حجم ویدیو: 1.92M | مدت زمان ویدیو: 00:01:17

 عباسعلی کدخدایی، عضو حقوقدان شورای نگهبان، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، رئیس پژوهشکده شورای نگهبان و استاد دانشگاه گفت و گوی مفصلی درباره جنگ 12 روزه تحمیلی انجام داده است.

آنچه در ادامه می‌خوانید مشروح این  گفت و گوست:

ایرنا - در یک ماه گذشته شاهد تجاوز وحشیانه و جنایتکارانه از سوی رژیم صهیونیستی به کشورمان بودیم که با حمایت مستقیم آمریکا انجام گرفت، این جنگ و تجاوز در حالی انجام شد که ما در حال مذاکره بودیم، در حالی که آمریکا دم از صلح طلبی و برقراری صلح در منطقه می زد، علل و ریشه های وقوع این جنگ را تشریح کنید؟

تجاوز نظامی آشکاری که رژیم صهیونیستی داشت و بعد هم آمریکا به آن پیوست و جنگی را به مردم ما تحمیل کرد، ابعاد مختلفی دارد و این ابعاد را باید کارشناسان در زوایای مختلف بررسی کنند، یک نکته‌ای که ما همیشه در روابط بین‌الملل و از ابتدای انقلاب شاهدیم دشمنی استکبار و در رأس آنها آمریکا با مردم ایران بود، ما اگر به تاریخ قبل از انقلاب برگردیم در کتاب هایی که نوشته شده است و خاطراتی که خود مقامات رژیم پهلوی داشتند و دیدیم که کشور ایران یک نهاد وابسته‌ به آمریکا بود که بدون اجازه سفرای آمریکایی، مقامات این کشور و مقامات برخی از کشورهای اروپایی هیچ اقدامی انجام نمی‌داد.

یعنی آنچه که ما امروزه به عنوان استقلال یاد می‌کنیم و در قانون اساسی مان هم به آن تاکید شده و جزو شعارهای مردم هم بوده که در قبل از انقلاب وجود نداشت برای همین بود که مردم ما در آن زمان برای سرنگونی رژیم گذشته شعار استقلال طلبی سر دادند برای مثال محمدرضا پهلوی در کتاب‌ خاطراتش نوشته "من در ایران در حد یک کارمند محلی برای آمریکایی‌ها بودم زمانی که در جنگ ویتنام از فرودگاه ها یا هواپیماهای ما استفاده می کردند اصلا خبر نداشتم که کجا سوخت می زنند یا از هواپیماهایمان استفاده می کنند"

ما در آن زمان درآمدهای نفتی هنگفتی داشتیم ولی این درآمدها صرف چه شد؟ بخشی صرف خوش‌گذارنی خود خاندان پهلوی می شد و برخی را همین کشورها در قالب قراردادهای نظامی با آمریکا می بردند و بخشی دیگر را نیز محمدرضا پهلوی حاتم بخشی به کشورهای دیگر می کرد ما هنوز درگیر پرونده آنان در فرانسه و انگلستان هستیم که به آنان وام داده است.

این ها نشان می دهد ما استقلال نداشتیم، آنچه که به نظر من شعار اصلی مردم در انقلاب بود و پیروزی انقلاب را برایمان رقم زد همین بحث استقلال کشور از دیگر کشورها بود ما در هیچ جای دنیا این استقلال را نمی بینیم، طبیعتاً آمریکا و قدرت های بزرگ غربی از این پیروزی و استقلال ما ناراحت شدند و از همان ابتدا دشمنی خود را شروع کردند و ما را وارد جنگ هشت ساله تحمیلی کردند.

در آن زمان چه کسی صدام را حمایت می کرد؟ چه کسی گروه‌های ضد انقلاب را در مناطق مختلف کشور کمک مالی و مدیریت می کرد؟ آمریکا و برخی کشورهای غربی متوجه شدند که بعد از انقلاب اهداف خود خصوصا اهداف مالی خود را در ایران از دست داده‌اند، از این رو تلاش کردند که دوباره آن را برگردانند.

ما در تمامی بحران هایی که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی داشتیم دست دشمن را به خوبی می بینیم خصوصا آمریکایی ها و برخی کشورهای غربی در همه جا نقش داشتند.

