ایران و روسیه

اقتصادنیوز: ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، از برنامه‌های خود برای احداث یک خط لوله گاز طبیعی به ایران از طریق آذربایجان خبر داد. این خط لوله ظرفیت انتقال ۵۵ میلیارد متر مکعب (bcm) گاز در سال را خواهد داشت. سرگئی تسیویلیوف، وزیر انرژی روسیه، تأیید کرد که مذاکرات مربوط به این پروژه در مراحل نهایی قرار دارد.

اقتصادنیوز: تحریم‌های غربی یکی از بزرگ‌ترین موانع تبدیل ایران به هاب گازی به شمار می‌آید. در این شرایط، طرح مبادله گاز (Gas Swap) که از ۲۰۲۲ مطرح شده، گزینه‌ای واقع‌بینانه‌تر محسوب می‌شود. در این طرح، روسیه گاز خود را از طریق ترکمنستان به ایران منتقل می‌کند؛ جایی که برای مصرف داخلی در شمال ایران استفاده خواهد شد. در نتیجه، ایران می‌تواند ظرفیت تولیدی آزاد شده را به صادرات گاز به عراق و ترکیه اختصاص دهد.

ایرنا: در حاشیه سومین نمایشگاه بین‌المللی تجارت با اوراسیا، هیاتی متشکل از مقامات اقتصادی و مدیران ۱۵ شرکت روسی با ۳۲ شرکت فناور و دانش‌بنیان ایرانی دیدار و درباره ظرفیت‌های صادراتی ۲ کشور گفت‌وگو کردند.

ايسنا: سخنگوی وزارت امور خارجه جزئیاتی از سفر وزیر امور خارجه روسیه به تهران ارائه کرد.

بانک مرکزی: محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، برای دیدار با رئیس بانک مرکزی روسیه و ادامه مذاکرات برای پیشرفت همکاری‌های پولی و بانکی ایران و روسیه و همچنین رایزنی درخصوص ادامه همکاری‌های دو کشور در گروه بریکس، تهران را به مقصد یکاترینبورگ روسیه ترک کرد.

دنیای اقتصاد - حمید ملازاده : در پی اعمال تحریم‌های تازه توسط آمریکا بر روسیه، بازار جهانی نفت دچار آشفتگی بی‌سابقه‌ای شده‌است. هدف اصلی این تحریم‌ها که از ۱۰‌ژانویه آغاز شدند، محدودسازی درآمدهای نفتی مسکو به‌عنوان پاسخ به حمله اوکراین بوده و تاثیرات آن فراتر از مرزهای روسیه احساس می‌شود.

اقتصادنیوز: تی ار تی با انتشار یادداشتی مدعی شد:‌ تلاش سیاسی اخیر در سراسر خاورمیانه، از جمله آتش‌بس اسرائیل و حزب‌الله در کنار سقوط بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه موجب شده تا تهران معادلاتش در خاورمیانه را بازتعریف کند.

اقتصادنیوز: نفوذ ترکیه هم در خاورمیانه و هم در آسیای مرکزی، -جغرافیایی که منابع غنی انرژی از گاز گرفته تا نفت و اورانیوم در را در خود جای داده است-، به دنبال افزایش نفوذش است. در بحبوحه این تغییرات، تهران نقش خود در قفقاز را مجدداً محاسبه کرده و مخالفت خود را با گشایش کریدور استراتژیک زنگزور، -یک مسیر تجاری و حمل‌ونقل که استانبول را به باکو متصل می‌کند،- ارزیابی می‌کند.

اقتصادنیوز: به ادعای گروهی از تحلیلگران، تحولات سوریه ممکن است موجب شود تا تهران هم معادلاتش در خاورمیانه را بازتعریف کند و هم فعل و انفعال‌هایش در کریدور زنگزور را مورد ارزیابی دوباره قرار دهد. در هر صورت، اگر ارمنستان شریک شود، ممکن است این کریدور بدون مشارکت ایران باز شود.

مهر: وزیر خارجه سوریه درباره روابط با روسیه و ایران مدعی شد: پیام‌های مثبتی درباره روابط با ایران و روسیه دریافت شده است اما ما خواهان تبدیل آن به سیاست روشنی هستیم که ملت سوریه در قبال آن اطمینان حاصل کنند.

