پرزیدنت در تقلای صلح

«متیو چنس»، خبرنگار ارشد امور جهانی سی‌ان‌ان در همین رابطه نوشت، نبرد واقعی در جنگ اوکراین در حال حاضر در آسمان کی‌یف یا دنیپرو نیست (جایی که حملات پهپادهای روسی در روزهای اخیر به طرز چشم‌گیری تشدید شده است)؛ همچنین پیشرفت آهسته و طاقت‌فرسای ارتش روسیه در خطوط مقدم شرق اوکراین، چگونگی تعیین تکلیف این درگیری (که اکنون در سومین سال خود است) را تعیین نمی‌کند. کلید نبرد حیاتی که بین طرفین درگیر و متحدانشان در جریان است، به نظر می‌رسد در دست ترامپ باشد. با این حال، او نیز از تلاش‌ها برای میانجی‌گری صلح به‌طور فزاینده‌ای ناامید شده است.

تماس تلفنی ترامپ، در اواخر عصر دیروز دوشنبه با ولادیمیر پوتین از اهمیت محوری برخوردار بود. مسکو و کی‌یف هر دو در رقابتی سخت هستند تا نشان دهند که دیگری مانع واقعی صلح است و امیدوارند نظر متغیر ترامپ را حداقل برای مدتی به نفع خود تغییر دهند. مقامات اروپایی گفتند که پیش از تماس ترامپ با پوتین، با رئیس‌جمهور آمریکا صحبت خواهند کرد؛ زیرا آنها از این نگرانند که دیدگاه ترامپ در مورد این درگیری ممکن است توسط کسی (پوتین) که با او صحبت می‌کند، شکل بگیرد. ماه گذشته، ترامپ پس از صحبت با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین در مراسم تشییع جنازه پاپ فرانسیس، برخی از انتقادآمیزترین اظهارات خود را نسبت به پوتین مطرح و رهبر روسیه را به خاطر حمله موشکی به کی‌یف محکوم کرد و افزود که نمی‌تواند با اطمینان بگوید که آیا رهبر روسیه در مورد پایان دادن به جنگ جدی است یا خیر؟ مواضع متغیر ترامپ اسباب نگرانی کی‌یف و پایتخت‌های اروپایی – و حتی روسیه- است.

گزارشگر سی‌ان‌ان معتقد است که تماس ترامپ ابتدا با پوتین بود. این گزارشگر نوشت که پوتین «گوش رئیس‌جمهور را در اختیار داشت». ترامپ و پوتین اعتقاد راسخی دارند که تنها خودشان اختیار و مهارت‌های شخصی لازم برای حل و فصل جنگ اوکراین را دارند و اروپایی‌ها و خود اوکراینی‌ها در نهایت کاری را که به آنها گفته می‌شود، انجام خواهند داد. مذاکرات ناامیدکننده هفته گذشته در شهر استانبول ترکیه - نخستین مذاکره مستقیم بین مذاکره‌کنندگان روسی و اوکراینی پس از سال‌ها- حس مرکزیت ترامپ را برای رسیدن به توافق برجسته کرد. به همین دلیل، این مذاکرات او را تشویق کرد تا با تماس مستقیم با پوتین، خود را دوباره به تلاش‌های صلحی که اخیرا تهدید به خروج از آن کرده بود، وارد کند.

ترس بزرگ اوکراینی‌ها این است که این دو رهبر از طریق تلفن طرح صلح خود را تدوین کنند. سپس به دنبال تحمیل شرایط پوتین بر مبنای تهدید مجدد قطع کمک‌های حیاتی نظامی و اقتصادی ایالات متحده به اوکراین باشند. به همین دلیل است که ترامپ گفت پس از پوتین، با زلنسکی تماس می‌گیرد. ترامپ اگر تصمیم به استفاده از ابزار تحریم علیه اوکراین بگیرد، بر روسیه نیز نفوذ دارد. با افزایش تلفات و اقتصاد متشنج، کرملین بدون شک می‌خواهد از سوق دادن ترامپ عصبانی به سوی بازگرداندن و احتمالا دو برابر کردن حمایت ایالات متحده از تلاش‌های جنگی اوکراین جلوگیری کند. در حال حاضر، مشکل این است که نه روسیه و نه اوکراین در حال حاضر، مایل به پذیرش حداقل شرایط یکدیگر نیستند تا به اندازه‌ای مصالحه کنند که طرف مقابل را راضی کند. باید دید تماس تلفنی ترامپ خواهد توانست دو طرف را به برداشتن گامی رو به جلو متقاعد سازد یا خیر؟ این به آن معنا نیست که مذاکرات - چه مستقیم و رو در رو و چه تلفنی - بی‌فایده است. اما می‌تواند به این معنی باشد که تحت فشار ایالات متحده (حتی پس از تماس تلفنی مستقیم ترامپ با رهبران روسیه و اوکراین) هم مسکو و هم کی‌یف باز هم تصمیم به ادامه جنگ بگیرند.