دورخیز سیمان برای افزایش قیمت

براساس آنچه در سال‌های گذشته برای صنعت سیمان رخ داده است، می‌‌‌توان گفت که دوماه فروردین و اردیبهشت زمان طلایی برای تولید و ذخیره‌‌‌سازی کلینکر در این حوزه به حساب می‌‌‌آید و فعالان صنعت سیمان در این دوماه عقب‌‌‌افتادگی را که طی ماه‌‌‌های پیش از آن به دلیل قطعی برق و گاز اتفاق افتاده بود جبران کنند. این در حالی است که از ابتدای سال ۱۴۰۴ موضوع قطعی برق در صنایع مادر همچون سیمان و فولاد مطرح شد و به واحدهای تولیدی زمانی برای جبران کسری تولید ندادند و از ۱۶فروردین‌ماه امسال قطعی برق در کارخانه‌‌‌ها آغاز شد.

گاز واحدهای تولیدی فعال در صنعت سیمان از ۲۵اسفندماه وصل شده بود و عملا فعالان این حوزه کمتر از یک‌ماه برای جبران و ذخیره‌‌‌سازی انبارها فرصت داشتند.

به گفته فعالان صنعت سیمان، محدودیت برق به معنای تعطیلی واحدهاست. در کارخانه‌‌‌های سیمان ۶۵‌درصد دیماند برق مصرفی کارخانه در کوره‌‌‌ها و تبدیل مواد به کلینکر استفاده می‌شود و باید در این کوره‌‌‌ها برق مصرفی به صورت پیوسته مصرف شود و بیشتر از چهارساعت قطعی برق نباید اعمال شود. براساس اظهارات فعالان این حوزه در سال ۱۴۰۴ و طبق ابلاغیه مطرح‌شده، ساعت خاموشی در صنایع سیمان از صبح تا غروب تعیین شده است که به معنی کاهش تدریجی خوراک کوره و در نهایت خاموش کردن کوره‌‌‌هاست.

افت تولید در سال ۱۴۰۳

بررسی بازار سیمان طی سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که تشدید ناترازی انرژی، چه در بخش برق و چه گاز، موجب شد تا این صنعت نسبت به سایر صنایع شاهد قطعی برق و گاز بیشتری باشد و عملا طی سال ۱۴۰۳ صنعت سیمان با کاهش تولید سیمان و کلینکر روبه‌‌‌رو بود. منافع این صنعت از دو سو تهدید می‌شود که بخشی از آن از محل عدم‌نفع تولید و بخش دیگر خسارت‌‌‌های ناشی از توقف‌‌‌های نابه‌‌‌هنگام در کارخانه‌‌‌های سیمان است. 

بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که ظرفیت تولید کلینکر از ۸۶میلیون تن در سال ۱۴۰۲ به ۷۶میلیون تن در سال ۱۴۰۳ کاهش یافت و تنها در ۱۰ماه نخست سال گذشته ۵میلیون تن کاهش تولید کلینکر نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۲ گزارش شد. این در حالی است که در اردیبهشت ۱۴۰۳ صنعت سیمان از نظر انرژی با محدودیت جدی مواجه نبود و میزان تولید سیمان به ۷میلیون و ۶۰۰‌هزار تن رسید و این حجم در مردادماه سال گذشته به ۲میلیون و ۶۰۰‌هزار تن کاهش یافت که تهدید ناترازی انرژی در این صنعت کاملا محسوس است.

پیش‌بینی می‌شود امسال با توجه به تشدید محدودیت‌های برق وضعیت تولید نسبت به سال‌های گذشته وخیم‌‌‌تر می‌شود و از این‌رو وزارت کشور برای توقف تولید فولاد و سیمان به دلیل محدودیت برق دستورالعمل صادر کرد که براساس این ابلاغیه، به مدیران شرکت‌های فولادی و سیمانی کشور اعلام شده از روز پنج‌شنبه ۲۵اردیبهشت‌ماه امسال به مدت ۱۵روز حداکثر تا ۱۰‌درصد دیماند خود را مصرف کنند که به معنی توقف تولید در کارخانه‎‌‌‌های زنجیره فولاد حداقل در احیا و فولادسازی و نورد و همچنین صنایع سیمانی است و کارخانه‌‌‌ها فقط قادر به حفظ روشنایی خواهند بود.

متن پیامک ارسالی به مدیران کارخانه‌‌‌های فولادی و سیمانی به این شرح است: «پیرو مصوبه کارگروه مدیریت بهینه مصرف انرژی و ابلاغیه وزارت کشور که ابلاغ شده، مقرر است از ساعت ۸صبح روز پنج‌شنبه ۲۵اردیبهشت‌ماه همه صنایع به مدت ۱۵روز فعالیت ندارند. مصرف هر صنعت به میزان ۱۰‌درصد مصرف عادی آن صنعت خواهد بود. بدیهی است عواقب عدم‌رعایت سهمیه ابلاغی بر عهده آن صنعت است.»

در این بین، صنعت سیمان سالانه شاهد دومرحله افزایش قیمت در خردادماه و آذرماه بود که با توجه به وضعیت انرژی در کشور و همچنین وضعیت نامعلوم نرخ ارز، شرکت بورس کالای ایران اعلام کرد که از روز یکشنبه ۲۸اردیبهشت‌ماه نحوه محاسبه نرخ پایه سیمان در معاملات این بورس تغیر می‌کند که بر این اساس در صورت عرضه اولیه یک نماد سیمانی در بورس‌کالا یا عدم‌عرضه بیش از چهار هفته، قیمت پایه محاسبه نرخ فروش این محصول در بورس‌کالا، نرخ مصوب انجمن تولیدکنندگان سیمان است.

سیمان گران می‌شود؟

در حالی که کارخانه‌‌‌های سیمانی در حالت تعطیلی قرار گرفته‌‌‌اند و با معضل جدی انرژی دست و پنجه نرم می‌کنند، پیش‌بینی می‌شود که طی هفته‌‌‌های آینده قیمت سیمان در بازار آزاد روند افزایشی را در پیش بگیرد و کنترل قیمت در تالار صنعتی بورس کالای ایران موجب افزایش فاصله قیمتی بین دو بازار فیزیکی و آزاد می‌شود و در این بین حضور دلالان این محصول پررنگ‌‌‌تر خواهد شد. این در صورتی است که واحدهای تولیدی در آستانه تعطیلی کامل هستند و در چنین حالتی بخش‌های تولید و عرضه مختل می‌شود و به عبارت بهتر قیمت سیمان همزمان با کاهش عرضه مسیر صعودی را در پیش خواهد گرفت.

بررسی تالار صنعتی و معدنی بورس کالای ایران نشان می‌دهد که از ابتدای سال ۱۴۰۴ تا ۲۴ اردیبهشت‌ماه بیش از ۹میلیون و ۹۹‌هزار تن انواع سیمان در بورس‌کالا عرضه شد که با تقاضای بیش از ۱۳میلیون تنی مواجه شد و در نهایت بیش از ۸میلیون و ۷۲۳هزارتن سیمان به ارزش ۱۷‌هزار میلیارد تومان در تالار حراج همزمان دادوستد شد.