شماره روزنامه ۶۳۵۰
|

اقتصاد ایران

اقتصاد ایران

    سه‌شنبه، ۰۳ مهر ۱۴۰۳
  • مدل چهارسطحی موضوعات اقتصادی در دولت چهاردهم

    احمد تشکینی / رئیس موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی
    موضوعات اقتصادی ایران در دولت چهاردهم را می‌‌‌توان در چهار سطح فراکلان (بین‌المللی)، کلان، بخشی و خرد (خانوار و بنگاه) طبقه‌‌‌بندی کرد. در سطح اول یعنی فراکلان باید مجموعه اولویت‌‌‌های بیرونی (عمدتا مرتبط با خارج از مرزهای کشور) مانند رفع تحریم‌‌‌ها، FATF، توسعه روابط با همسایگان و فراروندهای فناوری شامل انقلاب صنعتی چهارم و هوش مصنوعی موردنظر قرار گیرد.
    دوشنبه، ۰۲ مهر ۱۴۰۳
  • «دنیای‌اقتصاد» عوامل اقتصادی و فرهنگی در انتخابات اخیر را بررسی می‌کند

    روزنامه شماره ۶۱۰۸

    تصویر دوقطبی جامعه ایران

    دنیای اقتصاد: بسیاری از اقتصادانان با توصیه به آغاز هرچه سریع‏تر اصلاحات اقتصادی از جایی در «درون اقتصاد» بر این نکته پافشاری می‏کنند که می‏توان با تدارک چترهای حمایتی، این اصلاحات را با منطق معمول اقتصاد سیاسی، سازگار کرد. این توصیه‌ها اغلب یک حفره نظری جدی دارند: برای شکاف‏های‏‏ عمیق فرهنگی و اجتماعی، در قیاس با اقتصاد، وزن چندانی قائل نمی‏شوند. به‏لحاظ نظری، نقش ثانویه قائل شدن برای مسائل فرهنگی-اجتماعی با بینش متعارف اقتصاد سیاسی در شرایط نرمال سازگار است. با این حال، این بینش متعارف در جوامع قطبی‏شده…
  • دیگران و اقتصاد ایران

    داریوش مجد- اتباع خارجه، ترکیبی گنگ و مبهم است که برای ساکنان غیر ایرانی ایران، بکار می‌رود. ساکنانی که سهم بودنشان از اقتصاد کشور مشخص نیست و همواره بر حضور آن‌ها در مشاغل سخت تاکید شده است. تحلیل‌های کلیشه‌ای مخالفان برمدار اعتراض می‌چرخد و عنوان می‌کنند ایران سه میلیون بیکار دارد و سه میلیون تبعه خارجی و در برخی گزارش‌ها بیش از پنج میلیون هم ساکن کشور هستند. هیچ‌وقت راه‌حل قانع‌کننده و تحلیل قابل‌اعتنایی برای سهم و تاثیر اتباع خارجه در بازار کار استان‌هایی که پذیرای آن‌ها شده‌اند، ارایه…
    یکشنبه، ۰۱ مهر ۱۴۰۳
  • فقر می‌کشد

    البرز نظامی
    فقر می‌کشد! فقر به هیچ‌چیز و هیچ‌کس رحم نمی‌کند و تنها ارمغانش برای انسان، نابودی تمام‌عیار اوست. فقر همان پدیده زشت و درنده‌خویی است که ابتدا ذهن‌ها را نابود می‌سازد و سرانجام جان‌ها را می‌ستاند. فقر به مثابه یک قاتل سریالی، همواره در طول تاریخ بشر، مسبب دردها و رنج‌های بسیاری بوده‌است؛ درست همانند حادثه تلخی که روز گذشته در طبس رخ داد.
  • چرا FATF رد شد؟/ کیهان پاسخ داد

    کیهان: پرداخت یکسویه و سیاسی به موضوع FATF‌، موجب تاثیرات سوء بر اقتصاد کشور می‌شود.
    پنجشنبه، ۲۹ شهریور ۱۴۰۳
  • فروشگاه معروف تهران تعطیل شد+ جزئیات

