ترامپ کشورهای عضو بریکس را به تعرفه اضافی تهدید کرد؛
نسخه۲ کشورهای عدم‌تعهد
در بیانیه مشترکی که از افتتاحیه اجلاس بریکس در ریودوژانیرو عصر یکشنبه منتشر شد، این گروه ضمن ادامه انتقادهای ضمنی خود از سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ، هشدار داد که افزایش تعرفه‌ها تجارت جهانی را تهدید می‌کند. چند ساعت بعد، ترامپ هشدار داد کشورهایی را که به‌دنبال پیوستن به این گروه هستند، مجازات خواهد کرد. ترامپ در پستی در وب‌سایت تروث‌سوشال نوشت: «هر کشوری که خود را با سیاست‌های ضد آمریکایی کشورهای عضو بریکس همسو کند، مشمول ۱۰درصد تعرفه اضافی خواهد شد. هیچ استثنایی برای این سیاست وجود نخواهد داشت. از توجه شما به این موضوع متشکرم!» ترامپ در پست خود توضیح یا جزئیات بیشتری در مورد اشاره به «سیاست‌های ضد آمریکایی» ارائه نداد.
دولت ترامپ به دنبال نهایی کردن ده‌ها توافق تجاری با طیف وسیعی از کشورها پیش از ضرب‌الاجل ۹ژوئیه برای اعمال «تعرفه‌های تلافی‌جویانه» قابل توجه است. گروه اصلی بریکس در نخستین اجلاس خود در سال۲۰۰۹، رهبران برزیل، روسیه، هند و چین را گرد هم آورد. این بلوک بعدا آفریقای جنوبی را نیز به جمع خود اضافه کرد و سال گذشته مصر، اتیوپی، اندونزی، ایران و امارات متحده عربی را نیز به‌عنوان عضو به عضویت خود درآورد. به گفته منابع، عربستان سعودی از پیوستن رسمی خودداری کرده است؛ درحالی‌که ۳۰ کشور دیگر ابراز علاقه کرده‌اند که در بریکس، چه به‌عنوان عضو کامل و چه به‌عنوان شریک، شرکت کنند. یک مقام رسمی به رویترز گفت: وزیر ارشد اقتصاد اندونزی، ایرلانگا هارتارتو، برای اجلاس بریکس در برزیل بود و روز دوشنبه برای نظارت بر مذاکرات تعرفه‌ای به ایالات متحده سفر کرد.
وزارت امور خارجه هند اما بلافاصله به درخواست برای اظهارنظر پاسخ نداد. پیش‌تر در سخنان افتتاحیه این اجلاس، لوئیز ایناسیو لولا دا سیلوا، رئیس‌جمهوری برزیل این سازمان را با جنبش عدم تعهد در دوران جنگ سرد مقایسه کرد، گروهی از کشورهای در حال توسعه که در برابر پیوستن به هر یک از طرفین نظم جهانی قطبی‌شده مقاومت می‌کردند. لولا به رهبران گفت: «بریکس وارث جنبش عدم تعهد است. با توجه به اینکه چندجانبه‌گرایی مورد حمله قرار گرفته، استقلال ما بار دیگر در معرض خطر است.» لولا روز شنبه در سخنانی خطاب به رهبران تجاری با هشدار نسبت به افزایش حمایت‌گرایی، خاطرنشان کرد که کشورهای عضو بریکس اکنون بیش از نیمی از جمعیت جهان و ۴۰درصد از تولید اقتصادی آن را تشکیل می‌دهند.
افزایش نفوذ، پیچیدگی
گسترش این بلوک، وزن دیپلماتیک را به این گردهمایی که قصد دارد نماینده کشورهای در حال توسعه در سراسر جنوب جهان باشد، افزوده و درخواست‌ها برای اصلاح نهادهای جهانی مانند شورای امنیت سازمان ملل متحد و صندوق بین‌المللی پول را تقویت کرده است. لولا در سخنان خود که بر شکست جنگ‌های تحت رهبری آمریکا در خاورمیانه تاکید داشت، گفت: «اگر حکومت بین‌المللی منعکس‌کننده واقعیت چندقطبی جدید قرن بیست‌ویکم نباشد، بر عهده کشورهای عضو بریکس است که به به‌روز کردن آن کمک کنند.»
شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین با ربودن بخشی از توجهات از اجلاس امسال، تصمیم گرفت نخست‌وزیر خود را به جای خود بفرستد. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، به‌دلیل حکم بازداشت از سوی دیوان کیفری بین‌المللی در رابطه با جنگ او در اوکراین، به‌صورت آنلاین در این اجلاس شرکت کرد. با این حال، چندین تن از سران کشورها، از جمله نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند و سیریل رامافوسا، رئیس‌جمهوری آفریقای جنوبی، روزهای یکشنبه و دوشنبه برای بحث و گفت‌وگو در موزه هنر مدرن ریو گرد هم آمدند.
با این حال، سوالاتی درمورد اهداف مشترک گروه بریکس که به‌طور فزاینده‌ای ناهمگن شده است، وجود دارد؛ گروهی که به رقبای منطقه‌ای و اقتصادهای نوظهور بزرگ گسترش یافته است. در این بیانیه مشترک، رهبران حملات علیه «زیرساخت‌های غیرنظامی و تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز» ایران را «نقض قوانین بین‌المللی» خواندند. این گروه «نگرانی عمیق» خود را نسبت به مردم فلسطین درمورد حملات اسرائیل به غزه ابراز کرد و آنچه را که در بیانیه مشترک «حمله تروریستی» در کشمیر تحت کنترل هند نامیده شد، محکوم کرد. این گروه حمایت خود را از پیوستن اتیوپی و ایران به سازمان تجارت جهانی ابراز کرد؛ ضمن اینکه خواستار احیای فوری توانایی این سازمان برای حل و فصل اختلافات تجاری شد.