امام راحل همیشه این نکته را مدنظر داشتند و می گفتند باید هر چه فریاد داریم بر سر آمریکا بزنیم، آمریکا اولین کشوری بود که ما را تحریم کرد و بعد از انقلاب اولین کشوری بود که اموال ما را مصادره کرد و تمامی قراردادهای خود با ایران را یک طرفه لغو کرد.

این ها از همان ابتدای انقلاب با ما دشمنی بالفعل داشتند و هر روز برای ما یک دردسری ایجاد می کردند در جنگ تحمیلی با همت عالی مردم و شهدا و جانبازانی که تقدیم انقلاب کردیم و مدیریت هوشمندانه امام راحل نتوانستند کاری از پیش ببرند درست است که ما ضرر هم متحمل شدیم ولی هدف آنان تامین نشد، هدف صدام از ابتدا دست یابی به تهران در ظرف چند روز بود.

بعد از جنگ هم با تحریم ها تلاش کردند برای ما مشکل ایجاد کنند این تحریم ها واقعا یک اقدام ضد بشری و ضد انسانیت است و ظالمانه ترین روش برخورد در دنیای سیاست نامیده می شود آنان به اقداماتشان علیه مردم ایران ادامه دادند و هر روز هم بعد از این همه سال تحریم های خود را افزایش می‌دهند.

فراتر از این ها این کشورها مخالف رشد و توسعه کشورمان مخصوصاً در حوزه علم هسته ای هستند، موضوع هسته‌ای دنیایی از دانش در زمینه های مختلف است که می تواندن به رشد و توسعه کشور کمک کند، خود آمریکایی ها و اروپایی ها در ابعاد مختلف از این علوم بهره می برند ولی نمی گذارند دیگران به آن دست یابند.

سوال ما این است دلیل شکل گیری آژانس انرژی هسته‌ای چه بود؟ برای چه ان. پی. تی شکل گرفت؟ گفتند اقدامات نظامی خطرناک است کشورها نداشته باشند که البته این هم غیرمنصفانه است و در مقابلش گفتند کشورهای در حال توسعه به حوزه هسته ای مجهز شوند تا به توسعه برسند و زمینه استفاده از دانش هسته ای صلح آمیز فراهم شد.

جمهوری اسلامی ایران با کمک دانشمندان داخلی خود به دانش صلح آمیز هسته‌ای دست پیدا کرد و هیچ کشوری هم به ما کمک نکرد باز هم می آیند و می گویند شما نباید به این موارد دسترسی داشته باشید و بعد هم در تجاوز اخیرشان به تاسیسات هسته ای ما حمله می کنند.

این بدترین و ظالمانه ترین روشی است که نسبت به پیشرفت علمی یک کشور می توان داشت آن هم بدون هیچگونه ضابطه‌ و مقررات بین‌المللی، در قوانین بین المللی که نگاه می کنیم نه تنها امکان دسترسی کشورها را به این موضوعات داده بلکه به آژانس تاکید شده که باید کشورهایی که دانش هسته ای ندارند را کمک کنید تا به توسعه برسند و مانع تراشی نباید داشته باشید.

ما خرابکاری و جاسوسی های آنان در تاسیسات هسته ای مان را فراموش نکردیم علیرغم همه ممنوعیت‌ها به تاسیسات ما حمله کردند، ریشه این دشمنی‌ها همان استقلال جمهوری اسلامی ایران است، این که کشور ما از زیر یوغ استعمار و استثمار آنان بیرون آمده و روی پای خودش ایستاده است.

اخیرا در کتابی مطالعه کردم که دبیر اول سفارت آمریکا به راحتی می توانست بدون هیچ برنامه ای محمدرضا پهلوی را ملاقات کند در حالی که فردی که وزیر کشور بود نمی توانست این امکان را داشته باشد و مدتی برای دیدار معطل می ماند، یا در کتاب آمده که اگر محمدرضا پهلوی می خواست تصمیمی بگیرد و آمریکا و غربی ها مخالف بودند سریع یک مقام آمریکایی یا اروپایی به دیدارش می رفت و آن تصمیم عوض می شد این به جز وابستگی نشان دهنده چیست؟

آمریکایی‌ها در دوران پهلوی هر کاری که می خواستند از طریق ایران در منطقه انجام می دادند و حالا که ایران مستقل شده و برای منافع ملی خود تصمیم می گیرد، به آنان فشار آمده است و آن را نمی پسندند.