    اقتصادنیوز: در ادامه مبارزه پیگیر با گران‌فروشی در تهران و شهرستان‌ها ظرف دو روز گذشته باز هم گروهی از اجحاف کنندگان به حقوق مردم تسلیم عدالت شدند.
    چهارشنبه، ۲۸ شهریور ۱۴۰۳
  • تهدیدی برای آینده صادرات ایران

    محمد حضرتی*
    در دنیای امروز، تغییرات اقلیمی به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های جهانی تبدیل شده و دولت‌ها را ناگزیر به اتخاذ تدابیر جدی برای مقابله با گرمایش زمین و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کرده است. اگرچه میزان و سرعت این اقدامات در کشورهای مختلف متفاوت است، اما روند کلی نشان می‌دهد در سال‌های آینده دامنه این تدابیر به‌طور قابل توجهی گسترش خواهد یافت، به‌طوری‌که حتی کشورهایی که تاکنون تمایلی به اجرای این سیاست‌ها از خود نشان نداده اند نیز ناگزیر به پیوستن به این مسیر خواهند بود.
  • پرونده امروز

    روزنامه شماره ۶۱۰۵

    سرکوب ارزی تا کجا؟

    سیاست تثبیت نرخ ارز، یکی از سیاست‌‌‌هایی است که در کشورها برای کنترل نرخ تورم، مبارزه با بحران‌های اقتصادی و در شرایط کمبود ارز در دسترس اتخاذ می‌شود. نرخ ارز ناپایدار که موجب کاهش توان پیش‌بینی و به‌هم‌خوردن نظم اقتصادی می‌شود، به‌مراتب از نرخ ارز بالا خطرناک‌‌‌تر است. سیاست تثبیت نرخ ارز، علاوه بر ایجاد رانت به‌اندازه اختلاف نرخ بازار با نرخ‌های دولتی و فساد، می‌‌‌تواند باعث کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران، چالش‌‌‌های تولیدکنندگان و وارد‌‌‌کنندگان، تخصیص غیر‌بهینه منابع و کاهش کارآیی اقتصادی…
  • سیاست تثبیت در ترازوی نقد؟

    دکتر زهرا شاهی/پژوهشگر اقتصاد و مالی
    در شرایط کنونی اقتصادی ایران، نوسانات نرخ ارز به یکی از چالش‌‌‌های اساسی تبدیل شده است. نرخ ارز تحت‌تاثیر ترکیبی از عوامل است که اغلب به‌سرعت و به صورت پویا تغییر می‌کند.
  • ۱۰ پیشنهاد ارزی به دولت

    سید کمال سیدعلی/معاون ارزی اسبق بانک‌مرکزی
    همان‌گونه که در اقتصاد کلان کشور تصمیم‌گیری در مورد متغیرهای اصلی اقتصاد ابعاد منفی هم دارد و با مقایسه هزینه و فایده آن، جمع‌‌‌بندی توسط سیاستگذار اقتصادی صورت می‌گیرد، در زیرمجموعه‌‌‌ یعنی بازرگانی، خصوصا سیاست‌‌‌ها و مقررات نیز این مطلب صادق است. امروزه همه شکایت دارند و نگران توزیع رانت فروش ارز ترجیحی و نیمایی هستند. هرچند ارقام نجومی رانت مذکور بسیار زیاد است و شکاف طبقاتی ایجاد می‌کند، حذف این نرخ‌های ترجیحی با شعار دولت یعنی کنترل تورم و متعاقب آن کاهش سرمایه اجتماعی، سیاستگذار ارزی را…
  • سپر حوادث ارزی

