سیاست خارجی

دنیای‌اقتصاد: سیاست خارجی ایران در سال ۱۴۰۲ در دو عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی شاهد فراز و فرودهایی اما با ضرباهنگ آرام و پیوسته بود که باعث شد تا در حوزه منطقه‌ای کنشگری فعالی را معطوف به ارتباط با بهبود روابط با همسایگان و همچنین در ارتباط با جنگ غزه پیدا کند. حفظ و گسترش روابط با همسایگان از جمله عربستان، مصر، سودان، جنگ غزه و دیپلماسی فعال منطقه‌ای ایران و تحولات قفقاز جنوبی را می‌توان از جمله کنشگری‌های ایران در حوزه پیرامونی ارزیابی کرد. در عرصه فرامنطقه‌ای نیز سیاست خارجی ایران درگیر پرونده مذاکرات…

ایران در منطقه‌ای بحران‌زده و پرآشوب قرار دارد. منطقه‌ای که نشانه‌هایی از تهدید را در سطوح تاکتیکی، راهبردی و ژئوپلیتیک فراروی امنیت ملی ایران بازتولید کرده است. بسیاری از کارشناسان به این موضوع اشاره دارند که ایران در ژئوپلیتیک تهدید زندگی می‌کند. برخی دیگر از نظریه‌پردازان از جمله مصباحی، ایران را بر اساس نشانه‌هایی از تنهایی ژئوپلیتیک تحلیل می‌کنند. هریک از این موضوعات بخشی از واقعیت امنیتی و رفتار سیاست خارجی ایران است و در آینده نیز انعکاس خواهد داشت.

دنیای اقتصاد-گروه خبر: ترکیه و ایران، دو همسایه با پیشینه‏‏‌ مشترک طولانی و تاریخی برای همکاری در طیف وسیعی از حوزه‏‏‌های اقتصادی نیازمند روابط قوی هستند. با این حال امروز این منافع مشترک به یک رویکرد مشترک در سیاست خارجی تبدیل نشده است. امید شکری، تحلیلگر در مجمع بین‌المللی خلیج فارس در واشنگتن نوشت: در واقع، آنکارا و تهران در مقاطعی اهداف کاملا متضادی را دنبال کرده‏‏‌اند. با در نظر داشتن این پیشینه روابط است که ابراهیم رئیسی، رئیس‏‏‌جمهور ایران در ۲۴ ژانویه از ترکیه بازدید کرد.

از نشست مهم بایدن-شی در سان‌فرانسیسکو گرفته تا کنفرانس COP۲۸ سازمان ملل متحد در زمینه تغییرات آب‌وهوایی در دبی، ماه نوامبر نشان داد که ماه شلوغی برای دیپلماسی جهانی است. هر دو رویداد برخی از بزرگ‌ترین چالش‌‌‌های جهان را در این زمان برجسته کردند؛ از روابط جنجالی‌‌‌تر ایالات‌متحده و چین تا اختلالات مرتبط با تغییرات آب‌وهوایی و مدیریت انتقال انرژی جهانی. یکی از کشورهایی که ممکن است نقش شگفت‌‌‌آوری در شکل‌‌‌دهی هر یک از این موضوعات اصلی در ماه‌‌‌ها و سال‌های آینده داشته باشد، قزاقستان است.…

آمریکا در حالی سال۲۰۲۴ میلادی را آغاز می‌کند که یکی از بغرنج‌ترین و پیچیده‌ترین دوران حیات داخلی و بین‌المللی خود را طی می‌کند. به خاطر اهمیت و وزن بین‌المللی آمریکا آنچه در این کشور می‌گذرد، صرفا به چارچوب‌ها و حصارهای داخلی محدود نشده و تحولات داخلی آمریکا بر همه جهان اثرگذار است.

