزارشی برای «تی. آر.تی گلوبال» نوشت، این سفر از نگاه کارشناسان به‌عنوان «نقطه عطفی در دیپلماسی منطقه‌ای» تلقی می‌شود. این سفر همزمان با جلسه افتتاحیه شورای عالی استراتژیک بود که یک مکانیسم دوجانبه است که در سال۲۰۲۳ برای نهادینه کردن همکاری بین ترکیه و امارات در زمینه‌های کلیدی، از جمله دفاع، تجارت، فناوری و تاب‌آوری در برابر تغییرات اقلیمی ایجاد شد. در مذاکرات رسمی در مجتمع ریاست‌جمهوری در آنکارا، هر دو رهبر نقشه راهی برای یک همکاری استراتژیک گسترده‌تر ترسیم کردند. آلپای همچنین افزود که تحلیلگران سیاسی سفر رهبر امارات را «لحظه‌ای تاریخی در روابط دوجانبه» توصیف کردند. اما «نیلهان سوای آجی‌کالین»، دانشیار روابط بین‌الملل در دانشگاه حاجی بایرام ولی در آنکارا، به «تی. آر.تی گلوبال» می‌گوید: «این نشست فراتر از پارامترهای کلاسیک روابط دوجانبه است. به‌طور خاص، همکاری در حوزه‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی و تغییرات اقلیمی محور اصلی بحث‌ها بود.»
سال‌های اخیر شاهد تحول چشم‌گیری در روابط ترکیه و امارات متحده عربی بوده‌ایم که به سرعت در حال تکامل و تبدیل شدن به یک همکاری رو به رشد است. تحلیلگران، گرم شدن روابط را به منافع مشترک در ثبات منطقه‌ای و نوسازی اقتصادی نسبت می‌دهند؛ زیرا آنکارا و ابوظبی به دنبال تغییر موضع خود در بحبوحه تغییر اتحادهای جهانی هستند. به گفته آجی‌کالین، این مذاکرات به نقاط بحرانی اصلی در منطقه نیز پرداخت. او می‌گوید: «مسائل منطقه‌ای -به‌ویژه غزه - به‌طور مفصل بین دو رهبر مورد بحث قرار گرفت.» همچنین مساله سوریه هم از دیگر موضوعات مورد بحث میان طرفین بود. چندی پیش نه تنها الشرع از ابوظبی دیدار کرد، بلکه امارات متحده عربی به داشتن نقشی پشت پرده در گفت‌وگوی جاری بین اسرائیل و سوریه معروف است.
مقامات می‌گویند که هر دو کشور ابتکارات سرمایه‌گذاری مشترک و توافق‌نامه‌های همکاری در زمینه‌های انرژی، زیرساخت‌های دیجیتال و کمک‌های بشردوستانه را اعلام کردند. این اجلاس همچنین می‌تواند تمایل هر دو کشور را برای ایفای نقش میانجی در درگیری‌های منطقه‌ای تایید کند و کانال‌های دیپلماتیک جایگزین خارج از چارچوب‌های سنتی غربی ارائه دهد. هر دو پایتخت به‌طور فزاینده‌ای از «دوران جدید» در روابط ترکیه و امارات سخن می‌گویند.طبق آمار رسمی، حجم تجارت بین دو کشور در سال ۲۰۲۴ از ۱۵میلیارد دلار فراتر رفته است.