رژیم صهیونی که یک پادگان نظامی است را به میدان آورند که هر روز در منطقه زن و بچه و کودک و بزرگ را غزه، فلسطین، لبنان، سوریه و ... می کشد و امروز هم این رژیم مدعی ما شده است در حالی که خود زرادخانه های هسته ای دارد، به ان. پی. تی نپیوسته، قطعنامه شورای امنیت را انجام نمی دهد ولی به دلیل آن که ابزار آمریکا در منطقه است کسی کاری به کارش ندارد.

رژیم صهیونیستی برای تنظیم قدرت و منافع آمریکا در منطقه تشکیل شده و گرنه خودش هیچ حیثیت، توان و قدرتی ندارد و همه را از آمریکا می گیرد.

ایرنا- همه کارشناسان و تحلیلگران معتقدند که این جنگ هرچند ۱۲ روز طول کشید و مدتش کوتاه بود اما یک جنگ بسیار برنامه‌ریزی شده و دقیق بود آنان اهداف مهمی را در این تجاوز پیگیری می‌کردند اما با مانع سخت و پاسخ ایران برخورد کردند و در نهایت مجبور شدند که بحث آتش بس را مطرح کنند و متقاضی آتش بس شدند مؤلفه های مهمی که در این جنگ باعث پیروزی مردم ایران و جمهوری اسلامی ایران شد چه بود؟

همان طور که اشاره کردم در هشت سال جنگ تحمیلی ما ابزاری نداشتیم و کشور هنوز ارکانش شکل نگرفته بود ولی دو مولفه رهبری و مردم باعث پیروزیمان شد؛ رهبری و تدابیر دقیق امام راحل بسیار مؤثر بود و مردم نیز فارغ از نگاه‌های سلیقه‌ای و شخصی و جناحی پای کار جنگ بودند و همه حمایت می‌کردند این مؤلفه رهبری و حضور مردم باعث شد که صدام نتواند کاری کند و ما شاهد شکست صدام و رژیم بعث بودیم.

در این مرحله هم به خوبی شاهد این وضعیت بودیم، مقام معظم رهبری علیرغم اینکه غافلگیری شب اول انجام گرفت به سرعت نیروهای نظامی را در بخش‌های مختلف ساماندهی کردند و مردم هم از هر قشر، گروه، جناح و سلیقه به میدان آمدند و ما شاهد اتحاد ملی بودیم که رهبر انقلاب نیز بارها به آن اشاره کردند.

رژیم صهیونی بیشترین تجهیزات در حوزه نظامی برایش ارسال می شد و مورد حمایت سیاسی غربی ها و آمریکایی ها قرار داشت اما با همت مردم عزیزمان و تدابیر رهبر انقلاب یک توان نظامی دفاعی برای خودمان ایجاد کردیم و این توان توانست پاسخ محکمی به این رژیم بدهد و آنان ناچار به پیشنهاد آتش بس و توقف جنگ شدند.

مقام معظم رهبری هم در فرمایشات اخیرشان از مردم و حمایت های آنان تقدیر و تاکید کردند که این انسجام و اتحاد ملی مساله مهمی است که باید حفظ شود.

ایرنا - ما در این جنگ شاهد نقض قوانین بین‌المللی بودیم و ما شاهد بودیم که علاوه بر هدف قرار گرفتن فرماندهان نظامی اساتید دانشگاه نیز مورد حمله قرار گرفتند؛ این برخلاف همه موازین قانونی و بین‌المللی است؛ از منظر یک حقوقدان این وضعیت رو چه طور ارزیابی می‌کنید؟

بر اساس اصول و قواعد حقوق بین الملل اگر بخواهیم بسنجیم هیچ توجیهی برای این جنگ وجود ندارد یعنی تجاوز و حملات رژیم صهیونیستی کاملا محکوم است چه در همه اسناد حقوق بین الملل، چه مقررات و چه رویه های جاری.

