عربستان و امارات

ایرنا: رئیس امارات متحده عربی و خالد بن سلمان بن عبدالعزیز وزیر دفاع عربستان در ابوظبی با یکدیگر دیدار و درباره آخرین تحولات خاورمیانه با هم گفت وگو کرده‌اند.

اقتصادنیوز: به باور ناظران آینده امنیت و قدرت در منطقه با سرمایه‌گذاری هدفمند در دانش فنی و مشارکت با قدرت‌های میانه گره خورده است.

اقتصادنیوز: عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر در خط مقدم توسعه‌ قابلیت‌های دفاعی ملی قرار دارند. سایر کشورهای شورای همکاری با سرعت کمتری حرکت می‌کنند: بحرین در سال ۲۰۲۲ «نهاد نظامی توسعه‌ی صنایع جنگی» را در نیروهای دفاعی بحرین (BDF) تأسیس کرد و عمان عمدتاً بر تولید مهمات تمرکز کرده است.

برای امارات متحده عربی و عربستان سعودی، مسیر آینده تا فضا ادامه دارد. مرزهای فرازمینی نمایانگر پتانسیل تضمین تاب‌آوری اقتصادی در بلندمدت، اعتبار جهانی و نقشی تاثیرگذار در دوران آینده رقابت و همکاری‌های بین‌المللی هستند.

اقتصادنیوز: ایالات متحده تاکنون با هر دو کشور امارات و عربستان در زمینه صنعت فضا همکاری کرده است، اما برای تثبیت رهبری رقابتی واشنگتن، نیاز به همکاری بیشتر وجود دارد.

اقتصادنیوز: عربستان و امارات در راستای چشم‌اندازهای بلندمدت خود در فضا، تلاش دارند تا جایگاه خود را در رقابت‌های جهانی تقویت کنند. در همین راستا به باور ناظران ایالات متحده باید از طریق تقویت همکاری‌های خود با این کشورها در زمینه فضا، از نفوذ روزافزون روسیه و چین در منطقه جلوگیری کند.

اقتصادنیوز: امارات متحده عربی و عربستان سعودی به دنبال افزایش نفوذ ژئوپولیتیکی خود از طریق توسعه بخش فضایی هستند و برای این منظور به همکاری با کشورهای بزرگ مانند ایالات متحده، روسیه و چین روی آورده‌اند.

اقتصادنیوز: بازار سرمایه‌گذاری خطرپذیر در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (منا) در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵ با رشد چشمگیری روبه‌رو شد؛ رشدی که تا حد زیادی به کاهش نرخ‌های بهره جهانی و بهبود فضای روانی بازار بازمی‌گردد.

اقتصادنیوز: عربستان سعودی در سه‌ماهه نخست ۲۰۲۵ با جذب ۳۹۱ میلیون دلار سرمایه خطرپذیر، نه‌تنها در منطقه منا صدرنشین شد بلکه در میان اقتصادهای نوظهور جهان نیز رتبه اول جذب سرمایه را از آن خود کرد. در مقابل، امارات متحده عربی نیز حدود نیمی از این میزان سرمایه را جذب کرده و همچنان یکی از بازیگران کلیدی اکوسیستم استارت‌آپی منطقه به‌شمار می‌رود

اقتصادنیوز: به ادعای نشریه ریسپانسیبل استیت کرفت، در آغاز درگیری، عربستان نقشی برجسته ایفا کرد و با تخلیه هزاران تبعه خارجی از طریق بندر سودان، اعتبار قابل‌توجهی به دست آورد.

اقتصادنیوز: روابط در حال گسترش میان کشورهای شورای همکاری و قفقاز جنوبی می‌تواند نشان‌دهنده یک تحول ژئوپولیتیکی بزرگ‌تر در منطقه قلمداد شود.

اقتصادنیوز: از منظر آذربایجان و گرجستان، تقویت روابط با شورای همکاری خلیج فارس بخشی از استراتژی تنوع‌بخشی به سیاست خارجی‌شان است.

اقتصادنیوز: رد پای دیجیتال چین در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به دلایل بی‌شماری به طور قابل توجهی گسترش یافته است.

امروز سعودی‌ها از ایده عادی‌سازی روابط با اسرائیل فاصله گرفته‌اند و در مقابل، تأسیسات نفتی عربستان - که توسط حوثی گروه حامی ایران در یمن در سال ۲۰۱۹ مورد حمله قرار گرفت - از آن زمان در امان مانده‌اند.

اقتصادنیوز: طرح صلح ۲۰۲۰ ترامپ در خاورمیانه اگرچه ناکافی است، ممکن است نقطه شروعی باشد. این طرح می‌تواند با قدرت بخشیدن به تشکیلات خودگردان فلسطینی اصلاح شود.

