عدم قطعیت،همچنان سوخت اصلی موتور رشد قیمت طلا است
درخشش طلا روی تابلوی بورس
بورس کالای ایران هم شاهد رشدی چشم‌گیر در معاملات دارایی‌ها و اوراق بهادار مبتنی بر طلا بوده است. در طول هفته منتهی به ۱۸ مرداد طلای جهانی ۱.۵ درصد، هر واحد گواهی سپرده سکه ۲ درصد و هر واحد گواهی شمش طلا ۴ درصد رشد کردند. در یک سال اخیر و با توجه به پررنگ شدن تنش‌های جهانی به ویژه پس از آغاز ریاست جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا، استقبال از طلا روندی صعودی داشته است.
مسائلی مانند جنگ تعرفه‌ای ایالات متحده با دنیا، تداوم و تشدید درگیری‌های نظامی در خاورمیانه و میان روسیه و اوکراین، افزایش تقاضای طلا از سوی بانک‌های جهانی و سیاست‌های اقتصادی بی‌ثبات کاخ سفید منجر به افزایش ریسک‌های موجود در بازار و استقبال سرمایه‌گذاران از دارایی‌های امن مانند طلا و نقره شده است.
علاوه بر طلای فیزیکی و اوراق بهادار مبتنی بر طلا، جریان ورودی سرمایه به صندوق‌های قابل معامله طلا نیز از ابتدای سال روندی صعودی داشته که نشان‌دهنده افزایش تمایل سرمایه‌گذاران نهادی به حضور در بازار طلا است.
بر اساس گزارش شورای جهانی طلا، صندوق‌های قابل معامله طلا در نیمه اول سال جاری میلادی حدود ۳۸میلیارد دلار جذب سرمایه داشته‌اند و آمریکای شمالی با جذب ۲۱میلیارد دلار پیشتاز بوده است. جریان ورودی این صندوق‌ها در ماه ژوئن به ۷۴.۶ تن (معادل ۷.۶میلیارد دلار) رسید که ناشی از ریسک‌های ژئوپلیتیک و اقتصادی است.
رشد طلا متاثر از تعرفه‌های جدید
بازار طلای جهانی در ماه اوت با قیمت‌هایی که رکوردهای جدیدی ثبت کرده‌اند، همچنان پویا و صعودی است. قیمت هر اونس طلای جهانی در پایان معاملات هفته جاری در روز جمعه به قیمت ۳هزار و ۴۰۳ دلار رسید. این قیمت نسبت به ابتدای ماه افزایشی معادل ۱.۵ درصد را نشان می‌دهد. تعرفه‌های جدید آمریکا روی واردات طلا از سوئیس دلیل اصلی افزایش قیمت طلا در هفته گذشته است.
این تعرفه‌های بی‌سابقه منجر به اختلال در بازار و شکاف قیمت طلا در قراردادهای آتی کومکس نیویورک و قیمت‌های مرجع در بورس کالای لندن شد. پیش‌بینی‌های موسساتی مانند گلدمن ساکس نشان‌دهنده رسیدن قیمت به ۳ هزار و ۷۰۰ دلار تا پایان سال است، درحالی‌که برخی تحلیل‌ها حتی ۴هزار دلار را محتمل می‌دانند.
تداوم صعود طلای داخلی
در بازار داخلی ایران، قیمت طلا عمدتا تحت‌تاثیر قیمت جهانی و عوامل داخلی شکل می‌گیرد. علی‌رغم اینکه مسیر حرکت قیمت طلا در داخل ایران با روند قیمتی طلای جهانی در این مدت یکسان بوده است، به‌نظر می‌رسد طلا در داخل ایران تحت‌تاثیر عوامل دیگری رشد کرده است. عدم قطعیت‌ها و تهدیدهای اقتصادی و نظامی در یک سال گذشته به شدت تشدید شده و منجر به بازدهی بالای طلا و در نتیجه حمایت گسترده سرمایه‌گذاران از فلزات گران‌بها و طلا شد.
این افزایش قیمت تا جایی پیش رفت که با افزایش فشارهای خارجی، در فروردین ماه طلا رکورد تاریخی خود را به ثبت رساند و به بالاترین حد تاریخی خود رسید. البته در اواخر فروردین و با آغاز مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا طلا برای چند ماه وارد سیر نزولی شد؛ اما پس از تجاوز نظامی اسرائیل به کشور مجددا در مسیر افزایش قیمت قرار گرفت.