    دکتر سلمان فرج‏‏‌نیا/پژوهشگر اقتصادی
    مهم‌ترین قیمت در اقتصاد ایران، قیمت ارز (اصطلاحا نرخ ارز) است. نوسانات نرخ ارز تقریبا تمامی آحاد اقتصادی شامل دولت، بنگاه‌ها و خانوار را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. درآمد دولت و محبوبیت سیاسی دولت، کاملا با این نرخ مرتبط است. رقابت‌‌‌پذیری بنگاه‌های داخلی با بنگاه‌های جهانی، هزینه‌‌‌های مواد اولیه، انگیزه‌‌‌های سرمایه‌گذاری خارجی، صادرات و واردات همگی با نرخ ارز تنیده شده است. تمامی هزینه‌‌‌های خانوار نیز مستقیما از نرخ ارز اثر می‌‌‌پذیرد. در بحث تولید، تقریبا تمامی مواد اولیه و نهاده‌‌‌های تولید…
    دوشنبه، ۲۶ شهریور ۱۴۰۳
  • محدودیت‌های اجرا، نتایج و پیامدهای دو برنامه اول توسعه

    روزنامه شماره ۶۱۰۳

    عبرت‌های برنامه توسعه

    دنیای اقتصاد -کیوان حسین‏وند: برنامه پنج‌ساله اول توسعه که بیشتر با نام «سیاست‌های ثبات اقتصادی» یا «برنامه تعدیل ساختاری» نیز شناخته می‌شود، دربرگیرنده اصلاحاتی اساسی در سیاست‌های اقتصادی دولت ایران بود.
  • چالش‌های اساسی پیش‌روی کشاورزی ایران چیست؟

    روزنامه شماره ۶۱۰۳

    کشاورزی در حصار اقلیم و دولت

    دنیای اقتصاد: تغییرات اقلیمی، گسترش خشکسالی، تخریب منابع، بی‌‌‌‌‌توجهی به روش‌های صنعتی و بی‌‌‌‌‌بهرگی از تکنولوژی‌های نوین را باید از مهم‌ترین چالش‌های فراروی کشاورزی ایران محسوب کرد. در چنین فضایی تراز تجاری حوزه کشاورزی نیز منفی است. نبود برنامه‌‌‌‌‌ریزی هدفمند برای رفع مشکلات، رشد پایدار بخش کشاورزی ایران را به مخاطره خواهد انداخت. کمبودهای یادشده در شرایطی هستند که در برنامه هفتم توسعه رشد ۵.۵‌درصدی در حوزه کشاورزی، هدف‌گذاری شده‌است. با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در رشد اقتصادی و به‌طور خاص در مقوله…
  • کدام اصلاحات اقتصادی؟

    صحبت از اصلاحات اقتصادی در ایران هر روز شدت می‌گیرد و بحث بر سر چند و چون‌ گذار و نحوه بده‌بستان دولت و جامعه در جریان اصلاحات، بخش اعظم مباحث را تشکیل می‌دهد. بخشی از موافقان اصلاحات با یادآوری ناترازی‌‌‌های گسترده اقتصادی، دور شدن دولت از رویکردهای پوپولیستی در سیاستگذاری را کلید موفقیت دولت برای گشودن قفل اقتصاد ایران می‌‌‌دانند.
  • کلید جذب سرمایه‌های خارجی

    احسان احمدی
    اقتصاد ایران طی سال‌های اخیر با چالش‌های زیادی مواجه بوده است که رکود اقتصادی و کاهش سرمایه‌گذاری خارجی از جمله مهم‌ترین آنها بوده است. این وضعیت، نیاز به تعامل بیشتر با نهادهای مالی بین‌المللی و جذب سرمایه‌های خارجی را بیش از پیش آشکار کرده است. یکی از مباحثی که در این زمینه بسیار مورد توجه قرار گرفته، پیوستن به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) است. در‌حالی‌که برخی از کارشناسان معتقدند FATF می‌تواند کلید حل بسیاری از مشکلات اقتصادی ایران باشد، عده‌ای دیگر بر این باورند که تنها پذیرش آن برای خروج…
  • «دنیای اقتصاد» الزامات رفع تحریم و پیوستن به اقتصاد جهانی را بررسی کرد