اقتصادنیوز: به ادعای ناظران، مشارکت راهبردی گسترده تهران و مسکو، همکاری در حوزه‌های امنیتی و دفاعی را تقویت می‌کند و تأکید ویژه‌ای بر توسعه آرام کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب (INSTC)، محور فرااوراسیا که روسیه، ایران و هند را متحد می‌کند، دارد. این توافق زمینه را برای تحکیم نفوذ ایران به عنوان یک مرکز ترانزیت کلیدی برای انتقال گاز و کالا‌های روسیه به چندین شریک آفریقایی-اوراسیا هموار خواهد کرد.

اقتصادنیوز: در جبهه ژئواکونومیک، روسیه و ایران در مرکز یکی از راهروهای ارتباطی کلیدی قرن بیست و یکم قرار دارند؛ کریدور شمال-جنوب که سه عضو بریکس از جمله هند را در کنار هم قرار داده و در برابر تحریم‌ها مصون نگاه داشته و جایگزینی سریع‌تر و ارزان‌تر برای کانال سوئز خواهد بود.

اقتصادنیوز: تنها سه روز قبل از تحلیف دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در واشنگتن، رهبران ارشد اعضای بریکس، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، توافقنامه مشارکت راهبردی جامع را امضا کردند که مشروح آن در ۴۷ ماده، دو برابر بیشتر از آنچه در این توافق‌نامه اخیر مسکو و کره شمالی بود، امضا کردند.

اقتصادنیوز: سرگئی تسیویلف، وزیر انرژی روسیه جزئیات جدیدی از قرارداد جدید ۳۰ ساله خط لوله دریای خزر بین گازپروم و شرکت ملی گاز ایران (NIGC) ارائه کرد که شامل آذربایجان نیز می‌شود و احتمالاً به دنبال جذب باکو است.

ایرنا: ﺁﮊﺍﻧﺲ ﻓﺪﺭﺍﻝ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻣﺸﺘﺮﮎﺍﻟﻤﻨﺎﻓﻊ، ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭ ﻭ ﻫﻤﮑﺎﺭﯼ ﻫﺎﯼ ﺑﺸﺮﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﯿﻦ‌ﺍﻟﻤﻠﻠﯽ روسیه (روس ساترودنیچستوا) اعلام کرد که مرکز فرهنگی این کشور موسوم به خانه روسی را نهایتا تا سال ۲۰۲۶ میلادی در ایران افتتاح می‌کند؛ در همین حال، نماینده این آژانس در تهران، این اقدام را به منزله مرحله جدیدی در مناسبات دوجانبه توصیف کرد.

مهر: سفیر روسیه در تهران تاکید کرد که هیچ مدرکی مبنی بر تصمیم ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای وجود ندارد.

ايسنا: سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرد که مسکو به دنبال تقویت همکاری‌ها با تهران است و تحریم‌ها مانعی در این راه نخواهند بود.

مدیر بین الملل اتاق بازرگانی تبریز با بیان اینکه معاهده ایران و روسیه مسیر روابط تجاری ۲ کشور را هموارتر کرد، با توجه به بسترسازی های انجام شده توسط دولت و ظرفیت های بخش خصوصی و نیازمندهای روسیه زمینه افزایش تجارت به این کشور فراهم است.

اقتصادنیوز: به ادعای ناظران، ژوئیه ۲۰۱۵، (شهید) قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، به مسکو سفر کرد تا درباره طرح اضطراری درباره سوریه که کنترل ۸۰ درصد از خاک آن در اختیار شورشیان قرار داشت، با مقام‌های کرملین رایزنی داشته باشد.

اقتصادنیوز: به ادعای ناظران تشدید تنش‌ها بعد از هفتم اکتبر در ابتدا با منحرف کردن توجه و منابع غرب از اوکراین و به خاورمیانه به نفع روسیه بود. اما در نهایت، مسکو از پیامدهای تغییر معادلات خاورمیانه متاثر شد. پس از یک دهه کمک نظامی موفق روسیه، دولت اسد به طور ناگهانی در دسامبر ۲۰۲۴ فروپاشید.