عملکرد دارایی‌های مبتنی بر طلا
در هفته منتهی به 18 مرداد، دارایی‌های مبتنی بر طلا در بورس کالا غالبا با افزایش قیمت مواجه شدند. هر واحد گواهی سپرده پیوسته تمام سکه بهار آزادی طرح جدید هفته گذشته را با قیمت 82میلیون و 829هزار تومان آغاز کرد و پس از گذراندن هفته‌ای پر نوسان به قیمت 84میلیون و 300 هزار تومان رسید تا رشدی نزدیک به 2 درصد را در این هفته ثبت کند. گواهی سپرده پیوسته شمش طلا در این هفته عملکرد بهتری داشت. هر واحد گواهی سپرده شمش بازدهی معادل 4 درصد در هفته منتهی به 18 مرداد داشت. این گواهی از قیمت 985 هزار و 927 تومان در روز شنبه به قیمت یک میلیون و 28 هزار تومان در روز چهارشنبه رسید.
در هفته گذشته مجموعا ۸میلیون و ۵۴۲ هزار و ۱۴۲ گواهی شمش طلا که معادل 854.2 کیلوگرم طلا به ارزش ۸ هزار و ۷۰۱میلیارد تومان است، همراه با ۵ هزار و ۵۳۶ قرارداد آتی شمش طلا معادل 5.5 کیلوگرم به ارزش ۷۲میلیارد تومان، مورد معامله قرار گرفت. به این ترتیب در هفته گذشته در مجموع 859.8 کیلوگرم شمش طلا به ارزش 8هزار و 701میلیارد تومان در بورس کالا منعقد شد.
صندوق‌های طلا نیز هفته شلوغی را پشت سر گذاشتند. بررسی داده‌های موجود نشان می‌دهد که شاخص صندوق‌های طلا از 967 در ابتدای هفته به 983 در انتهای هفته رسید. این شاخص که معیار خوبی برای ارزیابی عملکرد صندوق‌های طلا است، عملکرد مثبت این صندوق‌ها در هفته گذشته را نشان می‌دهد. به استناد گزارشی که توسط دنیای اقتصاد در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، در 2 روز معاملاتی هفته گذشته ارزش معاملات صندوق‌های طلا از مجموع ارزش معاملات خرد بازار سهام پیشی گرفت.
این اتفاق 13 بار در سال جاری تکرار شده است؛ سبقت ارزش معاملات 21 صندوق طلا از مجموع ارزش معاملات بیش از 600 شرکت بورسی و فرابورسی، گویای تمایل افراد به دارایی‌های امن است. در روز سه‌شنبه نیز با ثبت ارزش معاملات بیش از 9 هزار‌میلیارد تومانی در معاملات صندوق‌های طلا، دومین رکورد تاریخی در ارزش معاملات این صندوق‌ها به ثبت رسید. با احتساب قیمت دلار در بازار آزاد در روز مذکور، ارزش دلاری معاملات صندوق‌های طلا در تاریخ 14 مرداد به بیش از 97میلیون دلار رسید که رکورد تاریخ معاملات این صندوق‌ها محسوب می‌شود.
معافیت طلای بورسی از مالیات
در هفته گذشته همچنین رئیس مجلس شورای اسلامی با ابلاغ قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی، خرید صندوق و گواهی سپرده طلا را معاف از مالیات بر عایدی سرمایه اعلام کرد. بر اساس ابلاغیه منتشرشده، سود سرمایه‌ای ناشی از خرید و فروش اوراق بهادار یا کالا در بورس و بازارهای خارج از بورس (مانند صندوق‌های کالایی، صندوق‌های املاک و مستغلات و گواهی سپرده طلا) شامل مالیات نخواهد شد. ابلاغ این قانون نیز می‌تواند در هفته‌های آینده معاملات طلا در بورس را تحت‌تاثیر خود قرار دهد و به استقبال بیشتر سرمایه‌گذاران از بورس منجر شود.
در حال حاضر تنش‌های ژئوپلیتیک و تهدیدها درخصوص تحریم‌های جدید باعث افزایش تقاضای طلا به‌عنوان دارایی امن در بازار داخلی شده و قیمت‌ها را بالا برده است. با این حال، رکود نسبی بازار به دلیل کاهش قدرت خرید مردم و احتمال افت نرخ دلار در نتیجه گفت‌وگو با آمریکا و دستیابی به توافق، سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت را پرریسک کرده است. با این حال با وجود احتمال افت قیمت‌ها در کوتاه‌مدت، با توجه به تداوم رشد طلای جهانی، بازار دارایی‌های مبتنی بر طلای ایران روند صعودی خود را حفظ خواهد کرد.