    روزنامه شماره ۶۱۰۳

    دمیدن هوای تازه به اقتصاد

    دنیای اقتصاد: اقتصاد ایران در سال‌های اخیر با بحران‌های متعددی روبه‌رو بوده و این بحران‌ها به‌شدت بر زندگی و معیشت مردم تاثیر گذاشته‌اند. بر اساس آمارهای رسمی، تعداد افراد زیر خط فقر در پنج سال گذشته افزایش یافته است و یک دهک دیگر از جمعیت کشور به فقرا اضافه شده‌اند. به گفته کارشناسان اکنون حدود ۳۰درصد از مردم زیر خط فقر قرار دارند. این موضوع بیانگر آن است که طی این مدت، بخش بزرگی از جمعیت کشور به دلیل مشکلات اقتصادی از جمله کاهش قدرت خرید، تورم، بیکاری و رکود اقتصادی، توانایی خود را برای تامین نیازهای…
  • اصلاحات سخت، اصلاحات آسان

    دکتر مهدی حیدری *
    تکرار همیشه ملال‌آور نیست. وقتی در مورد مهم‌ترین مسائل کشور صحبت می‌کنیم که سال‌هاست اصلاح آنها به تعویق افتاده، هرچه بیشتر تکرار کنیم و زوایای پیدا و پنهان مسائل را باز کنیم، امید به حل آنها بیشتر می‌شود.
  • طبابتی حکیمانه

    دکتر علی حیدری/کارشناس رفاه و تامین‌اجتماعی
    امروز بیش از هر زمان دیگری از مواجهه دولت با ناترازی‌ها سخن به میان می‌آید و متعاقب آن عده‌ای بر ضرورت انجام جراحی اقتصادی تاکید می‌کنند و عده‌ای دیگر آن را پوست خربزه‌ای زیر پای دولت جدید قلمداد می‌کنند. رئیس‌جمهور محترم، استاد و پزشک حاذقی است که با حکمت نهج‌البلاغه نیز آشناست و اخیرا در مشهد اعلام کرد که «ما مریض را بدون اخذ رضایت عمل نمی‌کنیم و اگر بخواهیم جراحی اقتصادی انجام دهیم، با رضایت مردم خواهد بود.» پرواضح است که کشور بیش از هر زمان دیگری نیازمند مداخلات توسعه‌ای و اصلاحات اقتصادی…
    یکشنبه، ۲۵ شهریور ۱۴۰۳
  • اصلاحات قیمتی و تشدید نابرابری‌های درآمدی

    دکتر کامران ندری
    قریب به ۵دهه است که تورم در اقتصاد ایران مزمن شده است. تورم مزمن را به راحتی نمی‌توان از بین برد؛ چراکه بخش مهمی از فرآیند علاج تورم مزمن مستلزم رفع مشکلات ساختاری است. کشوری که با کسری ساختاری در بودجه مواجه است و بانک‌های آن دچار ناترازی‌های غیر قابل پیش‌بینی در جریان ورود و خروج نقدینگی و ناترازی ترازنامه‌ای هستند، نمی‌تواند صرفا با اتکا به سیاست‌های انقباضی پولی یا تثبیت نرخ ارز با تورم مقابله کند. از طرف دیگر، کشوری که به‌دلیل تحریم‌ها و استیلای انحصارات دولتی و شبه دولتی در صنعت، محکوم…
    شنبه، ۲۴ شهریور ۱۴۰۳
  • رئیس انجمن صنعت ساختمان در گفت‏‏‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» تشریح کرد

    روزنامه شماره ۶۱۰۱

    بایدها و نبایدهای مسکن در برنامه هفتم

    دنیای اقتصاد-گروه شرکت‌های ساختمانی: برنامه هفتم توسعه سند بالادست اداره کشور طی پنج سال آینده در حوزه‌‌‌های مختلف به‌ویژه در اقتصاد است که در یک سال گذشته خبرهای بسیاری از آن به رسانه‌‌‌ها مخابره شده و در خصوص زوایای مختلف آن نظرات بسیاری مطرح شده است. برنامه مذکور که در بعد کلان تقریبا تمامی بخش‌‌‌های اقتصاد ایران را در بر می‌گیرد، در دل خود نکات قابل تاملی دارد که از آن جمله می‌توان به مسائل مربوط به شهرسازی و قیود توسعه در بخش مسکن اشاره کرد. بررسی‌‌‌ها نشان می‌‌‌دهد که این بخش از اقتصاد ایران طی سال‌‌‌های اخیر نیازهای…
  • پرونده امروز

