تاثیر تکنولوژی بر افزایش قدرت ملی

این امر به آنها اجازه میدهد تا در بازارهای جهانی رقابت کنند و سهم بیشتری از آنها را به خود اختصاص دهند. این کشورها با بهرهگیری از ظرفیتهای تکنولوژیک و فناورانه خود به دنبال افزایش ثروت و قدرت ملی هستند و این رقابت در عرصه جهانی بهشدت در حال گسترش است. کشورهایی که توانستهاند زیرساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطات را بهخوبی توسعه دهند، بهسرعت در مسیر رشد و پیشرفت قرار گرفتهاند و این امر به آنها امکان میدهد که در بازار جهانی رقابتیتر عمل کنند. چین بر روباتیک صنعتی تسلط دارد. چین از زمان پیشیگرفتن از ژاپن در سال ۲۰۱۳ به عنوان اولین نصبکننده روباتهای صنعتی، به طور قابلتوجهی فاصله خود را با نزدیکترین کشور رقیب افزایش داده است. در سال ۲۰۱۳، تاسیسات چین ۲۰.۸درصد از کل تولید جهانی را به خود اختصاص داد؛ سهمی که تا سال ۲۰۲۲ به ۵۲.۴درصد افزایش یافت. دگرگونی صنایع مصرفی و دیجیتالی در اقتصاد جهانی به مطالعه موردی جالبی تبدیل شده است که نشان میدهد چگونه شرکتهای کوچک و متوسط (SMEs) در بازارهای نوظهور از فعالیتهای خود در دنیای چندقطبی فزاینده سود میبرند.
ماهیت دیجیتالی فزاینده اقتصاد جهانی این پتانسیل را برای مناطق فراهم میکند تا با جهش به زنجیرههای تامین غیرمادی، بر وضعیت محصور در خشکی غلبه کنند. دیجیتالی شدن اکنون درهای جریان را به روی شرکتهای کوچک و متوسط و حتی کارآفرینان فردی برای مشارکت در تجارت و مبادلات فرامرزی باز میکند و عصر جدیدی از شرکتهای چندملیتی کوچک را به وجود میآورد. این امر جریانهای فرامرزی اطلاعات و دانش، نوآوری و تغییرات تکنولوژیک را تشویق میکند که باعث رشد اقتصادی میشود. کسانی که در عرصه تکنولوژی پیشتاز هستند، اغلب مورد توجه سرمایهگذاران بینالمللی قرار میگیرند.
این سرمایهگذاریها میتواند به توسعه زیرساختهای فناوری، تحقیق و توسعه و ایجاد مشاغل جدید کمک کند. خود این کشورها اغلب در موقعیتی هستند که میتوانند در تعیین استانداردهای بینالمللی فناوری نقش داشته باشند و از طریق ائتلافسازی و همکاریهای فناوری، نفوذ سیاسی خود را در عرصه جهانی گسترش دهند. بازارهای نوظهور مبتنی بر تکنولوژی بهخوبی میتوانند از فرصتهای جدید ناشی از دیجیتالیزه شدن استفاده کنند؛ اعم از تجارت الکترونیک، فناوریهای مالی مانند فینتک یا Financial Technology. استفاده از تکنولوژی برای بهبود و ارائه خدمات مالی است. این صنعت در سالهای اخیر بهسرعت رشد داشته و در زمینههای مختلفی مانند بانکداری، بیمه، سرمایهگذاری و پرداختها کاربرد دارد. بهعنوان مثال، با استفاده از فینتک میتوان سرمایهگذاریها را مدیریت و حتی بیمهنامهها را به صورت دیجیتال خریداری کرد. محیط تامین مالی فینتک در دهه گذشته از نظر تعداد و ارزش معاملات رونق گرفته است.
