چین و آمریکا

مهر: ​ترامپ تهدید کرد: بر اکثر کشورهای جهان تعرفه‌های گمرکی مستقیم اعمال خواهم کرد.

ایرنا: چین در واکنش به ادعای وزیر خزانه‌داری آمریکا مبنی بر اینکه «دور جدید مذاکرات دو کشور در حوزه تعرفه‌ها، می‌تواند خرید نفت پکن از تهران و مسکو را نیز شامل‌ شود»، به شکل تلویحی این رویکرد را رد کرد.

خبرآنلاین: پژوهشگران نظامی در چین از یک آسیب‌پذیری در بمب‌های سنگرشکن «GBU-۵۷»‌ آمریکا پرده برداشتند.

ایرنا: سخنگوی وزارت امور خارجه چین در هشداری به آمریکا تاکید کرد که هیچ برنده‌ای در جنگ تعرفه‌ها وجود ندارد و اجبار یا فشار نمی‌توانند مشکلات را حل کنند.

ایرنا: سخنگوی وزارت دفاع چین در واکنش به انتقال محموله‌های نظامی آمریکایی به تایوان، هشدار داد که هرگونه همکاری نظامی واشنگتن با تایپه به منزله عبور از خطوط قرمز پکن است و واشنگتن در صورت ادامه این مسیر «با آتش بازی می‌کند و آسیب خواهد دید».

اقتصادنیوز: ترامپ در مصاحبه اکتبر خود اظهار داشت که نزدیکی روسیه و چین عمدتا نتیجه سیاست‌های اشتباه ایالات متحده، به‌ویژه در دوران ریاست‌جمهوری جو بایدن است. او احتمالا به موضع سختگیرانه واشنگتن در قبال اوکراین، از جمله تحریم‌های اعمال‌شده بر روسیه، اشاره داشت که به زعم او باعث شد مسکو برای جلب حمایت به چین روی بیاورد.

اقتصادنیوز: نشریه اتلانتیک با انتشار یادداشتی مدعی شد، در اوایل دهه ۱۹۷۰، ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، با نزدیک کردن چین کمونیست به ایالات متحده، نقطه عطفی تاریخی رقم زد و برای واشنگتن در رقابت جنگ سرد با اتحاد جماهیر شوروی برتری‌ راهبردی رقم زد.

اقتصادنیوز: در ظاهر، تلاش برای جدا کردن روسیه از چین، منطقی به‌نظر می‌رسد. این دو کشور در سال‌های اخیر شراکتی شکل داده‌اند که می‌تواند تهدیدی جدی برای منافع ایالات متحده باشد—حمایت پکن از حمله مسکو به اوکراین نمونه‌ای از این همکاری است.

اقتصادنیوز: با اعلام آمریکا در فوریه مبنی بر قصد بازگشت به افغانستان، بلوک چهارگانه تلاش‌های خود را برای تثبیت نفوذ در کابل تسریع کرد؛ به‌ویژه پس از آنکه رئیس‌جمهور آمریکا از طرح بازپس‌گیری پایگاه هوایی بگرام خبر داد؛ پایگاهی استراتژیک که تنها یک ساعت تا تأسیسات هسته‌ای چین فاصله دارد.

اقتصادنیوز: در ۲۱ مه، وزیر خارجه چین، وانگ یی، میزبان گفت‌وگویی غیررسمی میان اسحاق دار، معاون نخست‌وزیر پاکستان و امیرخان متقی، وزیر خارجه دولت موقت طالبان بود. بنا به بیانیه وزارت خارجه چین، دو طرف «در اصل» توافق کردند روابط دیپلماتیک را بازسازی و سطح مناسبات دوجانبه را ارتقاء دهند.

اقتصادنیوز: پاکستان، که طی دو دهه گذشته از حامیان اصلی طالبان بوده، نقش کلیدی در تأمین تدارکات، سلاح و آموزش این جنبش داشته است. برخی حتی معتقدند طالبان توسط پاکستان و در شهر کویته و با هدایت شخص ملا عمر رشد یافته است.

