گزارش امروز
تصمیمگیری مبتنی بر داده
حال کافی است همین مفهوم انسان عقلایی را به نهادها و جامعه و حتی دولتها تسری دهیم تا متوجه شویم تئوری انسان عقلایی در سطوح گستردهتر نیز کاربردی است. با این همه خوب است بدانیم که تصمیمات منطقی تنها در بسترهای مبتنی بر داده و اطلاعات شکل میگیرند و اگر دادهای وجود نداشته باشد، نمیتوان تشخیص داد که کدام تصمیم چه تبعاتی را به وجود میآورد و عقلانیت انسانی، بدون دسترسی به اطلاعات شفاف، ناکارآمد میشود.
در واقع، انسان عقلایی یک الگوی تحلیلی است که فرض میکند افراد یا نهادها برای تصمیمگیری، هزینه و فایده را میسنجند تا بهترین گزینه را انتخاب کنند. به همین دلیل هم هست که تاکید میشود عقلانیت تنها زمانی امکانپذیر است که اطلاعات کامل و دقیق در زمان مناسب در اختیار تصمیمگیران قرار بگیرد. واضح است چنانچه چنین نشود، حتی عقلانیترین بازیگران هم نمیتوانند تصمیم منطقی بگیرند و تصمیمسازی بهجای تحلیل، به حدس و گمان یا احساسات تبدیل میشود.
حال اگر در سطح گسترده تحلیل کنیم، شفافیت اطلاعات نهتنها پایه تصمیمگیری عقلایی، بلکه پیششرط حکمرانی خوب، کاهش فساد، پاسخگویی عمومی و پیشبینیپذیری رفتارها در سطوح مختلف فردی، نهادی و بینالمللی است. همه تئوریها و نظریههایی مانند نظریه بازیها، تحلیل سیاست خارجی و مدلسازی سیاستهای عمومی همه و همه بر اساس فرض عقلانیت استوارند و در صورتی کاربرد دارند که دادههای واقعی و قابلاعتماد در دسترس باشند. بنابراین، احترام به اطلاعات، اساس هوشمندی و ابزار حفظ مقبولیت، اعتماد اجتماعی و پایداری تصمیمات در جهان پیچیده امروز است.