دنیای اقتصاد: کتاب «قاتل مودب؛ خاطراتی صریح از حزب بعث، صدام و سیاست‌های داخلی و خارجی رژیم عراق» به روایت صلاح عمرالعلی با ترجمه وحید خضاب روانه بازار نشر شد. این کتاب به روایت صلاح عمر‌العلی، عضو سابق شورای رهبری حزب بعث عراق، با هدف شناخت حکومت صدام از ابعاد مختلف از جمله سیاست داخلی، سیاست خارجی، امنیت، فرهنگ و اقتصاد رژیم بعث (در کل دوران ۳۵ساله حکومت بعثی از ۱۳۴۷ تا ۱۳۸۲ که ۲۴ سال آن تحت حاکمیت مستقیم صدام قرار داشت) نوشته شده است.

علیرضا نوری پژوهشگر مسائل روسیه نوشت: در میانه جنگ غزه، سفر پوتین به امارات و عربستان می‌تواند شروع تازه‌ای برای سیاست خارجی روسیه بعداز شوک جنگ اوکراین باشد. پوتین نشان می‌دهد روسیه بازنده جنگ نیست و قدرت بزرگی است که میدان رقابت را ترک نمی‌کند. اعراب مردد در روابط با آمریکا نیز استقبال خوبی می‌کنند.

یکی از مفاهیمی که از اقتصاد و کارآفرینی به متون سیاست خارجی و روابط بین‌‌‌الملل وارد شده است، Hedging است. به جز چند کشور، اکثریت کشورهای جهان با فکر، مشورت، محاسبه، برنامه‌ریزی و آینده‌نگری، این مفهوم را به کار گرفته‌‌‌اند. از امارات تا چین، از مکزیک تا هند، از قطر تا برزیل، از عمان تا اندونزی، عموما مفهوم Hedging را کانون حکمرانی قرار داده‌‌‌اند. به عبارت دیگر: در این جهان چند‌قطبی اقتصاد و سیاست، همه درحال افزایش آلترناتیوها، گسترش فرصت‌‌‌ها، ایجاد کثرت در منابع واردات و…

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس در نشست تخصصی کریدور راه ارس به‌میزبانی سازمان، اظهار داشت: نقش‌آفرینی ارس در کریدورهای ترانزیتی به‌خصوص کریدور راه ارس موثر است و فعال‌سازی کریدورها تاثیرات مهمی در شکوفایی اقتصادی و ارتقای همکاری‌های بین‌المللی کشورمان خواهد داشت.‌

رحمن قهرمانپور پژوهشگر مسائل بین‌الملل در توییتی نوشت: سفر شی جی پینگ به آمریکا و دیدار با بایدن در حاشیه اجلاس آپک و موافقت پکن با احیای نشست‌های سه جانبه با ژاپن و کره‌جنوبی جهت کاهش تنش‌ها دو اقدام مهم در سیاست خارجی چین است و فارغ از دلایل آن می‌تواند پیامد‌های مهمی بر سیاست بین‌الملل داشته باشد. آیا چین درصدد کاهش تنش با آمریکا است؟

در ۷اوت، آخرین شب ریاست ‌جمهوری‌اش، نیکسون از کیسینجر خواست تا به وی در اقامتگاهش بپیوندد تا خاطرات پیروزی‌های سیاست خارجی خود را یادآوری کند. آنها به مدت دو ساعت صحبت و گریه کردند. هنگامی ‌که کیسینجر برای رفتن از جایش بلند شد، نیکسون، کیسینجر را به اتاق‌خواب لینکلن برد و از وی خواست که با او به حالت عبادت زانو بزند. طبیعی نیست که یهودیان در نماز زانو بزنند؛ فقط در روز یوم کیپور، روز کفاره، زمانی که خاخام‌ها در مقابل خدا سجده می‌کنند، این امر اتفاق می‌افتد. کیسینجر در طول جنگ جهانی دوم عبادت…

