توسعه کند انرژی پاک در جنوب شرق آسیا

به گزارش شانا به نقل از مدیریت امور اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت، جنوبشرق آسیا بهسرعت در حال تبدیل شدن به حلقهای کلیدی در زنجیره تامین جهانی است، چراکه تولیدکنندگان بهدلیل تشدید جنگ تجاری با چین، خطوط تولید را از این کشور خارج میکنند، همچنین با افزایش تقاضا برای هوش مصنوعی، این منطقه به قطب جدیدی برای «مراکز داده» تبدیل شده است.
با این حال و با وجود جذب میلیاردها دلار سرمایه از سوی صنایعی با مصرف بالای انرژی که نیاز فزایندهای به برق پاک دارند، سرمایهگذاری در زمینه تولید انرژیهای تجدیدپذیر در کشورهای ناحیه جنوبشرق آسیا بهشدت ناکافی به نظر میرسد. طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی (IEA)، سهم جنوبشرق آسیا از سرمایهگذاری جهانی انرژی پاک تنها ۲درصد است، در حالی که این منطقه، ۵درصد از تقاضای جهانی انرژی را دارد.
در شرایط کنونی برای هر یک دلار سرمایهگذاری در سوختهای فسیلی در این منطقه، فقط ۸۰ سنت به انرژی پاک اختصاص مییابد که این نسبت در سطح جهانی تقریبا ۲ به یک به نفع انرژی پاک است.
هرچند اندونزی، ویتنام و دیگر کشورهای این منطقه، اهداف اقلیمی بلندپروازانهای تعیین کردهاند و اغلب میخواهند تا سال ۲۰۵۰ به خالص انتشار صفر برسند، اما شکاف سرمایهگذاری همچنان بزرگ است. حدود ۷۵درصد برق منطقه هنوز از سوختهای فسیلی تولید میشود و ساخت نیروگاههای زغالسنگ همچنان ادامه دارد.
طبق برآورد آژانس بینالمللی انرژی، این منطقه باید تا سال ۲۰۳۰ سالانه ۱۹۰میلیارد دلار سرمایهگذاری کند تا به اهداف اقلیمی خود برسد. بررسیها نشان میدهد این رقم معادل ۵برابر سطح فعلی سرمایهگذاری است. خروج آمریکا از «برنامه مشارکت برایگذار عادلانه انرژی (JETP)» در ماه مارس زنگ خطری برای کشورهایی بود که میخواستند با استفاده از این برنامه، وضع خود را در استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر ارتقا دهند.
اندونزی، ویتنام و آفریقای جنوبی از دریافتکنندگان اصلی این برنامه بودند و آمریکا وعده ۴۵میلیارد دلار تامین مالی برای سه کشور را داده بود. اگرچه برنامه مشارکت برایگذار عادلانه انرژی و سایر توافقات چندجانبه هنوز منابع مالی قابلقبولی هستند، تنها بخشی از نیاز سرمایهگذاری را تامین میکنند.
درعینحال کارشناسان بر این عقیده هستند که کشورهای جنوبشرق آسیا باید اصلاحات سیاسی گستردهای انجام دهند تا محیط مناسبی برای سرمایهگذاری در زمینه انرژی تجدیدپذیر در این منطقه شکل گیرد.گرنت هابر، مشاور مالی در موسسه اقتصاد انرژی و تحلیل مالی (IEEFA) میگوید: «بخش خصوصی منبع اصلی سرمایه خواهد بود، اما به تنهایی وارد نمیشود. آنها به حمایت سیاستهای دولتی و چارچوب مالی نیاز دارند.» وی معتقد است بین اهداف اقلیمی کشورها و سیاستهای فعلی که سرمایهگذاری در انرژی پاک را غیراقتصادی میکند، ناهماهنگی وجود دارد.
اندونزی همچنان نیروگاه زغالسنگ میسازد!
اندونزی بهعنوان بزرگترین اقتصاد منطقه جنوب شرق آسیا در نوامبر ۲۰۲۴ اعلام کرد هدف دستیابی به خالص انتشار صفر را به ۲۰۵۰ جلو انداخته و تا ۲۰۴۰نیروگاههای زغالسنگ را حذف میکند. اما در عمل همچنان ساخت نیروگاههای زغالسنگ در این کشور ادامه دارد و با اعمال سقف قیمت برای فروش زغالسنگ به نیروگاهها، به آنها یارانه میدهد و این سبب میشود زغالسنگ ارزانتر از انرژیهای پاک باقی بماند.به همین دلیل، اندونزی در پذیرش انرژی پاک عقبمانده است.
طبق دادههای دولتی، سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر در سال ۲۰۲۳ تنها ۱.۵میلیارد دلار بوده و در شش سال گذشته تقریبا در همین سطح باقی مانده است. به گفته باهلیل لاهادالیا، وزیر انرژی و منابع معدنی اندونزی، اگر وامهای ارزانتر از بازار از سوی نهادهای بینالمللی فراهم شود، جاکارتا آمادگی دارد برخی نیروگاههای زغالسنگ را زودتر از موعد بازنشسته کند.