میم کوین‌ها فرصتی مهم در سرمایه‌گذاری؛
NFT چیست و چرا مهم است؟
هرچند این دارایی‌های دیجیتال ابتدا بیشتر در قالب آثار هنری دیجیتال شناخته شدند و با انتقاداتی درباره ارزش واقعی و نوسان‌های شدید قیمت مواجه شدند، اما کاربردهای NFT فراتر از هنر است. از ثبت مالکیت آیتم‌های بازی گرفته تا فروش بلیت رویدادها و حتی مستندسازی مالکیت امـــلاک، NFTها پــــتانـــسیل تغییر زیرساخت‌های مالکیت در دنیای دیجیتال را دارند؛ هر چند هنوز به دلیل چالش‌های فنی و پذیرش عمومی، استفاده گسترده آنها در زندگی روزمره محدود است.
آناتولی یاکووینکو، هم‌بنیان‌گذار سولانا اخیرا در صحبت‌های خود عنوان کرده است که میم کوین‌ها و توکن‌های غیرمثلی (NFT)زبالههای دیجیتال هستند و آنها را به جعبه‌های جوایز شانسی در بازی‌های موبایل تشبیه کرده است. این صحبت در حالی مطرح می‌شود که بخش قابل‌توجهی از تراکنش‌ها و فعالیت‌های شبکه سولانا مرتبط با میم کوین‌ها است و طی چند سال اخیر میم کوین‌های عرضه شده بر بستر سولانا سرمایه قابل‌توجهی را به این شبکه بلاک‌چینی روانه کرده‌اند.
با این حال، یاکووینکو تنها منتقد این دارایی‌های نوظهور نیست. از زمان آغاز محبوبیت میم کوین‌ها و توکن‌های غیرمثلی، این دو دسته از توکن‌ها همواره با انتقادات جدی مواجه بوده‌اند و بسیاری آنها را فاقد ارزش واقعی و صرفا ابزاری برای نوسان‌گیری‌های پرخطر می‌دانند.
درحالی‌که انتقاد‌ها پیرامون نبود کاربرد مشخص برای میم کوین‌ها بی‌پایه نیست، اما گروهی از فعالان بازار معتقد هستند که این موضوع لزوما یک ضعف محسوب نمی‌شود. به عقیده این افراد، هر رمزارز قرار نیست پیشرفتی برای فناوری بلاک‌چین باشد و نوآوری‌های جدیدی معرفی کند، بسیاری از رمزارز‌ها تنها به هدف سرگرمی و کسب سود از نوسانات قیمتی فعالیت دارند و فرصت‌های سرمایه‌گذاری خود را به سرمایه‌گذاران خطرپذیر ارائه می‌دهند. در این بین، ماهیت و کاربردهای توکن‌های غیرمثلی نیز همچنان مورد بحث و گفت‌وگو باقی مانده است. امروزه بسیاری توکن‌های غیرمثلی را محدود به خرید و فروش آثار هنری دیجیتال و حتی کلاهبرداری می‌دانند، درحالی‌که کاربردهای مهم و گسترده‌تر آنها نادیده گرفته می‌شود.
بنابراین، درحالی‌که انتقاد‌های واردشده به این دو دسته از رمزارز‌ها در بسیاری از موارد قابل‌قبول هستند، اما در اکثر مواقع تمامی ابعاد و کاربردهای آنها به‌طور کامل مورد توجه قرار نمی‌گیرند.
از سرگرمی تا فرصت‌های سرمایه‌گذاری
بازار ارز‌های دیجیتال طی سالیان گذشته به میزان قابل‌توجهی گسترش پیدا کرده است و هرچند وقت نوآوری و دسته جدیدی از رمزارز‌ها مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرند. در میان دسته‌های مختلف ارز‌های دیجیتال، میم کوین‌ها نیز جایگاه خاص خود را پیدا کرده‌اند. دوج کوین، به عنوان اولین میم کوین بازار تنها به هدف سرگرمی و شوخی توسعه پیدا کرد و ادعا یا کاربرد مشخصی برای آن وجود نداشت. با این حال، کاربران به تدریج برای این میم کوین کاربرد‌هایی تعریف کردند و دوج کوین در انجمن‌های اجتماعی و حتی در فعالیت‌های خیریه محبوب شد و مورد استفاده قرار گرفت.
