شماره روزنامه ۶۳۴۸
|

لیبرالیسم

لیبرالیسم

    شنبه، ۲۴ خرداد ۱۳۹۹
  • بهانه‌ای برای توزیع رانت

    محمد ماشین‌چیان پژوهشگر اقتصادی
    اتفاقات بزرگ معمولا فرصت خوبی برای تایید پیش‌فرض‌های ما فراهم می‌کند. کرونا نیز از این قاعده مستثنی نبود. هرچند چیز جدیدی مطرح نشد، اما ایرادهای تکراری که سال‌هاست علیه لیبرالیسم اقامه می‌شود به مناسبت کرونا جانی تازه گرفت. رفقای کمونیست کرونا را به فال‌نیک گرفته و ضمن ستودن نظام درمانی برتر کوبا، به پایان آمدن نظام‌های لیبرال را به یکدیگر تبریک گفتند. وجدان آدمی قادر نیست ده‌ها سال ظلم و جور و کشتار و پایمال کردن روزمره بدیهی‌ترین حقوق‌بشر، نتیجه فاجعه‌بار کمونیسم را که فقر است و عقب‌ماندگی،…
    سه‌شنبه، ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
  • وزیر کشور: رمز موفقیت امام خمینی (ره) ایستادگی و مقاومت در برابر دشمنان بود

    فارس: وزیر کشور در پیامی به مناسبت ارتحال امام راحل تاکید کرد: رمز موفقیت امام عزیزمان، ایستادگی و مقاومت در برابر دشمنان، پایداری و مجاهدت در عدم سلطه پذیری و پافشاری بر اعتقادات، تکیه بر مردم‌سالاری دینی و ایمان بر نقش و رضایت مردم در تمامی وجوه و ابعاد حکومتی و اجتماعی، قاطعیت و صلابت و صیانت از هنجارهای جامعه بود.
    جمعه، ۲۲ فروردین ۱۳۹۹
  • آمریکا با کناره‌گیری سندرز از شر انقلاب سوسیالیستی خلاص شد

    روزنامه شماره ۴۸۵۹

    حزب دموکرات منهای جوانان

    دنیای اقتصاد: برنی سندرز، سناتور و عضو حزب دموکرات ایالات‌متحده آمریکا، پس از چندین شکست سنگین در انتخابات مقدماتی درون‌گروهی حزب دموکرات‌ها از جو بایدن، معاون سابق رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده، از رقابت‌ بر سر نامزدی مقام ریاست‌جمهوری این کشور کنار کشید. با کناره‌گیری این چهره جنجالی، جو بایدن، معاون سابق رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده از حزب دموکرات برای رقابت با دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آماده می‌شود.‌ برنی سندرز با این حال اعلام کرده همچنان به‌صورت سمبلیک به‌عنوان نامزد در رقابت‌های درون‌حزبی می‌ماند.…
    چهارشنبه، ۱۶ بهمن ۱۳۹۸
  • سوسیالیسم لسه‌فری*

    رسول قنبری دانش‌آموخته اقتصاد
    جان استیوارت میل، آخرین نسل از اقتصاددانان کلاسیکی است که در نظریات خود از مقولات عینی همچون ثروت استفاده می‌کردند. (اقتصاددانان متاخری چون مارشال، جِوُنز و پیگو را نیز می‌توان کلاسیک دانست، اما اینان در آثار خود بیشتر از مفاهیم ذهنی همچون رفاه و مطلوبیت بهره برده‌اند تا از مقولات عینی). به‌واقع استیوارت میل را می‌توان از اقتصاددانان «دوران گذار» دانست؛ دورانی که در آن علم اقتصاد سیاسی (Political Economy) با شعبده اقتصاددانان طرفدار جریان اصلی به علم اقتصاد (Economics) تبدیل شد. همچنین…
  • معلم لیبرالیسم

