اخبار آرشیو روزنامه روزنامه شماره ۶۲۶۲

حجم سرمایه‌گذاری برای ساخت مسکن در شهرها به قیمت ثابت سال ۸۹ نه تنها افزایش پیدا نکرده که ۲۵درصد افت کرده؛ در مقابل اما نیاز به عرضه جدید از سمت «خانه‌اولی‌»ها در این فاصله حدود ۴۰درصد افزایش داشته است. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» از پشت‌صحنه این ناترازی، «رکود تورمی» دومینویی در بخش مسکن‌وساختمان را نشان می‌دهد؛ به‌طوری‌که با شرایط فعلی، امکان خروج از این فاز توسط دو سمت بازار فراهم نیست. کلید گذار از رکود مسکن اما به ۵دلیل می‌تواند «سرمایه‌گذاری خارجی» باشد. وقت تکرار تجربه «ساخت شهرک‌غرب و شهرک اکباتان» فرا رسیده است.

انتظارات مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده تصمیم‌گیری‌های اقتصادی است و همانند یک شمشیر دولبه عمل می‌کند. انتظارات مثبت باعث انگیزه سرمایه‌گذاران می‌شود و رفتار آنها را به سمت برنامه‌ریزی‌های بلندمدت مولد سوق می‌دهد. در مقابل، چشم‌انداز منفی نسبت به آینده، ناامیدی را بر اقتصاد حاکم می‌کند بازارهای مالی با تلاطم مواجه شده و فعالان بازار به سمت سوداگری و فعالیت‌های غیرمولد هدایت می‌شوند. طی سال‌های گذشته، سیاست خارجی در ایران نقشی کلیدی در شکل‌دهی به انتظارات اقتصادی و تزریق امید یا ناامیدی به جامعه داشته است؛ به‌طوری که سوخت تلاطم‌های اقتصادی اغلب توسط تنش در روابط خارجی فراهم شده است. اعلام خبر مذاکرات ایران و آمریکا در هفته گذشته با استقبال بازارها مواجه شد و فعالان اقتصادی با نوعی خوش‌بینی محتاطانه اخبار مرتبط با مذاکرات را پی‌گیری کردند. این تردید و امید، در روند معاملات دیروز بازارهای مالی نیز انعکاس یافت. روز گذشته، دلار فاز دوم روند کاهشی را آغاز کرد و تا کانال ۹۶ هزار تومان پایین آمد؛ قیمت طلا نیز متاثر از تضعیف دلار پایین آمد. در همین حال، شاخص بورس تهران طی معاملات روز گذشته با نیم درصد افزایش به ۲میلیون و ۸۴۵هزار واحد رسید. با پایان دور اول مذاکرات ایران و آمریکا و اعلام جمع‌بندی مثبت طرفین در شامگاه دیروز، روند نزولی قیمت دلار در بازارهای غیررسمی تداوم یافت. کارشناسان اقتصادی معتقدند که تداوم اخبار مثبت طی روز‌ها و هفته‌های آتی می‌تواند با تغییر چشم‌انداز روابط خارجی کشور، بار دیگر امید به بهبود شرایط اقتصادی را در جامعه زنده کند.

دور نخست گفت‌وگوهای غیرمستقیم هیات‌های بلندپایه ایران و آمریکا در شرایطی عصر روز شنبه ۲۳ فروردین به پایان رسید که طرفین در فضایی دوستانه توافق کردند تا شنبه ۳۰فروردین مجددا مذاکرات خود را از سر بگیرند. عباس عراقچی و استیو ویتکاف روسای هیات‌های ایران و آمریکا این مذاکرات را سازنده، مثبت و امیدوارکننده اعلام کردند. بدر البوسعیدی، وزیر خارجه سلطان‌نشین عمان، به عنوان میزبان این دور از گفت‌وگوها نیز تاکید کرد مشارکت طرفین در فضایی دوستانه و مساعد برای نزدیک شدن دیدگاه‌ها انجام شد.

«بیم‌وامید» موقعیتی است که این روزها مردم در آن به سر می‌برند. مردمی که از به نتیجه ‌رسیدن برجام ناامید شدند، اما اکنون با اشتیاق، ناظر دور جدیدی از رفع تنش‌ها به شکل مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا هستند. مذاکراتی که می‌تواند بخشی از چالش‌های امروز جامعه ایران را برطرف سازد. یک جامعه‌شناس و یک تحلیلگر سیاسی در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» اظهار کردند که این مذاکرات از آنجا‌که می‌تواند راهگشای مسائل اقتصادی باشد، در نهایت بستر بهبود شرایط اجتماعی را به‌وجود می‌آورد. حمیدرضا جلایی‌پور، استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران شرایط امروز را متفاوت با زمان برجام ارزیابی می‌کند و معتقد است: اول اینکه همه بخش‌های حکومت با انجام مذاکره موافقند. دوم اینکه نظام سیاسی کشور دارد از فعالیت اقتصادی و سرمایه‌گذاری خارجی حتی با آمریکا دفاع می‌کند. این دو تفاوت و تغییر خیلی مهم است.» حمیدرضا ترقی، فعال سیاسی اصولگرا هم بر این استدلال تاکید دارد که نتیجه هر چه باشد به حل مشکلات مردم کمک می‌کند.

معطل کردن اصلاحات داخلی به سرانجام مذاکرات، در دوران پیش از برجام باعث شد که از سرمایه ایجادشده در آن دوره استفاده کافی نشود. اکنون مزیت راهبردی دور جدید مذاکرات نسبت به برجام می‌تواند تدوین و اجرای یک متمم سیاستی اصلاحات داخلی باشد. این بسته تکمیلی باید شامل مهار تورم از طریق سیاست‌های پولی، اصلاح ساختار نظام بانکی، بازنگری در بودجه، اصلاح نظام ارزی و انرژی و نیز تقویت حکمرانی اقتصادی باشد. همچنین، اصلاحات اجتماعی، راهبرد تکمیلی دیگری است.