در دوران عثمانی متاخر، نخستین تلاشها برای تحول نظام آموزش در دوره سلطنت سلطان محمود دوم (۱۸۳۹-۱۸۰۸) انجام گرفت. برنامه اصلاحی شاخص او، انحلال نیروهای ینیچری در سال ۱۸۲۶ بود؛ نیروهایی که زمانی قدرتمندترین ارتش جهان به شمار میرفتند. با حذف این مانع مهم در برابر اصلاحات، قدرت مطلق سلطان به او امکان داد تا دست به اصلاحات ریشهدارتری در حوزههای نظامی، آموزشی، اداری و نیز تحول ساختار دینی بزند. این اصلاحات نظامی، آموزشی، اجتماعی و اداری، ویژگیهایی انقلابی داشتند چرا که چهره سلطان محمود دوم را از یک امپراتور سنتی به شکلی مدرنتر و هماهنگتر با قدرتهای اروپایی تغییر دادند. نخستین گام، جایگزینی ینیچریها با ارتشی نو به نام «عساکر منصوره محمدیه» بود. این اقدام بسیار مهمی بود چرا که به معنای حذف کامل قدرت نظامی پیشین و تاسیس مجدد آن بود. این بازسازی را باید تحولی انقلابی تلقی کرد، چراکه آغازگر سایر اصلاحاتی شد که تحقق آن نیازمند منابع جدید بود.