ما شاهدیم برخی نهادهای مختلف در محکومیت این تجاوز بدون اینکه ارتباطی با جمهوری اسلامی ایران داشته باشند بیانیه می دهند و محکم می کنند و آن را خلاف حقوق بین الملل می دانند، این تجاوز، تخلف آشکاری بود که هیچ‌کس نمی‌تواند آن را توجیه کند مگر آمریکا و برخی کشورهای غربی که به دنبال منافع خود هستند.

در حوزه جنگ ما یک ضلع در میدان داریم که میدان همیشه باید تقویت و پایدار باشد و بتواند با دشمنان و هر گونه تجاوزی مقابله کند و یک بعد تبیین حقاق و وقایع را داریم که در این راستا رسانه ها می توانند نقش اساسی داشته باشند و طبق بیانات رهبر انقلاب جهاد تبیین می تواند مباحث را روشن کند.

تبیین جنگ ۱۲ روزه از سوی رسانه ها بسیار اهمیت دارد، معتقدم که باید یک روایت حقوقی هم از این مسئله ساخته شود یعنی ما فقط با افکار عمومی مواجه نیستیم بلکه باید یک روابط صحیح حقوقی از این تجاوزات ساخته شود که بتوانیم با آن دادخواهی بین المللی داشته باشیم.

خداوند را شاکریم که عزیزان ما در میدان نظامی بودند و پاسخی محکم دادند؛ امروز تبیین حقیقت باید از سوی اهالی رسانه انجام شود؛ باید عمق جنایت آنان برای همگان روشن شود اینکه حتی اگر با یک نظامی دشمنی دارید چرا ۲۰ یا ۳۰ نفر از خانواده، همسایگان یا افراد بیگناه را به شهادت می رسانید؟

این کاملا مخالف قوانین و حقوق بشردوستانه است و اصولا نظامی در میدان نظامی دشمن شماست نه در منزلش؛ نه شب در کنار خانواده؛ دانشمند ما که در حوزه صلح‌آمیز هسته‌ای فعالیت می‌کند چه دشمنی با شما دارد؟ اینها نشان می‌دهد که نگاه دشمنان این است که جمهوری اسلامی ایران نباید رشد کند. شما دشمن دانش هستید دشمن دانشمندان و علم هستید نه دشمن ایران و فلان مقام نظامی، شما دشمن توانمندی و دانش جمهوری اسلامی ایران هستید.

اگر ما این چند ضلع میدان، تبیین و دیپلماسی را جلو ببریم قطعاً به نتایج خوبی می رسیم در این راستا ما در پژوهشکده شورای نگهبان این آمادگی را داریم که به رسانه‌ها خصوصا ایرنا کمک کنیم تا بتوانیم کمیته‌ای مشترک برای مستندسازی حقوقی تشکیل دهیم؛ البته همکاران وزارت خارجه اقدامات خوبی را در این زمینه انجام دادند و دولت نیز در حال پیگیری است.

از همان ابتدا هم تاکید داشتم که باید یک کمیته حقیقت یاب و مستندساز برای این کار شکل بگیرد و همه این خسارت هایی که به جمهوری اسلامی ایران وارد شده باید مستند شود تا از جهت حقوقی پیگیری های لازم صورت گیرد و در محاکم داخلی و خارجی بتوانیم دادخواهی مان را پیش ببریم.

ایرنا- شما به همکاری میدان و بحث رسانه و دیپلماسی برای تبیین اشاره فرمودید ما هم اکنون شاهد هستیم که بحث مذاکره هم مطرح شده و در خبرها داشتیم که ممکن است دور جدیدی از گفتگوهای ایران و کشورهای اروپایی شکل بگیرد؛ این همراهی و همکاری بین دیپلماسی و میدان را چه ارزیابی می‌کنید؟

ما نه در جنگ تحمیلی هشت ساله و نه در جنگ ۱۲ روزه آغازگر جنگ نبودیم و نیستیم، ما به دنبال جنگ و درگیری نیستیم طبیعتاً این شعار اصلی ما بوده است و هنوز هم به این شعار پایبندیم، امام راحل و مقام معظم رهبری نیز بارها به این موضوع تاکید کردند، طبیعتاً در این جهت تردیدی نیست اما این به مفهوم این نیست که ما قدرت نظامی و خباثت های دشمنان را در نظر نگیریم.