اقتصادنیوز: چین در تلاش است تا با توسعه سریع قدرت نظامی و همکاری نزدیک با روسیه، بازدارندگی گسترده آمریکا در منطقه هند و اقیانوس آرام را به چالش بکشد.

چین در دریای جنوبی چین به طور مکرر با فیلیپین درگیر شده و با واکنش آمریکا، که سامانه موشکی میان‌برد تایفون را به فیلیپین فرستاد، تنش‌ها افزایش یافته است.

اقتصادنیوز: بیش از پنج سال است که کشتی‌های چینی در دریای جنوبی چین بارها با کشتی‌های فیلیپینی برخورد کرده‌اند، گاهی با آب‌پاش آنها را هدف قرار داده و به نیروهای فیلیپینی آسیب زده‌اند. در پاسخ، آمریکا سال گذشته سامانه موشکی میان‌برد تایفون را به این کشور جزیره‌ای ارسال کرد؛ این نخستین باری بود که از پایان جنگ سرد، آمریکا چنین سلاحی را به یکی از متحدان خود می‌دهد که به طوفانی دیپلماتیک انجامید.

اقتصادنیوز: اقدامات و تهدیدات پکن علیه فیلیپین بخشی از تلاش گسترده‌تر برای مقابله با سیاست «بازدارندگی توسعه یافته» آمریکا است؛ راهبردی که واشنگتن را متعهد می‌کند از متحدانش در برابر تجاوز دفاع کند، حتی در مواردی با استفاده از تسلیحات هسته‌ای آمریکا. پکن از دیرباز این بازدارندگی توسعه یافته را روشی برای پیشبرد منافع آمریکا علیه چین می‌داند و حالا تلاش‌های خود را برای تضعیف آن افزایش داده است.

اقتصادنیوز: نفوذ فزاینده چین در بنادر آمریکای جنوبی و لاتین که به‌عنوان «حیات خلوت واشنگتن» شناخته می‌شود، نخستین و آشکارترین هدف پکن در کنترل بنادر این منطقه به شمار می‌آید.

اقتصادنیوز: کنترل چین بر بنادر آمریکای جنوبی در بستر رقابت ژئوپلیتیک پکن و واشنگتن معنا پیدا می‌کند. آمریکا به دنبال افزایش نفوذ خود در شمال شرق آسیاست، منطقه‌ای که چین آن را در حیطه نفوذ سنتی خود می‌داند. در نتیجه، پکن نیز می‌کوشد با تقویت جایگاه خود در آمریکای لاتین، موازنه‌ای در برابر ایالات متحده ایجاد کند.

ایرنا: رئیس جمهور آمریکا مذاکرات با چین در سوئیس را سازنده و دوستانه توصیف کرد و گفت که پیشرفت بزرگی در این گفت‌وگوها حاصل شد.

اقتصادنیوز: وبگاه The Cradle با انتشار یادداشتی مدعی شد: جنگ غزه تناقض عمیقی را میان منافع راهبردی چین در غرب آسیا و اهداف اسرائیل که از حمایت آمریکا برخوردار است، آشکار کرده است. در حالی‌که پکن در تلاش برای حفاظت از ابتکار کمربند و جاده (BRI) است، واشنگتن و تل‌آویو به‌طور فعال در حال بازطراحی منطقه‌اند تا نفوذ چین را از جنبه‌های سیاسی، اقتصادی و لجستیکی به حاشیه برانند.

اقتصادنیوز: اگرچه چین مستقیماً درگیر جنگ نیست، تضعیف مقاومت فلسطین می‌تواند شبکه‌های همسو با غرب را تقویت کرده و فضای مانور پکن را محدود کند. حفظ وضعیتی بلاتکلیف در میادین غزه و لبنان فرصتی حیاتی برای چین ایجاد می‌کند تا دارایی‌های متعلق به کمربندو جاده خود را از مسیرهای امن‌تری تقویت کند. در همین راستا، جبهه‌ای موازی در دریای سرخ در حال شکل‌گیری است. تحرکات نظامی آمریکا و اسرائیل در نزدیکی باب‌المندب با هدف تسلط بر این تنگه راهبردی صورت می‌گیرد.

