«دنیای اقتصاد» از هشدار کارشناسان گردشگری درباره راه و بیراه تعطیلات گزارش می‌دهد؛
سراب «توریسم یک هفته‌ای»
به گفته این مقام مسوول بر اساس این تصمیم، یا پایتخت یک هفته تعطیل و یا هفته‌ای یک روز تعطیل خواهد شد. با این حال به گفته کارشناسان گردشگری چنین راهکاری نه می‌تواند علاج درد گردشگری داخلی باشد و نه مشکل انرژی و کمبود آب را برطرف کند. آنها عنوان می‌کنند تعطیلات هفتگی، مشابه سایر تعطیلات مناسبتی تنها به سفرهای تهاجمی منجر می‌شود که هم وقت مسافران را در جاده‌ها تلف میکند و هم افزایش مصرف سوخت را به همراه خواهد داشت.
در عین حال متمرکز شدن روی تعطیلات یک هفته‌ای به جای راهکار دائمی برای ساماندهی تعطیلات باعث بالا رفتن هزینه خدمات در این بازه زمانی محدود هفت روزه می‌شود که هزینه آن از جیب گردشگران پرداخت می‌شود. راهکار دائمی از نظر این کارشناسان همچنان که گفته شد ساماندهی تعطیلات است که راه آن از به نتیجه رسیدن لایحه‌ای می‌گذرد که سه سال در رفت و برگشت بین دولت، مجلس و شورای نگهبان است.
ارشک مسائلی پژوهشگر گردشگری در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به اینکه هدف هر طرحی که از سمت متولی گردشگری ارائه می‌شود باید مشخص باشد می‌گوید: به نظر نمی‌رسد رونق توریسم با یک هفته تعطیلات محقق شود.
به گفته او یکی از راه‌های رونق توریسم در ایران ساماندهی تعطیلات تابستانی مدارس و دانشگاه‌ها است. او اضافه میکند: چنانچه این تعطیلات سه‌ماهه به دو بخش تابستانی و زمستانی تقسیم شوند آنگاه می‌توان امیدوار بود که سفر به مناطق گرمسیر و سردسیر در دو فصل زمستان و تابستان افزایش یابد و به این ترتیب شاهد توسعه گردشگری که مدنظر متولی گردشگری کشور است، نیز باشیم.
از نظر مسائلی راهکار اصلی توسعه گردشگری به ساماندهی تعطیلات دو روزه آخر هفته بازمی‌گردد. او می‌گوید: در سه سال گذشته بارها در این باره که چه روزی در آخر هفته باید تعطیل شود، بحث شده است. گروهی روی پنج‌شنبه توافق دارند و دسته دیگری شنبه را گزینه مناسب‌تری می‌دانند.
این پژوهشگر گردشگری اضافه میکند: به واسطه به نتیجه نرسیدن روز دوم تعطیلات، شاهدیم روزهای پنج‌شنبه در تهران و شهرهای دیگر به روز نیمه تعطیل بدل شده است. با این حال، از آنجا که این تعطیلی شامل همه مشاغل خصوصی نمی‌شود عملا اثربخشی خود را از دست داده و رونق گردشگری که هدف متولی توریسم است را نیز به دنبال ندارد.
به گفته مسائلی ما به نقطه‌ای رسیده‌ایم که دولت، مجلس و .... اقدامی جدی درباره ساماندهی تعطیلات نمی‌کنند اما به واسطه ناترازی انرژی و کمبود برق، گاز و آب تعطیلات غیرتقویمی در تقویم خانوارهای ایرانی ایجاد شده است. او می‌گوید: به عنوان مثال چهارشنبه هفته گذشته به واسطه کمبود آب بسیاری از شهرها تعطیل شدند و خبرهایی درباره تعطیلی دوباره چهارشنبه‌ها هم وجود دارد.
این پژوهشگر گردشگری اضافه میکند: اتفاق بدی که در سال‌های اخیر رخ داده، تصمیم‌گریزی مدیران و ساختار تصمیم‌گیری است. متاسفانه آنها تصمیم‌گیری را به آینده موکول می‌کنند.