ما باید بدانیم با یک دشمن مکار روبرو هستیم که سرتا پا مسلح و اهل خدعه، حیله و نیرنگ است و همین مذاکرات اخیر و حملاتی هم که اتفاق افتاد نشان داد که دشمن از همان روش همیشگی خود استفاده کرده است؛ فریب و خدعه می‌کند؛ بنابر این ما باید حتما در میدان قوی باشیم باید خودمان را تا جایی که امکان دارد در ابعاد نظامی و اقتصادی قدرتمند کنیم، از طرف دیگر اگر کسی ادعا می‌کند که من می‌خواهم مذاکره کنم و از طریق مذاکره می‌خواهم با شما صلح ایجاد کنم را نباید نادیده بگیریم ولی باید توجه داشته باشیم که دشمن، دشمن بدسابقه، مکار و حیله گری است و به هیچ تعهدی پایبند نیست.

برای نمونه برجام، با همه افت و خیزها و مخالفت‌ها و موافقت‌هایی که وجود داشت، تصویب و تایید و لازم الاجرا شد چه کسی آن را نقض کرد؟ همین آقای ترامپ از آن خارج شد؛ اروپایی‌ها چه کار کردند؟ همین‌ها که امروز اسنپ‌بک را مطرح می‌کنند هم به تعهداتشان عمل نکردند؛ گفتند که جمهوری اسلامی ایران خارج نشود ما قول می دهیم که خروج آمریکا را با تعهداتمان جبران کنیم؛ چه کردند؟ هیچ کدام به تعهداتشان عمل نکردند و امروز مدعی اسنپ بک هستند.

با این حال جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفت مذاکره کند، در حین مذاکره و نه بعد از آن حمله صورت گرفت؛ یعنی هنوز مذاکره ادامه داشت که این اتفاق افتاد و آن هم حمله غافلگیرانه‌ای که بدون اعلام رسمی رخ داد.

ما باید بدانیم که با این دشمن طرفیم، ضمن اینکه باز مذاکره را رد نمی‌کنیم و بنا به مصلحت مقامات عالی در مورد آن تصمیم می‌گیرند ولی بدانیم که با چه کسی طرفیم؛ اگر مذاکره‌ای انجام می‌دهیم باید حقوق واقعی مردم تامین شود و باید اطمینان حاصل کنیم که دوباره این دشمن نمی‌خواهد اقداماتی را انجام دهد؛ باید تضمین‌های کافی را از آنان بگیریم تا به تعهداتشان وفادار باشند، ما همیشه گفتیم از مذاکره فراری نیستیم ولی مذاکره یک شرایطی دارد که باید دو طرف به آن پایبند باشند.

ایرنا-ما هم اکنون در مرحله ای هستیم که کارشناسان و تحلیلگران بر این عقیده اند که شاید مرحله مهمتری از جنگ ۱۲ روزه باشد، با توجه به سابقه‌ای که از رژیم صهیونیستی و عدم پایبندی اش وجود دارد پیش بینی این است که ممکن است باز دوباره دست به اشتباه و خطایی بزنند ما چه کار باید بکنیم که این انسجام اجتماعی که ایجاد شده ادامه پیدا کند؟

وحدت، انسجام و اتحاد مردم طبق بیانات رهبر انقلاب بزرگترین و بالاترین سلاح ماست، این به آن مفهوم نیست که ما میدان و دیپلماسی و دادخواهی بین‌المللی را فراموش کنیم، اما اتحاد ملی سرآمد همه این موارد است، اگر همه مردم و مسئولان ما با هم متحد باشند و با تدابیر رهبر انقلاب جلو رویم بالاترین پاسخ را می توانیم به دشمن بدهیم البته در این راستا باید خودمان را در موارد مختلف از جمله میدان، اقتصاد و موضوعات مختلف تقویت کنیم.

مردم مشکلات معیشتی دارند که باید آن را حل کنیم ما مردم همیشه در صحنه را نباید فراموش کنیم؛ اگر مردم ما در صحنه نباشند اداره کشور ممکن نیست؛ قطعا وحدت ملی همراه تدابیر رهبری به حل مشکلات کمک می کند.