رشد انفجاری بازار در سال ۲۰۲۱ نیز کمکی برای دوج کوین بود و باعث شد تا این ارز دیجیتال با ثبت روند‌های صعودی، به یکی از رمزارز‌های محبوب و بزرگ بازار تبدیل شود. این موفقیت، الهام بخش ساخت و عرضه میم کوین‌های جدیدی در بازار شد که بسیاری از آنها افزایش‌های قیمتی قابل‌توجهی را ثبت کردند. با این حال، این موج خیلی زود فروکش کرد و سرمایه بسیاری از کاربران را با خود برد. بنابراین، با توجه به شرایط بازار میم کوین و سقوطی که به نظر نمی‌رسد برای بسیاری از آنها هرگز جبران شود، دیدگاه انتقادی آناتولی یاکووینکو نسبت به آنها چندان دور از واقعیت نیست. با این حال، به نظر می‌رسد بسیاری از کاربران و سرمایه‌گذاران این دارایی‌ها نیز نسبت به ماهیت ریسکی آنها آگاهی دارند.
واقعیت این است که بخش زیادی از فعالان بازار ارز‌های دیجیتال صرفا با هدف کسب سود وارد این فضا شده‌اند و کمتر توجهی به کاربرد فنی یا زیرساخت‌های فناوری دارند. بسیاری حتی با مفاهیم پایه‌ای بلاک‌چین، نحوه عملکرد آن یا ساختار اکوسیستم‌هایی مانند سولانا آشنایی ندارند و تصمیم‌گیری‌های خود را تنها بر اساس روند‌های قیمتی و هیجانات بازار انجام می‌دهند.
درحالی‌که این رویکرد خوبی به شمار نمی‌رود و آسیب‌زا است، اما تغییر آن ساده نیست. بسیاری از کاربردهای بلاک‌چین هنوز به شکل ملموس وارد زندگی روزمره کاربران نشده است و به همین دلیل توجهی به آنها نمی‌شود. اکوسیستم غیرمتمرکز همچنان در مراحل ابتدایی توسعه خود قرار دارد و چالش‌هایی مانند کارمزد‌ها، پیچیدگی‌های فنی و سختی استفاده باعث شده است تا کاربران ترجیح دهند تا از پلتفرم‌ها و خدمات سنتی و آشنا پیشین استفاده کنند.
بنابراین با توجه به این شرایط، به نظر نمی‌رسد که میم کوین‌ها به این زودی‌ها جایگاه خود را در بازار از دست بدهند. هرچند خرید و معاملات میم کوین‌ها با ریسک بالا و نوسانات شدیدی همراه است، اما همچنان بخشی جدانشدنی از بازار هستند و این واقعیت را نمی‌توان نادیده گرفت.
اعتبار نابود شده، کاربردهای آینده
توکن‌های غیرمثلی یا NFT، یکی دیگر از نوآوری‌های فناوری بلاک‌چین به شمار می‌روند که به طور خلاصه، ثبت، انتقال و اثبات مالکیت دارایی‌های دیجیتال و فیزیکی را برای کاربران فراهم می‌کنند. این توکن‌ها تقریبا همزمان با میم کوین‌ها مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفتند و خرید و فروش آثار هنری دیجیتال مانند تصاویر گرافیکی به یکی از نخستین کاربردهای آنها تبدیل شد.
اما روند محبوبیت این توکن‌ها نیز چندان پایدار نبود و پس از مدتی، بسیاری نسبت به ماهیت واقعی توکن‌های غیرمثلی و ارزش خرید آنها دچار تردید شدند. ارزش خرید و فروش تصاویری که کاربرد و مصرف مشخصی ندارند، همواره برای بسیاری از کاربران و معامله‌گران علامت سوال بود و این پرسش‌ها، به تدریج فضای بازار را تحت تاثیر قرار داد. در نهایت، با کاهش تقاضا، افت شدید قیمت‌ها و از بین رفتن جذابیت سرمایه‌گذاری، اعتبار عمومی توکن‌های غیرمثلی آسیب دید، ارزش این توکن‌ها از بین رفت و بسیاری آنها را پروژه‌هایی کلاهبرداری دانستند.