    محسن کرمانی روزنامه‌نگار
    جان استیوارت‌میل، اندیشمند انگلیسی، یکی از تاثیرگذار‌ترین فیلسوفان و سیاست‌مداران قرن نوزدهم به‌شمار می‌رود که نظرات وی تاثیر عمیقی درخصوص آزادی، علوم اجتماعی و روابط جنسیتی داشت. او خود متاثر از فیلسوفانی همچون جان لاک، آدام اسمیت و جرمی بنتام بود و به فلسفه اخلاق فایده‌گرایانه باور داشت. میل کتاب‌های مهمی همچون رساله‌ای در باب آزادی، فایده‌گرایی و انقیاد زنان را نوشته است.
    جمعه، ۰۴ بهمن ۱۳۹۸
  • از حکومت مافیا تا بهشت سرمایه‌گذاری

    امیر علیزاده کارشناس اقتصاد خارجی- مدیر‌عامل کانون بانک‌های ایرانی در اروپا-فرانکفورت
    کشوری که تا همین چند سال پیش کانون جنایت سازمان‌دهی شده بود، امروز الگوی لیبرالیسم در قفقاز است. این کشور با آزادسازی اقتصادش توانسته امنیت و جذابیت سرمایه‌گذاری را افزایش دهد و فضای کسب‌وکار خود را تا حدی بهبود ببخشد که از لحاظ سهولت کسب‌وکار در جهان ششم است.
    سه‌شنبه، ۱۰ دی ۱۳۹۸
  • گفته‌ها

    سابقه بررسی نظری پیوند میان جامعه و دولت به زمان پیدایش دولت‌های مـدرن و گسترش اندیشه‌های لیبرالی برمی‌گردد. در لیبرالیسـم کلاسـیک اندیشـمندانی چـون هابز و لاک زمینه‌های نظری این پیوند را در نظریه قرارداد اجتمـاعی پـی ریختنـد و سپس بنتام، اسمیت و میل آن را به‌صورت کامل‌تری مورد پـردازش قـرار دادنـد. در چارچوب لیبرالیسم کلاسیک، دولت مقید به خواسته‌های جامعه بود و وظیفه داشت موانع داخلی و خارجی سد راه فعالیت آزادانه شهروندان را برطرف کند و درمقابـل، جامعه نیز سیاست‌های دولتی را که در راستای…
    شنبه، ۰۷ دی ۱۳۹۸
  • تامین حق انسان در کدام نظام؟

    محمد ماشین‌چیان
    تلخ‌ترین طنز روزگار آن است که شبه‌روشنفکر وطنی برای حل مشکلات و ساختن آینده کشور نسخه می‌پیچد؛ غافل از آنکه این نسخه تکراری، پوسیده و تاریخ‌گذشته در صد سال گذشته بیش از صد بار آزموده شده و بیش از صد میلیون نفر قربانی گرفته است. لیکن این کار را با چنان اعتمادبه‌نفسی انجام می‌دهد و طوری وانمود می‌کند که گویی طرحی نو درانداخته و کشفی نو به‌عمل آورده است.
    سه‌شنبه، ۲۶ آذر ۱۳۹۸
  • سنت لیبرالیسم ایرانی

    میرزا ملکم‌خان که اولین نواندیش سنت لیبرالیسم ایرانی است، طرح خود را از لیبرالیسم ایرانی با این مطلع آغاز می‌کند. او در تشریح طرح خود از ساختار سیاسی دولت‌ها در دفتر تنظیمات با تشریح انواع حکومت‌ها آغاز می‌کند و با تقسیم انواع حکومت‌ها به جمهوری و سلطنتی از دو نوع حکومت سلطنتی مطلقه و معتدله سخن می‌گوید. او در ادامه این توصیفات نظام مطلوب موردنظر خویش را برای ایران سلطنت مطلقه منظم می‌داند. او در تعریف نظام سیاسی مطلوب خود می‌نویسد:
    سه‌شنبه، ۱۹ آذر ۱۳۹۸
  • علی میرزاخانی بررسی می‌کند