غلامعلی حدادعادل در گفت‌وگویی خواسته برخی برای ورود ایران به جنگ غزه را خواسته اسرائیل برای تبدیل نبرد غزه به جنگ ایران و آمریکا توصیف کرد. حداد عادل که در صداوسیما صحبت می‌کرد، افزود: اگر این اتفاق بیفتد، آنکه جان سالم به در می‌برد، رژیم صهیونیستی خواهد بود. به گزارش انتخاب، او ادامه داد: رژیم صهیونیستی سال‌ها است که آمریکایی‎ها را به جنگ با ایران تحریک می‎‌کند. حداد عادل تاکید کرد: ورود ایران به جنگ، به نفع آرمان فلسطین نیست. در همین ارتباط «دنیای اقتصاد» روز پنج‌شنبه در گزارشی با عنوان…

دنیای‌اقتصاد: از زمان حمله ۷ اکتبر جنبش حماس به اسرائیل، بسیاری از کارشناسان نگران هستند که اسرائیل با کشاندن ایالات متحده به جنگ با ایران، درگیری را گسترش دهد. در حال حاضر آمریکا در حال نبرد با نیروهای نیابتی ایران است و مدتی است که درگیر جنگ است. «داو زاخیم» مشاور ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی و نایب‌رئیس هیات مدیره موسسه تحقیقات سیاست خارجی که از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۴ معاون وزیر دفاع آمریکا بوده در نشریه هیل می‌نویسد: بعید است ایران به یک دلیل ساده وارد جنگ با ایالات متحده شود: به‌رغم…

انتخاب: محمدجواد ظریف، وزیر پیشین امور خارجه در بخشی از صحبت‌‌‌هایش در نوزدهمین مجمع عمومی و پنجمین کنگره سه سالانه‌‌‌ انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌‌‌ها گفت: «هرگاه‌‌‌ مردم‌‌‌ وارد شدند شکست‌ناپذیری اسرائیل شکسته شده؛ هیچ‌گاه دولت‌‌‌های عربی نتوانسته‌‌‌اند اسرائیل را شکست بدهند اما مردم توانسته‌‌‌اند. از این نتیجه می‌‌‌گیرم که سیاست خارجی به سامان، سیاست خارجی بر اساس مردم و مردم‌‌‌پایه است. من خیلی از سیاست خارجی توسعه محور صحبت‌‌‌ نمی‌‌‌کنم چون‌‌‌ پایه توسعه هم مردم هستند.» وی افزود: «اگر به تفسیرهای…

امارات متحده عربی به‌تازگی به‌عنوان چهارمین سرمایه‌گذار بزرگ هند ظاهر شده است. همزمان با اولین سالگرد «توافق‌نامه مشارکت اقتصادی جامع هند و امارات» (CEPA) در مه ‌۲۰۲۳، همه نشانه‌ها به یکپارچگی اقتصادی عمیق‌تر بین دو کشور اشاره دارد. همکاری اقتصادی با امارات از سال ۲۰۱۴ یکی از اولویت‌های سیاست خارجی دولت هند بوده است، اما این تنها سنگ‌بنای روابط دوجانبه نیست که به دلیل انعطاف‌پذیری چندوجهی است. پایه و اساس این مشارکت انعطاف‌پذیر به ۳هزار سال قبل از میلاد برمی‌گردد؛ زمانی که ماهی‌گیران و…

عبدالعزیز الغشیان محقق سعودی در حوزه سیاست خارجی عربستان در توییتی نوشت: جنگ کنونی غزه فقط به خاطر اقدامات اسرائیل نیست، بلکه نتیجه دیپلماسی‌ای است که توسط غرب تسهیل می‌شود. این جنگ نارضایتی‌های زیادی را برانگیخته و بسیاری از کشورهای منطقه این نارضایتی را نسبت به غرب و به‌ویژه ایالات متحده آمریکا دارند.

