گزارش «دنیای اقتصاد» از وضعیت آب پشت سد امیرکبیر؛
آب باریکهای در سد کرج
به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ سطح آبی که در تصاویر دیده میشود تنها بخش کوچکی از ظرفیت سد را نشان میدهد، چرا که حدود ۳۰ درصد از حجم کل مخزن را رسوبات کلوخمانندی پر کرده که ناشی از عدم کفروبی سد است. این رسوبات بخش قابل توجهی از فضای ذخیرهسازی آب را اشغال کردهاند و باعث شدهاند حجم مفید آب در سد بسیار کمتر از آن چیزی باشد که به چشم میآید.
کاهش بارشها در سال آبی جاری نسبت به سال گذشته نزدیک به ۴۰ درصد بوده که بهصورت مستقیم ورودی آب به سد کرج را تحت تأثیر قرار داده است. ورودی سد از ابتدای سال آبی جاری تاکنون به حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب رسیده است، در حالی که این رقم در سال گذشته ۳۲۳ میلیون مترمکعب بود. در نتیجه، حجم ذخیره آب سد کرج به ۵۴ میلیون مترمکعب کاهش یافته است، رقمی که در مقایسه با ۱۵۱ میلیون مترمکعب سال گذشته کاهش چشمگیری را نشان میدهد.
این افت شدید حجم آب در سد کرج، که مسؤول تامین نزدیک به ۴۹ میلیون مترمکعب آب شرب تهران و همچنین آبیاری بیش از ۲۱۰۰۰ هکتار زمین کشاورزی دشت کرج است، میتواند تبعات جدی برای بخشهای شهری و کشاورزی منطقه داشته باشد. افزایش مصرف آب ناشی از رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی نیز فشار بیشتری بر منابع محدود آب وارد کرده و تعادل میان مصرف و تامین آب را به هم زده است.
علاوه بر کاهش بارش و ورودی آب، رسوبات انباشته در کف سد نیز موجب کاهش ظرفیت مفید ذخیرهسازی شدهاند. رسوبات کلوخمانند به اندازهای انباشته شدهاند که تقریباً ۳۰ درصد از حجم مخزن سد را اشغال کرده و در نتیجه بخش قابل توجهی از ظرفیت سد به جای آب، در اشغال رسوبات است. سد طالقان، دیگر منبع مهم آب منطقه، نیز با کاهش ورودی مشابهی مواجه است.
ورودی آب این سد از ۳۲۲ میلیون مترمکعب سال گذشته به ۱۶۲ میلیون مترمکعب در سال جاری کاهش یافته و حجم ذخیره آب آن نیز از ۳۱۱ میلیون مترمکعب به حدود ۲۰۹ میلیون مترمکعب رسیده است. با این حال، میزان خروجی سد طالقان تغییری نکرده است که نشاندهنده تلاش در مدیریت منابع آبی است.
با توجه به این شرایط، مدیریت منابع آب در استانهای تهران و البرز بیش از پیش اهمیت یافته و برنامهریزی دقیق برای مصرف بهینه و مقابله با کاهش ورودیها ضروری است. علاوه بر این، اجرای برنامههای کفروبی و پاکسازی رسوبات برای افزایش حجم مفید ذخیرهسازی باید در اولویت قرار گیرد تا ظرفیت سدها بهبود یابد و از بحرانهای آبی گستردهتر جلوگیری شود.//