اجازه ندهیم اختلاف سلیقه های جزئی مانع اتحاد و انسجام شود این موارد نباید در اراده ملت خللی ایجاد کند، باید اخباری که مطرح می شود واقعی باشد؛ نباید خبرهای غیررسمی که ایجاد تزلزل می کند منتشر شود، این خیانت به جامعه و اتحاد ماست.

امیدواریم هم در میدان و هم مذاکرات نتایج به نفع مردم کشورمان رقم بخورد.

ایرنا-عملکرد دولت را در ۱۲ روز جنگ چگونه ارزیابی می‌کنید؟

عملکرد دولت در مجموع خوب بود البته این خوب بودن‌ها نسبی است، بالاخره ما قبل از این تجاوزات آشکار و این جنگ تحمیلی مشکلاتی در حوزه معیشت و اقتصاد داشتیم و واقعا کسی تا در حوزه اجرا قرار نگیرد به این مشکلات واقف نمی شود.

طبیعتا یک انتظار مشروعی از سوی مردم وجود دارد که مقامات اجرایی مان برای حل مشکلات کشور تلاش کنند، همه مقامات دولت از خود آقای رئیس‌جمهور و بقیه دوستان بسیار فعال بوده و هستند و خوشبختانه در آن زمان کسی حس نکرد که کشور نابسامان است ما شاهد مشکل اساسی در حوزه سوخت، تامین مواد اصلی نبودیم؛ من خودم بارها گفتم اگر یک خبرنگار خارجی به ایران می‌آمد، مشاهده می‌کرد که تهران شهری زنده است؛ همه مغازه ها باز هستند و شما می‌توانید هر چه می خواهید تهیه کنید؛ اینها همه به لطف خدا و تلاش عزیزانمان در حوزه اجرا بود.

امیدواریم این خدمت رسانی و ارزش گذاری به مردم با سرعت بیشتری در همه ابعاد ادامه یابد.

ایرنا-عاملان جنگ ۱۲ روزه نقشه‌هایی شوم برای کشور ما کشیده بودند و با هدف قرار دادن فرماندهان نظامی و تاسیسات و بمباران شهرها به دنبال شورش اجتماعی بودند این اتفاق نیافتاد و توطئه شوم دشمنان خنثی شد مهم ترین عامل این اتفاق را چه می دانید؟

شناخت مردم ایران به این سادگی نیست ما مردمی داریم که در هشت سال جنگ تحمیلی جانانه به میدان آمدند بحران های مختلف را پشت سر گذاشتند و امروز شاهدیم برخی از افراد که زمانی جزو دستگیرشدگان و بازداشت شدگان در مقطعی بودند از وطن و کشور حمایت می کنند زیرا همه رژیم صهیونی و آمریکا را می شناسند؛ همه می‌دانند که آمریکا با بقیه کشورها از جمله همسایگانش یا با کانادا و کشورهای اروپایی چه کرد؟ با اوکراین چه کرد چه بلایی سر دنیا آورد.

امروز جوانان و مردم ما برای وطن ایستاده اند؛ دشمن نزدیک ۵۰ سال است که به هر دری می زند تا ایران را از پای در آورد ولی موفق نمی شود زیرا مردم ما را هنوز نشناخته است؛ مردم ما به نظام، کشور و وطنشان کاملا وفادار هستند؛ دشمن تصور می کرد به دلیل برخی مشکلات معیشتی و نابسامانی ها مردم از آنان حمایت می کنند؛ از رژیمی که ۶۰ هزار نفر را در طول سالیان سال در غزه قتل عام کرده است؛ ولی بعد از این جنگ ۱۲ روزه متوجه شد اشتباه کرده است.

مردم ایران واقعیت‌های جمهوری اسلامی را می بینند و عملکرد نظام کاملا روشن است؛ ممکن است در جاهایی اشتباه هایی وجود داشته باشد ولی مردم می‌دانند که جمهوری اسلامی ایران صادقانه برای مردم است و مانند رژیم پهلوی شخص محور و برای فرد خاصی نیست و این اعتماد را به نظام دارند که همین اعتماد برای ما بزرگترین دستاورد بوده است.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.