    روزنامه شماره ۴۷۷۴

    تحریف لیبرالیسم

    برخی معتقدند که حکمرانی اقتصادی کشور درحال‌حاضر و در طول دهه‌های گذشته بر ستون لیبرالیسم و نئولیبرالیسم بنا شده است. این گروه که عمدتا، اقتصاددانان نهادگرا هستند، مسوول سیاست‌گذاری‌های کشور در طول سه دهه را نئولیبرال‌ها معرفی می‌کنند و نابرابری‌های موجود را محصول تفکر نئولیبرالی می‌دانند. علی میرزاخانی، سردبیر ارشد گروه رسانه‌ای «دنیای اقتصاد» در گفت‌وگویی با سایت «جماران» صحت این ادعا را سنجید.
    سه‌شنبه، ۲۱ آبان ۱۳۹۸
  • مشروطیت و سودای لیبرالیسم و مساوات

    عمده‌ترین وجه مشخصه مشروطیت اروپایی، لیبرالیسم و اعتقاد به برابری انسان‌ها در مقابل قانون بود. انقلاب فرانسه با شعار برابری، برادری و آزادی توانست نظریه تفکیک قوا، اعلامیه حقوق بشر را که در آن به آزادی جان، مال و شغل، پارلمانتاریسم و برابری انسان‌ها در برابر قانون اشاره شده بود، به یک معنا به‌وجود آورد. مشروطیت ایران در یک بستر نسبتا مناسب از لحاظ اجتماعی و سیاسی، محصول ورود تفکرات غربی به ایران یا واکنش دیدگاه‌های سنتی و دینی نسبت‌به آنها بود. در واقع مشروطیت را در ایران می‌توان محصول بیداری…
    سه‌شنبه، ۳۰ مهر ۱۳۹۸
  • جاستین ترودو حکومت اقلیت تشکیل می‌دهد

    روزنامه شماره ۴۷۳۶

    نجات لیبرالیسم کانادایی

    دنیای‌اقتصاد: لیبرال‌ها در کانادا، به رهبری جاستین ترودو، نخست‌وزیر این کشور پهناور، اکثریت را از دست دادند اما کرسی‌های آنها در پارلمان به‌اندازه‌ای هست که بتواننند دولت تشکیل دهند. به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا روز دوشنبه پس از تحمل یک دوره کارزار زشت، انتخاباتی را پیروز شد که به یک همه‌پرسی درباره وی تبدیل شده بود. این انتخابات در کانادا به منزله نجات یا مرگ لیبرالیسم بود. پیروزی جاستین ترودو در شرایطی رقم خورده که وی نتوانسته اکثریت قابل‌توجهی به‌دست بیاورد اما به…
    دوشنبه، ۲۹ مهر ۱۳۹۸
  • ماموریت نجات لیبرالیسم در کانادا

    دنیای‌اقتصاد: روز سرنوشت جاستین ترودو فرا رسید و مردم کانادا روز دوشنبه پای صندوق‌های رای رفتند تا مشخص کنند که جاستین ترودو پس از دوره‌ای چهار ساله و دو رسوایی بزرگ، بار دیگر قدرت را در پارلمان این کشور در اختیار می‌گیرد یا خیر. به گزارش رویترز، جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا و رهبر حزب لیبرال یکی از آخرین بازماندگان از جمع رهبران لیبرال در میان دموکراسی‌های بزرگ جهان است. او اما طی کمپین خود با یک رسوایی و انتقاداتی درباره مدیریت یک پرونده فساد روبه‌رو بوده که یک شرکت عمرانی کانادایی بزرگ در آن دخیل بود.…
    شنبه، ۰۶ مهر ۱۳۹۸
  • در گفت‌وگو با دکتر علیرضا ملایی توانی، عضو هیات علمی‌پژوهشگاه علوم انسانی مطرح شد