اقتصادنیوز: بازگشت دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، گزاره‌ای قابل تامل است. این که اولویت شخص ترامپ در حوزه سیاست باعث می‌شود او همه طرف‌ها، از جمله اسرائیل را برای تنش‌زدایی و آتش‌بس بلندمدت تحت فشار قرار دهد، قابل قبول است.

اقتصادنیوز: به ادعای ناظران، برای مدت طولانی، رشد اقتصادی کشور‌هایی مانند امارات عمدتاً به دلیل سیاست‌های فردی دولت آن‌ها محقق شده است.

اقتصادنیوز: رهبران ایران این سفر را چیزی فراتر از یک سفر دولتی به قلمداد کرده و امضای این توافق را یک نقطه عطف استراتژیک قلمداد می‌کنند.

اقتصادنیوز: ریشه تردیدها به سابقه تحریرالشام بازمی‌گردد و پویندی که با القاعده داشته، در این میان مخالفت این گروه با دموکراسی غربی و همچنین دیدگاه‌های افراطی‌شان به سوء تعبیرها دامن زده است.

اقتصادنیوز: موضع برخی از کشورهای عربی ممکن است بحران را در سوریه تشدید کند؛ بازیگرانی که که گروه‌های مسلحی که در حال حاضر سوریه را رهبری می‌کنند را به عنوان یک تهدید مستقیم می‌بینند.

اتحادیه عرب پس از آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱، عضویت سوریه را به حالت تعلیق در آورد، اما عربستان سعودی در سال‌های اخیر تلاش‌هایی را برای احیای تعاملاتش با دمشق انجام داد.

اقتصادنیوز: چگونگی شکل گیری خطوط سیاسی سوریه پس از سقوط سریع و غیرمنتظره دولت اسد، پیامدهای گسترده‌ای برای منطقه دارد.

انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رهبر امارات، اخیراً گفت که ماهیت گروه‌های شورشی و وابستگی گذشته آنها به القاعده باعث نگرانی شده است.

همزمان قدرت‌های خلیج‌فارس علناً گفته‌اند که رهبران جدید در سوریه قبل از اینکه بتوانند حمایت سیاسی و مالی را به دست آورند، می‌بایست نشان دهند که در برابر طیف‌های مختلف فرقه‌های این کشور از رویکردی مسالمت آمیز پیروی خواهند کرد.

قطر در سال ۲۰۱۵ بین شورشیان و ارتش لبنان میانجی‌گری کرد؛ زمانی که عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین در سال ۲۰۱۷ روابط خود را با این کشور قطع کردند، یکی از خواسته‌های‌شان برای احیای روابط این بود که قطر حمایت خود را از جبهه النصره و پیشروی هیئت تحریرالشام، قطع کند.

اقتصادنیوز: عربستان سعودی و امارات متحده عربی پس از آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ و برای یک دهه پس از آن، از مخالفان سرسخت دولت اسد بودند.

نیویورک تایمز در ادامه گزارش ادعایی‌اش آورد، دو کشور خلیج فارس بخش عمده‌ای از دو دهه گذشته را صرف جلوگیری از ظهور گروه‌هایی کرده‌اند که به دنبال توسعه رادیکالیسم در سراسر خاورمیانه بودند؛ گروه‌هایی چون القاعده، داعش و اخوان‌المسلمین.

اقتصادنیوز: نشریه نیویورک تایمز با انتشار گزارشی مدعی شد، برای دهه‌ها، سوریه نزدیک‌ترین متحد عرب ایران در خاورمیانه بود، در حالی که پادشاهی‌های ثروتمند خلیج فارس برای افزایش قدرت و نفوذ خود در منطقه درگیر رقابتی نرم و در خفا با ایران بودند.

اقتصادنیوز: پکن ممکن است روابط خود با تهران و مسکو را بار دیگر مورد بررسی دوباره قرار دهد. مسئله نگران کننده برای چین این است که درگیری‌های شام ممکن است به دیگر کشورهای منطقه سرایت کرده و سرمایه‌گذاری پکن در این سرزمین‌ها را به خطر بیاندازد. در این میان وضعیت بازیگرانی چون مصر، عربستان سعودی یا امارات برای چین با اهمیت است؛ بالاخص آن که پکن میلیاردها دلار در این کشور سرمایه گذاری کرده است.

اقتصادنیوز: تنوع بخشی امارات به اقتصاد خود و همچنین سرمایه‌گذاری گسترده‌ای که این کشور در حوزه هوش مصنوعی انجام داده است، طی روزهای اخیر روند رو به رشدی را تجربه کرده است و جدیدترین آمار منتشر شده نیز حکایت از آن دارد که شرکت سرمایه‌گذاری Mubadala ابوظبی در سال گذشته فعال‌ترین صندوق سرمایه‌گذاری مستقل جهان شده است؛ زیرا معاملات را در همه موضوعات از اعتبار خصوصی گرفته تا هوش مصنوعی افزایش داده است.