او معضل فقدان تصمیم‌گیری یا تصمیم‌گریزی را مشابه پنهان کردن صورت مساله می‌داند و می‌گوید: تا زمانی که تصمیم گرفته نشود ناترازی و بحران ادامه خواهد داشت و چالش حل نخواهد شد. درباره تعطیلات دو روزه آخر هفته هم ما در وضعیت عدم تصمیم‌گیری به سر می‌بریم همین موضوع باعث نارضایتی جامعه شده است.
مسائلی می‌افزاید: با عدم تصمیم‌گیری نه مساله اقتصادی برای ذی‌نفعان گردشگری حل می‌شود، نه در بخش تقاضا تحول خاصی به وجود می‌‌آید و نه رونقی در توریسم ایران شاهد خواهیم بود.
گردشگری تهاجمی هفتگی
مهدی گوهری فعال حوزه توریسم نیز در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به اینکه توزیع تعطیلات در طول سال می‌تواند به بهبود و رونق گردشگری منجر شود، بیان میکند: ما در بخش زیرساخت توریسم مشکلاتی داریم که در ایام داغ گردشگری نظیر نوروز به سفرهای انبوه منجر شده و چالش‌هایی را برای گردشگران ایجاد می‌کنند.
او از «ترافیک و تلف شدن مسافران در جاده‌ها»، «اتلاف سوخت» و«کمبود و مشکل در ارائه خدمات اقامتی و تفریحی در مقاصد» به عنوان این چالش‌ها نام می‌برد و می‌گوید: همین موضوع سبب می‌شود بخشی از گردشگران به چادرزنی در میادین شهری رو بیاورند، مدیریت زباله دشوار باشد و در نهایت به واسطه ساعات طولانی گیر افتادن در ترافیک مسافر خسته شده و نتواند از تعطیلات لذت ببرد.
به گفته گوهری به نتیجه رسیدن لایحه ساماندهی تعطیلات و درج روز دوم تعطیل در تقویم کمک بزرگی به رونق توریسم خواهد بود. او اضافه میکند: زمانی که گردشگر بتواند سفر هفتگی داشته باشد، برنامه‌ریزی خود را منوط به تعطیلات مناسبتی نمی‌کند.
این فعال حوزه گردشگری با بیان اینکه اماکن اقامتی نظیر بوم‌گردی‌ها ظرفیت محدودی برای پذیرش مسافران دارند، می‌گوید: اغلب بوم‌گردی‌ها چند اتاق دارند. آنها در تعطیلات مناسبتی نمی‌‌توانند بیش از ظرفیت پذیرش داشته باشد و در مقابل در سایر هفته‌ها به واسطه یک روز تعطیلی، عملا بدون مشتری می‌‌مانند. تعطیلی دو روزه آخر هفته کمک میکند آنها بتوانند در تمام فصول سال جذب مسافر را داشته باشند. این موضوع گردشگری را هم از حالت فصلی خارج کرده و آن را به همه ماه‌های سال گسترش می‌دهد.
تعطیلی یک هفته‌ای، آتشی که زود خاموش می‌شود
یاور عبیری رئیس جامعه انجمن‌های حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی ایران نیز به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: طرح یک هفته‌ای تعطیلات گرچه خوب است اما بهتر است به شکل شناور اجرا شود. به این معنا که تا پایان شهریور ادامه داشته و هر هفته به یکی از ارگان‌ها اختصاص پیدا کند.
به گفته او هم بازه زمانی یک هفته‌ای برای تعطیلات تابستانی وضعیتی مشابه نوروز را ایجاد میکند. عبیری اضافه میکند: اقامتگاه‌های بوم‌گردی ظرفیت محدودی دارند و مانند هتل‌ها تعداد زیادی گردشگر را پذیرش نمی‌کنند. به این ترتیب تنها در یک هفته ضریب اشغال آنها افزایش می‌یابد.
رئیس جامعه انجمن‌های حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی ایران این طرح را مشابه آتش می‌داند که زود خاموش می‌شود. او می‌گوید: هدفمند و شناور کردن این طرح می‌تواند روی رونق توریسم اثرگذار باشد. در عین حال دولت باید حمایت‌هایی از مردم برای سفر داشته باشد و در این زمینه بین بوم‌گردی‌های دارای پروانه و اقامتگاه‌های غیرمجاز نیز تفاوت قائل شود.