بانک تسویه بینالمللی(BIS) گزارش داد که فینتکها از سال ۲۰۱۰ تاکنون بیش از یکتریلیون دلار سهام در سطح جهان جذب کردهاند. در سال ۲۰۲۳، در ایالاتمتحده سرمایهگذاری در حوزه هوش مصنوعی به ۶۷.۲میلیارد دلار رسید که تقریبا ۸.۷برابر بیشتر از چین، بزرگترین سرمایهگذار بعدی بود. در حالی که سرمایهگذاری خصوصی AI در چین و اتحادیه اروپا، از جمله بریتانیا، به ترتیب ۴۴.۲درصد و ۱۴.۱درصد کاهش یافته است، از سال ۲۰۲۲، ایالاتمتحده افزایش قابلتوجه ۲۲.۱درصدی را در بازه زمانی مشابه تجربه کرد که همه اینها موجب رشد اقتصادی و نوآوری مستمر میشوند. پیشرفت AI در سال ۲۰۲۳ تسریع شده است. سیستمهای پیشرفتهای مانند GPT-۴، Gemini و Claude ۳ به طرز چشمگیری چندوجهی هستند. آنها میتوانند متن روان به دهها زبان تولید کنند، صدا را پردازش کنند و حتی میمها (تصاویر خاص که در بردارنده یک مفهوم خاص است) را توضیح دهند. همانطور که Al بهبود یافته، به طور فزایندهای به زندگی ما راه پیدا کرده است. شرکتها برای ساخت محصولات مبتنی بر Al رقابت میکنند. هزینههای آموزش مدلهای پیشرفته Al به سطوح بیسابقهای رسیده است.
برای مثال، OpenAl۳۹;s GPT-۴ از حدود ۷۸میلیون دلار محاسبات برای آموزش استفاده کرد، در حالی که Gemini Ultra گوگل ۱۹۱میلیون دلار برای محاسبه هزینه داشته است. همچنین مراقبتهای بهداشتی و پزشکی حوزههای کاربردی غالب باقی ماندهاند که ۸۰درصد از سرمایهگذاری کلی زیستشناسی مصنوعی و ۶۳درصد از کل سرمایهگذاری VC را تشکیل میدهند. از نظر جغرافیایی، این سرمایهگذاریها در سراسر ایالاتمتحده متمرکز شدهاند. ۸۱درصد از سرمایهگذاری عمده (بیش از ۱۰۰میلیون دلار) در حوزه مراقبتهای بهداشتی در سال ۲۰۲۳ از طرف ایالاتمتحده و پس از آن ۱۰درصد از جانب اروپا و ۹درصد مربوط به آسیا بود. بخشهای مهمی از اقتصاد با همگرایی جهانهای فیزیکی، دیجیتالی و زیستشناختی در حال دگرگونی هستند که توسط فناوریهای جدید مورد شتاب قرار میگیرد. این نوآوریها که توسط زیستشناسی مولد هدایت میشود با توجه به ماهیت برنامهریزی کد ژنتیکی ما، راهحلهای زیستی منحصربهفردی برای سفارشیسازی در این زمینهها فراهم میکنند (درمانهای سرطان که از نظر ژنتیکی برای هر بیمار بهینهسازی شدهاند)، همچنین تولید محصولاتی با خواص و عملکردی را که هرگز دیده نشدهاند رقم میزنند.
پیشرفتهای فناورانه این حوزه را قادر میسازد به تکامل خود ادامه دهد. به طور خاص، تخمین زده میشود که حجم اقتصاد زیستی ایالاتمتحده، در سال ۲۰۲۲ حدود یکتریلیون دلار بوده است. در سال ۲۰۲۳، اقتصاد زیستی ایالاتمتحده تقریبا ۶۴۴هزار شغل را پشتیبانی کرد که به طور قابلتوجهی به چشمانداز اقتصادی این کشور کمک کرده است. این بخش ۲۱۰میلیارد دلار به تولید ناخالص داخلی ایالات متحده اضافه و ۴۹میلیارد دلار درآمد تولید کرد. مجمع اقتصاد جهانی در مقاله تسریع اقتصاد زیستی مبتنی بر فناوری که در ژوئن ۲۰۲۴ منتشر شد، پیشبینی کرد که تا پایان این دهه، زیستشناسی مصنوعی سهم گستردهای در حدود ۳۰تریلیون دلار ارزش صنعت تولید جهانی داشته باشد که یکسوم از ارزش صنعت تولید جهانی را تشکیل میدهد. جامعه بشری در حال تطابق خود با عصر دیجیتال است. در کنفرانسها، میزگردها، مقالات و گفتوگوهای بینالمللی پایه ثابت در این مباحث، تکنولوژی و فناوری و چگونگی کسب ثروت و قدرت از آن است. اقتصاد دیجیتال به یک کاتالیزور حیاتی برای رشد اقتصاد جهانی تبدیل شده است. با ظهور فناوریهای انقلاب صنعتی چهارم و اینترنت، فعالیتهای دیجیتال و نوآوریهای تکنولوژیک برای کسبوکارها، دولتها و افراد اهمیت فزایندهای پیدا کرده و به نوعی آهنگ اقتصاد سیاسی بینالملل (IPE) را با خود همراه کردهاند.
* دانشجوی روابط بینالملل دانشگاه شهید بهشتی