    روزنامه شماره ۴۷۱۶

    تقارن و تعارض جریان‌ها در شکل‌گیری مشروطه

    سارا جنگروی
    دنیای اقتصاد: بسط و گسترش مشروطه و نگاه مشروطه‌گری را می‌توان به چند برداشت عمده تقسیم کرد؛ جریانی که متاثر از فلسفه سیاسی لیبرالیسم و دموکراسی غرب بود. جریان دیگر نیز بیشتر به آن بخش از فلسفه و نگرش سیاسی که اصطلاحا آن را « چپ »، «رادیکال» یا سوسیالیستی نامیده‌اند باز می‌گشت. با این حال یکی از برداشت‌هایی که از مشروطه صورت گرفته است، نسبت آن با شریعت است. به تعبیر دیگر آرا و اندیشه‌هایی که از زبان شریعتمداران، اعم از علما و روحانیون یا افراد غیر روحانی بیان شده‌اند. «دنیای‌اقتصاد» در گفت‌وگو با علیرضا…
    سه‌شنبه، ۱۹ شهریور ۱۳۹۸
  • لیبرالیسم ایرانی در عهد مشروطه

    روزنامه شماره ۴۷۰۱

    تولد مفهوم حق

    ملکم خان در رساله «ندای عدالت» در توضیح مفهوم آزادی این‌چنین می‌نویسد: «برای توضیح معنی آزادی، اول باید این معنی را فهمید که در عالم هیچ حق و تکلیفی نیست که حد معینی نداشته باشد و حد آزادی این است که آزادی هیچ‌کس به حق هیچ‌کس خللی وارد نیاورد. بعد از آنکه حقوق و تکالیف عامه به حکم قوانین مقرر شد و به اقتضای اساس قانونی دیوانخانه‌های عدلیه برپا شدند، دیگر کیست که بتواند بدون جزا در حق دیگری حرف ناحق بزند» (ناظم‌الدوله، ۱۳۸۱: ۱۴۵-۱۴۶).
    سه‌شنبه، ۰۵ شهریور ۱۳۹۸
  • بررسی آرا و اندیشه‌های اقتصادی میرزا ملکم‌خان

    دکتر رقیه سلطانی
    براساس نظریات و عقاید اندیشمندان لیبرالیسم اقتصادی قرن نوزدهم به‌ویژه آدام اسمیت، تولید ثروت بر سه پایه قرار داشت: نیروی کار انسان، منابع و مواهب طبیعی و سرمایه. اما اندیشمندان دیگر چون دیوید ریکاردو بر عامل انسانی بیشتر تاکید می‌کند و آلفرد مارشال نیز فقط نیروی کار انسان و منابع طبیعی را دو عامل اصلی تولید کالا می‌داند و سرمایه را جزء عوامل ثروت قرار نمی‌دهد بلکه سرمایه را نتیجه و حاصل تلاش و کوشش انسان بر روی منابع طبیعی می‌داند. ملکم نیز تحت‌تاثیر اندیشه غالب عصر یعنی «آدام اسمیت» تولید…
    شنبه، ۰۲ شهریور ۱۳۹۸
  • هگل، مدافع مالکیت خصوصی؟

    گئورگ ویلهلم فردریش هگل، فیلسوف بزرگ آلمانی در عصری از اروپا زندگی می‌کرد که از جهات بسیاری عصری مهم و تعیین‌کننده به‌حساب می‌آمد. دوره‌ای از شتاب فزاینده با مردمی آزمند چیزهای تازه که از نظر اقتصادی توسعه عظیم تجاری را موجب شد و از منظر سیاسی، به‌شدت زیر تاثیر انقلاب ۱۷۸۹ فرانسه قرار داشت.
    سه‌شنبه، ۱۸ تیر ۱۳۹۸
  • توده‌گرایی در برابر فردگرایی

    اگرچه قرابت‌های بسیار این نواندیشان ایرانی با اندیشه لیبرالیسم، امکان دسته‌بندی آنها را در زمره نواندیشان لیبرال فراهم می‌کند، اما نباید فراموش کرد که از اندیشه این عده به هیچ روی فردگرایی لیبرالیستی به مفهوم کامل آن به دست نمی‌آید. میرزا ملکم‌خان در بازسازی مفهوم آزادی جملات پرشوری در اهمیت و جایگاه آزادی سر می‌دهد؛ اما مخاطب او پیوسته توده و خواسته‌های توده است.
    جمعه، ۱۴ تیر ۱۳۹۸
  • اکونومیست به پوتین پاسخ داد