فارس: یک مقام سیاست خارجی آفریقای جنوبی روز چهارشنبه به خبرگزاری رویترز گفت، دولت این کشور سفیر رژیم صهیونیستی را با هدف توبیخ رسمی به سبب طرح اظهارات توهین‌آمیز احضار کرده است.

رحمن قهرمانپور پژوهشگر مسائل بین‌الملل در رشته توییتی نوشت: آنچه درباره آن می‌توانیم اجماع داشته باشیم، رفاه و امنیت جمعی است.یعنی سیاست خارجی باید هرجا فرصتی است از آن برای رفاه مردم خودش استفاده کند و اگر تهدیدی وجود دارد آن را دفع کند. متاسفانه در تاریخ معاصر ما، درکمتر دوره‌ای مساله‌‌‌ سیاست خارجی توسعه و قدرتمند شدن ایران بوده است. وقتی ما در سیاست خارجی اجماع نظر نداریم، به‌‌‌‌تبع آن اختلاف‌‌‌‌های ما نمی‌تواند حل بشود. اگر مساله ما توسعه باشد بر مبنای توسعه نگاه می‌‌‌‌کنیم، محاسبه…

دنیای‌اقتصاد: ولیعهد عربستان سعودی، کشورش را به عنوان تاثیرگذارترین بازیگر خاورمیانه معرفی کرده؛ با این حال، همچنان توپ را در زمین دیپلماسی واقعی نگه داشته و اثر ملموسی از او در جنگ میان اسرائیل و حماس دیده نمی‌‌‌شود. استیون کوک، پژوهشگر ارشد مطالعات خاورمیانه در شورای روابط خارجی آمریکا و ستون‌‌‌نویس فارین پالیسی در این نشریه می‌نویسد: ۲۳ اکتبر زمانی که جهان خبردار شد قطر و مصر موفق شده‌‌‌اند دو زن اسرائیلی را از اسارت آزاد کنند، تصویر محمد بن سلمان در حساب کاربری فوتبالیست مشهور در اینستاگرام دیده شد.…

آینده‌پژوهی در سیاست خارجی یکی از الزامات اولیه هر دستگاه سیاست خارجی است. روند بسیار مثبت الحاق و تعاملات خوب و سازنده کشورمان با سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در دوره اخیر، بیانگر عزم جدی دولت سیزدهم در تعامل با سازمان‌های بین‌الدولی به‌ویژه با سازمان‌های اقتصادی بین‌المللی است. یکی از دستاوردهای اخیر دستگاه سیاست خارجی، ریاست سالانه سازمان (مجمع)گفت‌وگوی همکاری آسیا (Asia Cooperation Dialogue - ACD) در سپتامبر سال‌جاری میلادی است که ریاست این مجمع در بازه زمانی سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴ به…

ارز ماه‌‌‌هاست جزیره ثبات شده و در محدوده ۵۰هزارتومان در نوسان است. افزایش فروش نفت و رشد قابل‌توجه دریافت مالیات از کسب‌وکارها موجب شده است تا چشم‌‌‌انداز کسری بودجه کمرنگ شود. به جز تنش‌‌‌هایی در سیاست خارجی که گاه و بی‌‌‌گاه دامان بازار ارز را می‌گیرد، عمده کارشناسان بر ثبات بخش ارزی تاکید دارند و آن را در نسبتی مستقیم با تداوم روند فعلی در دو حوزه اقتصادی و سیاست خارجی می‌‌‌دانند.

ايسنا: در واکنش به تصمیم شورای اتحادیه اروپا برای عدم اجرای تعهدات این اتحادیه در موعد سال هشتم اجرای برجام مصادف با ۲۶ مهر ۱۴۰۲، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در ۲ نامه به مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مبانی غیرقانونی این تصمیم را تشریح کرد.

ماجرای قتل داریوش مهرجویی کارگردان سینما و همسرش روز گذشته نیز در تیتر یک و عکس‌های برخی از روزنامه‌های کشور جای داشت. از جمله روزنامه سازندگی که در مطلبی با تیتر «رد خون» گزارشی از دستور مقامات ارشد کشور و پیام‌های شخصیت‌های سیاسی کشور درخصوص این قتل فجیع منتشر کرد.