با این حال، واقعیت این است که کاربرد توکن‌های غیرمثلی محدود به خرید و فروش آثار هنری نیست. این توکن‌ها می‌توانند در بسیاری از موارد مانند ثبت مالکیت آیتم‌ها در بازی‌ها، خرید و فروش بلیت رویدادها، کارت‌های هویتی، مدارک تحصیلی، عضویت در باشگاه‌ها و حتی مالکیت مواردی مانند املاک مورد استفاده قرار گیرند. قابلیت‌ها و ویژگی‌های توکن‌های غیرمثلی، پتانسیل بالایی برای شکل دادن به زیرساخت‌های جدید مالکیت دیجیتال دارند.
اما با این وجود، بسیاری از این کاربرد‌ها هنوز وارد زندگی روزمره کاربران نشده‌اند. نبود زیرساخت‌های مناسب، هزینه‌های بالا و پیچیدگی فنی باعث شده‌اند تا استفاده از توکن‌های غیرمثلی هنوز در مرحله آزمایش و توسعه باقی بماند. امروزه برخی تحلیلگران معتقدند که در صورت دسترسی آسان‌تر و گسترش پذیرش عمومی، این توکن‌ها می‌توانند بار دیگر جایگاه خود را در بازار پیدا کنند و حتی به ابزار‌هایی مهم در اقتصاد دیجیتال آینده تبدیل شوند.
هرچند لازم به ذکر است که باید به سابقه پرریسک توکن‌های غیرمثلی نیز توجه داشت. برخلاف میم کوین‌ها که گاهی امکان نوسان‌گیری در آنها وجود دارد، بازار توکن‌های غیرمثلی ماهیتی کاملا متفاوت دارد و از نقدشوندگی بسیار پایین‌تری برخوردار است. بنابراین، کاربران باید با آگاهی و احتیاط بیشتری وارد این حوزه شوند و فریب موج‌های تبلیغاتی و وعده‌های کسب سود سریع را نخورند.
عدم نیاز به محدود‌سازی فرصت‌ها
در نهایت، باید توجه داشت که مخالفت کلی و بی‌پایه با هر دسته از دارایی‌های دیجیتال نمی‌تواند سودی برای بازار داشته باشد و حتی می‌تواند فرصت‌های کسب سود قابل‌توجهی را از کاربران بگیرد. در فضای کنونی بازار ارز‌های دیجیتال، حتی افرادی دیده می‌شوند که به جز بیت‌کوین، باقی پروژه‌ها را بی‌ارزش یا به اصطلاح شت کوین می‌دانند. این دیدگاه‌ها در اکثر موارد بر پایه تجربه‌های تلخ، سواستفاده‌های مالی یا محافظه‌کاری شکل گرفته‌اند و استدلال‌هایی پشت آنها وجود دارد.
با این حال، نمی‌توان انکار کرد که بازار ارز‌های دیجیتال همیشه بر اساس منطق، تحلیل‌های بنیادی یا چهارچوب‌های فنی حرکت نمی‌کند. تا به امروز، هیجانات، ترند‌ها و موج‌های اجتماعی نقش پررنگی در شکل‌گیری روند‌ها قیمتی ایفا کرده‌اند و قابل پیش‌بینی است که در آینده نیز همین‌طور باقی خواهد ماند. بر همین اساس، سرمایه‌گذاران و معامله‌گران علاقه‌مند می‌توانند در هر بخشی از بازار که به آن باور دارند و نسبت به آینده آن خوش‌بین هستند ورود کنند. اما نکته مهم، لزوم تحقیق و بررسی پیش از هر خرید و فروش است.
خرید چشم‌بسته یا صرفا بر اساس جو رسانه‌ای، راهی به سوی ضرر‌های سنگین خواهد بود. تجربه‌های گذشته در حوزه‌هایی مانند میم کوین‌ها و توکن‌های غیرمثلی بار‌ها نشان داده‌اند که نوسانات شدید و رفتار‌های غیرقابل پیش‌بینی، می‌تواند به نابودی سرمایه‌های کاربران منجر شود. در نهایت، برای بسیاری از معامله‌گران بحث اصلی زباله بودن یا نبودن میم کوین‌ها و توکن‌های غیرمثلی نیست. برای این افراد، مهم‌ترین موضوع سودی است که ممکن است از خرید و فروش این دارایی‌ها به دست آید.
هرچند بدون شک، این توکن‌ها در دسته پرریسک‌ترین دارایی‌های بازار قرار می‌گیرند و سرمایه‌گذاری در آنها نیازمند درک عمیقی از ساختار بازار، شناخت پروژه‌ها و ارزیابی دقیق‌تری از ریسک‌ها است.