    روزنامه شماره ۶۱۰۱

    چهار سوی اصلاحات بزرگ در نظام بانکی

    پرهام پهلوان: یکی از چالش‌‌‌های اقتصادی مهم حل‌نشده کشور در سطح کلان، مساله نظام بانکی است که امروز، با شبکه‌‌‌ای از مشکلات در هم‌‌‌تنیده روبه‌‌‌روست. واحد‌‌‌های تولیدی و صنعتی که در سال‌ها گذشته‌‌‌ با تورم، افزایش نامرتب و دائمی هزینه‌‌‌های تولید و سرکوب قیمتی مواجه بوده‌‌‌اند، انتظار دارند شبکه بانکی سرمایه در گردش آنها را تامین کند. شبکه بانکی همیشه به‌عنوان راهکاری برای تامین مالی تولید و صنعت در کشور مورد تاکید بوده است، در حالی که تولیدکنندگان از وضعیت تسهیلات‌‌‌دهی رضایت ندارند و از شبکه بانکی انتظار…
  • تبیین ناترازی‌ها و مسیر اقدامات اصلاحی در نظام بانکی

    دکتر ولی‏‏‌الله سیف *
    یکی از مباحث مهم بانکی بحث مربوط به ایجاد نهادهای موردنیاز در ساماندهی، اصلاح و گزیر (حل و فصل) و ضوابط حاکم بر آنها در نظام بانکی است. خوشبختانه در مورد انجام این‌گونه اقدامات تجربیات فراوانی در سایر کشورها وجود دارد که به‌راحتی می‌تواند در تهیه و تدوین قانون مورد استفاده قرار گیرد، کما اینکه در مورد قانون بانک‌مرکزی هم در بسیاری از مواد از چنین تجربیاتی استفاده شده است. بخش عمده مطالب ناظر بر موضوع مورد بحث در قانون بانک‌مرکزی در مواد ۲۸ تا ۳۴ مطرح شده است و حاوی نقاط قوت بسیار و در مواردی…
  • اصلاح ساختاری بانک‌های خصوصی مقدمه اصلاحات اقتصادی

    مجتبی راعی/پژوهشگر اقتصادی
    حدود پنج‌ماه بعد از شکل‌گیری انقلاب اسلامی، دستور ملی‌سازی بانک‌های خصوصی صادر شد و این بانک‌ها نیز مانند بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی دیگر، دولتی اعلام شدند و تا چند سال، بانک‌های خصوصی در سیستم اقتصادی ایران وجود نداشت و نظام بانکی به شکل یکپارچه در اختیار مالکیت و تحت مدیریت دولت قرار گرفته بود. این موضوع حدود ۲۰‌سال به همین منوال ادامه یافت تا کم‌کم ناکارآمدی‌های سیستم بانک دولتی از یک‌سو و شکل‌گیری نیازهای جدید به ابزارهای مالی نوین از سوی دیگر، رفته‌رفته نیاز به تغییرات اصلاحی در مالکیت و…
  • چشم‏‏‌انداز بانکداری بین‌الملل ایران