تحمیل نزدیک به چهار دهه‌تحریم کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا بر اقتصاد ایران، فراز و نشیب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های فراوانی در عرصه سیاست خارجی دولت‌های وقت به‌همراه داشته‌است. چالش‌ها و فرصت‌هایی که هریک به نوبه خود موجب گشودن فصلی جدید در توسعه اقتصادی و سیاست تجاری ایران شد و حاصل آن کسب تجربه‌‌‌‌‌‌‌هایی بدیع در عرصه تعاملات بین‌المللی خصوصا در زمینه دیپلماسی اقتصادی بوده‌است.

دنیای‌اقتصاد: امروزه تقریبا این اجماع وجود دارد که سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا وارد دوران تازه‌ای شده است اما چندان روشن نیست که چگونه باید این مرحله را تعریف و از آن گذر کرد. ریچارد فونتاین، مدیرعامل کنونی موسسه امنیت نوین آمریکا، در مصاحبه با فارن افرز می‌گوید: در روابط با چین، ما بیشتر می‌دانیم که چه چیزهایی را نمی‌خواهیم. ما نمی‌خواهیم که کاملا از چین جدا شویم، نمی‌خواهیم که آنها از فناوری‌های ما برای اهداف نامناسب استفاده کنند، نمی‌خواهیم این کار را بکنند، آن کار را بکنند اما نگرش و چشم‌انداز…

رسیدن به توافق نشان‌دهنده پیروزی مهم در انتخابات سال ۲۰۲۴ خواهد بود. اما دولت بایدن باید زمان لازم را برای ایجاد حمایت دوحزبی بادوام لحاظ کند. در صورت دستیابی به این رویداد، توافق به طور چشمگیری همسویی‌های خاورمیانه را تغییر می‌دهد و می‌تواند به‌عنوان پیروزی تاریخی برای رئیس‌جمهور جو بایدن در سیاست خارجی در زمان نامزدی مجدد در انتخابات ۲۰۲۴ فروخته شود. صدای طبل بحث‌های عمومی حاکی از آن است که با حمایت و تعهد ایالات‌متحده، معامله‌ای در حال انجام است؛ فارغ از اینکه باید منتظر نتایج حاصل از جنگ…

الجزیره: یک پرونده جدید باب منندز، سناتور دموکرات ایالات متحده را متهم کرده که به‌عنوان یک ماموریت ثبت‌نشده به مصر خدمت‌رسانی کرده و این خطر قانونی را که او هم اکنون با آن مواجه است، تشدید می‌کند. منندز ۶۹ساله و همسرش نادین قبلا به اتهامات فدرال مربوط به دریافت رشوه در ازای استفاده از موقعیت رسمی سناتور به نفع دولت مصر متهم شده بودند. اما در کیفرخواست جدید که روز پنج‌شنبه در دادگاه فدرال منهتن تنظیم شد، خطرات را بیشتر کرد: این اتهام اضافه می‌کند که منندز توطئه کرده است تا به عنوان «عامل خارجی» عمل کند.…

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری هفتگی خود در خصوص گفته‌‌‌‌های مسوول سیاست خارجی اروپا در بحث عدم‌اجرای توافق برجام توسط ایران گفت: «برجام توافقی چندجانبه است و همه متعهد به اجرای توافقات هستند و باید همه تعهدات خود را انجام دهند، آنکه از انجام تعهدات خود شانه خالی کرده نه ایران بلکه آمریکا و دیگر اعضای اروپایی بوده‌‌‌‌اند.» وی درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها و اخبار منتشره برای برگزاری دور جدید مذاکرات در عمان گفت: «من اطلاعی از تاریخ تعیین شده برای برگزاری دور جدید گفت‌وگوها…