    روزنامه شماره ۴۶۴۷

    پایان لیبرالیسم یا محافظه‌کاری

    دنیای اقتصاد: ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه اخیرا مدعی شده مکتب لیبرال دیگر منسوخ شده است. اما او هدفی اشتباه را برای ادعای خود برگزیده است. براساس شواهد، آن مکتبی که بیش از همه در غرب با تهدید مواجه است، «محافظه‌کاری» است نه لیبرالیسم. شاید به‌دلیل همین بحران نیز باشد که راست‌گرایان در آمریکا و بریتانیا به‌واسطه عبور از همین ارزش‌های محافظه‌کارانه توانسته‌اند قدرت را ازآن خود کنند. راست‌گرایان جدید ترجیح داده‌اند پوپولیسم را به ابزاری برای کسب و حفظ قدرت تبدیل کنند. این مساله حتی به کشورهایی نظیر فرانسه…
    سه‌شنبه، ۰۴ تیر ۱۳۹۸
  • مشروطه و لیبرالیسم ایرانی

    میرزا ملکم‌خان که اولین نواندیش سنت لیبرالیسم ایرانی محسوب می‌شود، در تشریح طرح خود از ساختار سیاسی دولت‌ها در دفتر تنظیمات آن را با تشریح انواع حکومت‌ها آغاز می‌کند و با تقسیم انواع حکومت‌ها به جمهوری و سلطنتی از دو نوع حکومت سلطنتی مطلقه و معتدله سخن می‌گوید. او در ادامه این توصیفات نظام مطلوب مورد نظر خویش را برای ایران سلطنت مطلقه منظم می‌داند (ناظم‌الدوله،۱۳۸۱،ص۳۱). او در تعریف نظام سیاسی مطلوب خود می‌نویسد: «در یک ملک چنان دستگاهی مقرر شود که هیچ امیر، هیچ وزیر، هیچ پادشاه و هیچ…
    سه‌شنبه، ۲۸ خرداد ۱۳۹۸
  • «دنیای اقتصاد» سه ادعای مخالفان علم اقتصاد در ایران را بررسی می‌کند

    روزنامه شماره ۴۶۳۴

    نئولیبرالیسم؛ برچسب یا واقعیت؟

    عده‌ای مشکلات اقتصادی سال‌های اخیر را ناشی از سیاست‌های لیبرالی و نئولیبرالی می‌دانند. هر چند واژه‌های لیبرال و نئولیبرال در حوزه‌های مختلف، معانی یکسانی ندارند، اما به نظر، مراد این گروه، نقد «اقتصاد آزاد و رقابتی» است. «دنیای‌اقتصاد» ادعاهای این گروه در سه حوزه سیاست‌های کلان، قیمتی و ارزی را سنجیده است. بررسی‌ها خلاف نظر منتقدان است. به‌عنوان مثال در حوزه قیمتی، مبانی اقتصاد آزاد، رقابتی کردن قیمت‌ها و پرهیز از برهم‌زدن موازنه قیمت‌های نسبی را توصیه می‌کند و راهکاری جز این را فراخ کردن بستر…
    شنبه، ۱۱ خرداد ۱۳۹۸
  • محدوده‌های لیبرالیسم

    برداشت اصلی موردنظر متفکران لیبرال قرن ۱۸ از لیبرالیسم، «آزادی منفی» بود، یعنی آنچه انسان‌ها در یک جامعه اجازه‌ انجام آن را ندارند. به عبارت دیگر آزادی در نبود اجبار تعریف می‌شود. جنبه‌ دیگر این توصیف در راهنما بودن این برداشت از آزادی است همانطور که ستاره قطبی راهنمایی است برای دریانوردان. از نتایج چنین برداشتی از آزادی می‌توان به حق تعیین سرنوشت، حق مالکیت و حق آزادی تفکر اشاره کرد. برای هرکدام از این حقوق، نویسندگان دیگری نوشتارهایی در قالب کتاب و رساله نوشته‌اند که به‌طور مفصل در کتاب به…
    چهارشنبه، ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸
  • ناسیونالیسم در برابر لیبرالیسم