اقتصادنیوز: اتکای عمیق مسکو به حمایت ایران راه را برای همکاری عمیق‌تر روسیه و ایران در خاورمیانه تحت تاثیر قرار داد. در حالی که بازیگران حامی ایران، از جمله حوثی‌ها در یمن و نظامیان در عراق و سوریه، در سراسر منطقه برای حمله به اسرائیل پس از ۷ اکتبر بسیج شدند، روسیه هرگونه تظاهر به بی‌طرفی را کنار گذاشت.

اقتصادنیوز: حملات اسرائیل به مواضع مقاومت و متعاقبا رویارویی تهران و تل آویو و تغییر معادلات منطقه، بازی خاورمیانه ای پوتین را تحت تاثیر قرار داد و موجب شد تا مسکو بیش از هر زمان دیگر به تهران نزدیک شده و تعادل شکننده حاکم بر روابط این کشور با اسرائیل برهم بخورد.

اقتصادنیوز: مداخله روسیه در سوریه، مسکو را واداشت تا موازنه‌ای ظریف و در عین حال حساسی بین ایران و اسرائیل تعریف کند؛ دو بازیگری که مسکو با آن‌ها روابط دیپلماتیک نسبتاً سازنده‌ای دارد. کرملین ضمن هماهنگی عملیات نظامی با ایران، کانال‌های دیپلماتیک خود را با اسرائیل حفظ کرد و حتی برای محدود کردن (ادعایی) قدرت ایران در سوریه خیز برداشت.

دنیای اقتصاد - گروه حمل‌ونقل: جای خالی ایران در تجارت روسیه با تکمیل کریدور شمال–جنوب پر می‌شود. این موضوع بخش مهمی از توافق صورت‌گرفته ذیل معاهده مشارکت جامع راهبردی ایران و روسیه در سفر اخیر مسعود پزشکیان به مسکو است؛ توافقی که طی آن ایران یک‌گام دیگر به تجاری‌سازی کریدور شمال-جنوب نزدیک شد. طرف روسی وعده داده که در تکمیل راه‏‏‌آهن رشت–آستارا به‌عنوان قطعه مهم پازل اتصال ریلی میان دو کشور مشارکت می‌کند و هدف‌گذاری ترانزیت سالانه ۱۰میلیون تنی از طریق این کریدور مهم عبوری از ایران نیز مورد تاکید طرف ایرانی است. اما تحقق…

مداخله روسیه در سوریه، مسکو را مجبور کرد تا در جهت ایجاد یک موازنه ظریف بین ایران و اسرائیل حرکت کند؛ دو بازیگری که روسیه با آنها روابط دیپلماتیک نسبتا سطح بالایی دارد. مسکو ضمن هماهنگی عملیات نظامی با ایران، کانال‌های دیپلماتیک خود را با اسرائیل حفظ کرد.

ايسنا: معاون ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر رییس جمهور نسبت به شایعه معطل شدن پزشکیان در دیدار با پوتین واکنش نشان داد.

اقتصادنیوز: نشریه نشنال با انتشار یادداشتی مدعی شد: در آستانه مراسم تحلیف دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا، دو موضوع مهم برجسته شد. نخست، توافق آتش بس میان اسرائیل و حماس که فارغ از همه پیچیدگی‌ها در غزه به تنش‌های حاکم پایان داد. موضوع دیگر که محور اصلی این مقاله است، امضای پیمان راهبردی بین روسیه و ایران است.

اقتصادنیوز: روابط آمریکا و ایران لزوماً با روابط آمریکا و اسرائیل تلاقی می‌کند، اما به نظر نمی‌رسد که ترامپ بر سر دوراهی منتظر سبز شدن چراغ زرد برای تجاوز ادعایی نظامی به ایران (با کمک اسرائیل) باشد. در عوض، او ممکن است ترجیح دهد که چراغ قرمز بماند و از رویارویی نظامی با ایران جلوگیری شود، زیرا معتقد است که مسئولیت حفظ آن بر عهده تهران است.

اقتصادنیوز: به ادعای ناظران، ایران به دلیل معادلات خاورمیانه و بحران اقتصادی حاکم امضای این توافق را ضرروری قلمداد می‌کرد. همزمان تمایل مسکو برای امضای این خطوط ناشی از اجبار بود.