    دکتر مصطفی گوهری‏‏‌فر /پژوهشگر تجارت بین‌الملل و مدرس دانشگاه
    هم‌زمان با روی کار آمدن دولت جدید، نظرات و دیدگاه‌‌‌های متعددی در خصوص ضرورت اصلاحات و اقدامات اقتصادی در ابعاد مختلف منتشر شده است.‌‌‌ این نوشتار به‌دنبال ارائه صورت‌‌‌بندی دقیقی از وضعیت فعلی بانکداری بین‌المللی ایران است تا بتواند مبنایی برای «تشخیص» و «تعریف» مسائل موجود و «تجویز» راهکارهای مناسب در چشم‌‌‌انداز آتی فراهم کند. اگرچه بانک‌های مرکزی در کشورهای مختلف طیف متنوعی از وظایف را برعهده دارند، اما در حوزه بانکداری بین‌المللی، نظام بانکی با محوریت بانک‌مرکزی همواره دو کارکرد اساسی دارد:
    جمعه، ۲۳ شهریور ۱۴۰۳
  • راه دراز سیاست خارجی تا تولید ثروت

    دکتر کامران کرمی *
    در نظام بین‌الملل در حال‌ گذار با تکانه‌های سیاسی معنادار در میانه زوال نظم کهنه و نظم‌یابی جدید، الگوی رفتار سیاست خارجی بازیگران، اقتصادمحور و با منطق کنش‌‌‌های بده‌بستان تنظیم شده است. در فرآیند نقش‌یابی دیپلماسی اقتصادی، دولت‌ها در تلاشند سهم خود از کیک جهانی را افزایش دهند و زمینه جایگاه‌یابی در زنجیره‌های تامین و تولید ارزش جهانی را پیدا کرده و ارتقا دهند.
  • بازگشت به نقشه تجارت جهانی؟

    تردیدی نیست که عدم‌حضور در زنجیره‌‌‌های جهانی ارزش اثرات رفاهی مشخصی برای کشورها در پی خواهد داشت. ایران یکی از بازیگران اقتصاد در خاورمیانه و آسیاست که سالیانی دور سهمی بالغ بر یک‌درصد از تجارت جهانی داشت. سیاست‌‌‌های اقتصادی مبتنی بر خودکفایی در کنار اثر تحریم سبب شد تا اقتصاد ایران با افتی چشمگیر در زمینه تجارت خارجی، افولی چشمگیر را در زمینه سهم‌‌‌بری از اقتصاد جهان تجربه کند. این افول تا حدی است که رئیس مرکز پژوهش‌‌‌های اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای‌اقتصاد» در سال ۱۴۰۱…
  • رازهای بازی در زنجیره‌‌‌های جهانی

    دکتر نرگس خانلرزاده/ استادیار مهندسی صنایع و سیستم‌های دانشگاه صنعتی کرمانشاه
    امروزه، زنجیره تامین عبارتی ناآشنا نیست. همکاری و هماهنگی شرکت‌ها برای دستیابی به خواسته‌ای مشترک در سطح جهان شکل گرفته است. دنیای امروز به شکلی از زنجیره‌‌‌های تامین جهانی وابسته است که در آن کشورها و شرکت‌ها با هم درگیر تولید، توزیع و مصرف کالاها و خدمات هستند و منابع، مواد اولیه و کالاها از یک‌نقطه در جهان به نقطه‌‌‌ای دیگر منتقل می‌‌‌شوند. زنجیره تامین و بالاخص زنجیره تامین جهانی به‌عنوان شبکه‌‌‌ای پیچیده از تولیدکنندگان، توزیع‌‌‌کنندگان و مصرف‌کنندگان در سراسر جهان تعریف می‌شود که شامل…
  • راهکار همتی برای تقویت اقتصاد ایران

    تسنیم: عبدالناصر همتی در عراق، تنوع‌بخشی به منابع وارداتی را به عنوان یکی از راه ها برای تقویت اقتصاد عنوان کرد.
  • راه خنثی سازی تحریم ها از زبان علم الهدی

    ایرنا: امام جمعه مشهد گفت: در کشور سه نظریه از سوی اقتصاددانان برای مقابله با جنگ اقتصادی وجود دارد که نظریه نخست مذاکره و بستن قرارداد با غرب برای پایان یافتن تحریم‌ها و توطئه‌هاست که این نظریه در دولت یازدهم و دوازدهم به صورت برجام پیگیری شد.