    ولفگانگ مونچو /فایننشال تایمز
    اتحادیه اروپا و منطقه یورو در وضعیتی دشوار قرار گرفته‌اند زیرا از یکسو وضعیت اقتصادی و سیاسی این اتحادیه و منطقه خوب نیست و از سوی دیگر دولت آمریکا در آینده نزدیک فشارهای تعرفه‌ای بر کشورهای اروپایی وارد خواهد کرد. سال‌هاست بانک مرکزی اروپا در حال حمایت از شرکت‌ها و اقتصاد این قاره است، اما به دلایل مختلف شاخص‌های اقتصادی در وضعیت نگران‌کننده‌ای قرار دارند. از سوی دیگر عملکرد منفی اقتصادی و نابرابری‌های درآمدی مردم را از احزاب حاکم بر کشورشان و سیاست‌های ریاضت‌جویانه اتحادیه اروپا ناراضی کرده…
    چهارشنبه، ۰۸ اسفند ۱۳۹۷
  • رقابت با لیبرالیسم

    استیون راتنر / نیویورک تایمز
    ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا در ۲ سال اخیر به رویه‌های تجاری چین حمله کرده و در نیمه دوم سال گذشته میلادی، اقدامات عملی برای وادار کردن این کشور به تغییر آن رویه‌ها انجام داده است. این اقدامات به زیان اقتصاد جهان بوده و تنش‌هایی را در بازارهای مختلف به وجود آورده است. همچنین رسانه‌ها توجهی خاص به اخبار جنگ تعرفه‌ای دو کشور داشتند، اما دعوای اصلی حاصل دو شیوه مدیریت اقتصاد یعنی لیبرال دموکراسی و کاپیتالیسم دولتی است.
    پنجشنبه، ۱۸ بهمن ۱۳۹۷
  • رئیس قوه قضائیه: امروز حفظ نظام از هر مجادله و دعوایی مهم‌تر است

    ايسنا: رئیس قوه قضائیه با تاکید بر پاسداری از استقلال قضات و دستگاه قضائی طی حدود ۱۰ سال گذشته، تاکید کرد: در طول این سال‌ها در برابر فشارها و توصیه‌ها از استقلال قوه قضائیه عقب‌نشینی نکرده‌ام و از سوی دیگر نظر و استدلال شخصی خود را نیز به هیچ‌یک از قضات در صدور رأی تحمیل نکرده‌ام.
    دوشنبه، ۱۵ بهمن ۱۳۹۷
  • سرلشکر صفوی: لیبرالیسم مثل کمونیسم در حال تمام شدن است

    فارس نوشت: دستیار و مشاور عالی فرماندهی معظم کل قوا با بیان اینکه فرهنگ لیبرالیسم دیگر برای بشیریت الهام بخش نیست و در حال تمام شدن است، گفت: بروز و ظهور یک قطب قدرت جدید به عنوان قدرت جهان اسلام در قرن حاضر و مبتنی بر فرهنگ و تمدن نوین اسلامی با محوریت اسلام نابی که انقلاب اسلامی آن را ترویج می کند در حال شکل گیری است.
    چهارشنبه، ۲۶ دی ۱۳۹۷
  • آیا فوکویاما از لیبرالیسم عبور کرده: رحمن قهرمان‌پور پاسخ می‌دهد

    جریان انحرافی در لیبرالیسم

    کامران کرمی روزنامه‌نگار
    «تمامش به این بستگی دارد که سوسیالیسم را چگونه تعریف کنید. بعید می‌دانم مالکیت ابزار تولید کارآمد باشد؛ اما اگر آن را برنامه بازتوزیعی بدانید که شکاف میان درآمد کارگران و ثروتمندان را جبران کند، نه تنها قابلیت ظهور مجدد دارد، بلکه اجبارا باید بازگردانده شود.» این شاه بیت اظهارات جدید «فرانسیس فوکویاما» نظریه‌پرداز پایان تاریخ و آخرین انسان است که اواسط سال ۲۰۱۸ در گفت وگو با «جرج ایتون» دبیر سیاسی «نیواستیتس من» منتشر شد و به سرعت مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفت. از همین زاویه بود که برخی آن را…