دو دلیل کاهش واردات طلا
بررسی‌ها نشان می‌دهد که این کاهش قابل‌توجه، ریشه در دو علت اصلی دارد. نخست آنکه به گفته مقامات بانک مرکزی ذخایر طلای کشور در وضعیت خوبی قرار دارد و کشور نیازمند واردات بیشتر طلا نیست.
دلیل دیگر به تغییر سیاست‌های رفع تعهدات ارزی نسبت به سال گذشته مرتبط است. به‌طوری‌که بانک مرکزی در سال جاری در نظر دارد رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان بیشتر از طریق ورود ارز انجام شود. بنابراین بانک مرکزی نه تنها به دلیل وجود سطح مناسبی از ذخایر طلا به دنبال واردات بیشتر طلا نیست، بلکه سعی دارد با رفع تعهد صادرکنندگان به صورت ارز، ذخایر دلاری را بهبود ببخشد. داده‌های گمرک نشان می‌دهد در چهار ماه نخست سال جاری ۱۱ هزار و ۶۰۷ کیلوگرم طلا به ارزش یک‌میلیارد و ۷۱میلیون دلار وارد کشور شده است. درحالی‌که در مدت مشابه سال ۱۴۰۳، میزان واردات طلا برابر با ۲۲ تن و به ارزش یک‌میلیارد و ۴۷۲میلیون دلار بوده است.
بنابراین واردات این فلز گران بها در سال جاری نسبت به سال گذشته از نظر وزنی ۴۶.۹ درصد و از نظر ارزشی ۲۷.۳ درصد کاهش داشته است. برخی کارشناسان معتقدند که با توجه به ماهیت طلا در اقتصاد ایران که همواره یکی از مهم‌ترین کالاهای سرمایه‌ای و مصرفی به شمار می‌رود، کاهش حدود ۵۰ درصدی واردات این کالا، می‌تواند در ابعاد مختلف اقتصاد اثرگذار باشد. این کارشناسان معتقدند، افت واردات طلا می‌تواند منجر به کاهش عرضه در بازار داخلی و افزایش قیمت مصنوعات و جواهرات شود.
همچنین ممکن است صنایع وابسته همچون طلاسازی و جواهرسازی با محدودیت در تامین مواد اولیه مواجه شوند. در مقابل، برخی تحلیلگران معتقدند که این تحلیل به بررسی بیشتری نیاز دارد، چرا که به تازگی خبرهایی مبنی از مرحله جدید پیش‌فروش سکه منتشر شده است. شنیده‌ها حاکی از آن است که به زودی پیش‌فروش انواع سکه طلا، ضرب سال‌های ۱۳۸۶، ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ از طریق مرکز مبادله ارز و طلای ایران انجام خواهد شد. بنابراین، مرحله جدید پیش‌فروش سکه در کنار مراحل قبلی پیش‌فروش، ضرب سکه‌های جدید و حراج‌های شمش طلا (که به صورت منظم در مرکز مبادله ایران انجام می‌شود)، همه نشان از وضعیت مناسب ذخایر طلا بانک مرکزی دارند.
بر این اساس به نظر می‌رسد پاسخ‌گویی به تقاضای طلا در داخل کشور با مشکل مواجه نیست. به نظر می‌رسد اصلی‌ترین دلیل کاهش میزان طلای وارد شده به کشور طی چهار ماه نخست سال، سیاست‌های اتخاذی جدید به دلیل مدیریت بهتر منابع ارزی کشور است. سال گذشته عمده صادرکنندگان می‌توانستند برای رفع تعهدات ارزی خود مابه‌ازای دلاری آن طلا به کشور وارد کنند. اما بر اساس قوانین جدید صادرکنندگان لازم است ارز حاصل از صادرات خود را در بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران عرضه کنند.