مهر: وزیر بازرگانی آمریکا با اشاره به مذاکرات جاری بین این کشور و چین درباره تعرفه‌ها، گفت که لغو کامل تعرفه‌ها در پایان مذاکرات محتمل نیست.

مهر: در پی شایعه احتمال توافق تجاری چین و امریکا قیمت طلای جهانی کانال ۳۳۰۰ دلار را از دست داد.

اقتصادنیوز: علیرغم بازگشت نسبی جایگاه آمریکا در منطقه، بی‌اعتمادی به تعهدات واشنگتن، به‌ویژه در مواقع بحرانی، همچنان پابرجاست. اکثر دولت‌های منطقه تمایلی به انتخاب قاطع میان واشنگتن و پکن ندارند و ترجیح می‌دهند راهبرد «موازنه‌گری» را ادامه دهند.

اقتصادنیوز: روابط اقتصادی فیلیپین با چین، به‌ویژه در بخش‌های کشاورزی و تولید، همچنان قوی است و رهبران این کشور می‌کوشند از کشیده شدن به درگیری میان واشنگتن و پکن پرهیز کنند. پایگاه‌های جدید EDCA نیز، دست‌کم به‌صورت رسمی، بیشتر برای کمک‌های بشردوستانه و امدادرسانی در بلایای طبیعی در نظر گرفته شده‌اند تا عملیات نظامی، و مانیل پیشنهاد کمک واشنگتن در برخوردهای دریایی با نیروهای چینی را رد کرده است.

اقتصادنیوز: اگر دور کردن شمال شرق آسیا از چین دشوار باشد، حرکت دادن جنوب شرق آسیا به این سو دشوارتر خواهد بود. این منطقه مدت‌هاست که برای ایجاد توازن میان قدرت‌های بزرگ اولویت‌هایی تعریف کرده است.

اقتصادنیوز: آمریکا در دوره جدید با رویکردی تهاجمی‌تر می‌کوشد نفوذ خود را بر کانال پاناما و فراتر از آن، بر نظم ژئوپلیتیکی آسیا احیا کند.

رویارویی میان آمریکا و چین در باب جزیره تایوان محتمل است و همین گزاره موجب شده تا بسیاری در واشنگتن بر اصل توسل به دیپلماسی تاکید کرده و با اشاره به تحولات جنگ جهانی دوم و توصیه‌های کیسینجر، براین باورند که رئیس جمهوری آمریکا می‌بایست به جای توسل به زبان عمومی دیپلماتیک، بستر را برای اعتمادسازی متقابل فراهم کند.

اقتصادنیوز: با توجه به اظهارات وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در کنفرانس امنیتی مونیخ مبنی بر لزوم مشارکت همه طرف‌ها در زمان مناسب در گفت‌وگوهای صلح، و همچنین تمایل ترامپ برای آغاز مذاکرات مستقیم با روسیه، اکنون فرصت مناسبی برای چین فراهم شده تا گفت‌وگویی محتوایی با آمریکا درباره جنگ اوکراین را کلید بزند.

اقتصادنیوز: آمریکا باید تلاش کند تایوان را از اعلام رسمی استقلال منصرف کند. چنین اقدامی پیامدهای خطرناک و بی‌ثبات‌کننده‌ای برای شرق آسیا و نظم جهانی خواهد داشت. واشنگتن می‌تواند با اطمینان‌سازی‌های غیررسمی به چین نشان دهد که قصد تحریک نظامی ندارد، اما در عین حال هشدار دهد که در صورت بی‌اعتمادی به نیت چین، آماده مقابله خواهد بود.

اقتصادنیوز: تعامل با روسیه و کره شمالی، برای پکن همچنان ابزارهایی علیه سلطه غرب به شمار می‌روند. پکن جهان را به شکل ساده‌ای می‌بیند: آمریکا در پی مهار چین است؛ پوتین با غرب می‌جنگد؛ پس باید با پوتین همراه بود. همین نگاه باعث شده چین نه‌تنها از روسیه فاصله نگیرد، بلکه کره شمالی را هم حفظ کند؛ نه به خاطر حمایت از رژیم پیونگ‌یانگ، بلکه به دلیل اهمیت ژئوپلیتیکی‌اش.