پرونده امروز
لزوم تمرکززدایی از بازار
بازار مطلوب برای فعالان اقتصادی بخش خصوصی، بازار بدون دخالتهای خارج از آن است. آن دسته از نظامهای اقتصادی که زمینه رقابت در بازار را مهیا میکنند، سبب میشوند که مصرفکننده انتخابهای بیشتری برای خرید کالا یا خدمات داشته باشد؛ اما در روی دیگر سکه، نظامهای اقتصادی متمرکز که در آنها اقتصاد سمت و سوی دولتی یا نیمهدولتی دارد، با عرضه قطرهچکانی کالا و خدمات سبب میشوند انتخابهای مصرفکننده بسیار محدود شود و تولیدکنندگان نیز انگیزه خود برای ارتقای کیفیت کالا و خدمات را از دست بدهند.
با افزایش تعداد عرضهکنندگان کالا یا خدمات، این تولیدکنندگان آنقدر قدرت ندارند که بخواهند بهتنهایی مسیر قیمتی بازار را منحرف کنند یا اینکه بخواهند با اعمال برخی سیاستهای از پیش تعیینشده، مسیر بازار را به سمتوسویی ببرند که در آن خودشان، تنها تولیدکننده یک کالا و خدمات باشند و به همین دلیل هم قیمت آن را غیرمنصفانه، تعیین کنند. بنابراین، برخلاف آنچه به نظر میرسد، دخالت دولت در بازار، چه با سرکوب قیمتها و فروکاست انگیزه تولید و چه با حصر تولید در دولت، به ضایع شدن حقوق مصرفکننده منجر میشود. «باشگاه اقتصاددانان» روزنامه «دنیایاقتصاد» به بررسی چگونگی طراحی فرآیندهایی که حفظ رقابت و حقوق مالکیت را تضمین میکنند پرداخته است.