عقبنشینی تدریجی چین از صدرنشینی جهان؛
پیشتازی هند، فیلیپین، آرژانتین در رقابت رشد اقتصادی
به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ در تازه‌ترین گزارش صندوق بین‌المللی پول با عنوان «تاب‌آوری شکننده در میان نااطمینانی‌های مداوم»، هند، فیلیپین و آرژانتین به‌عنوان سه اقتصاد با سریع‌ترین نرخ رشد در سال ۲۰۲۵ معرفی شده‌اند.
این گزارش، که در تابستان ۲۰۲۵ منتشر شده، ضمن ارائه تصویری از تحولات اقتصاد جهانی، جایگاه چین را نیز مورد بازبینی قرار داده و نشان می‌دهد که اقتصاد این کشور دیگر مانند گذشته نقش موتور رشد جهانی را ایفا نمی‌کند.
در صدر جدول رشد اقتصادی، هند قرار دارد. طبق پیش‌بینی‌های صندوق بین‌المللی پول، این کشور در سال‌های ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ رشد ۶.۴ درصدی را تجربه خواهد کرد. چنین عملکردی ناشی از عوامل متعددی است.
هند طی سال‌های اخیر با گسترش طبقه متوسط و افزایش تقاضای داخلی، توانسته پایه‌ای پایدار برای رشد اقتصادی خود ایجاد کند.
دولت هند سرمایه‌گذاری‌های سنگینی را در بخش زیرساخت‌های عمومی، به‌ویژه در حوزه حمل‌ونقل، انرژی و شهرسازی انجام داده و این روند همچنان ادامه دارد. همچنین افزایش دسترسی به اعتبار برای شرکت‌ها و خانوارها باعث تحرک بیشتر بخش خصوصی شده است.
هند توانسته است در جذب سرمایه‌گذاری خارجی نیز عملکرد موفقی داشته باشد، به‌ویژه در بخش‌های فناوری و تولید. جابه‌جایی زنجیره تامین جهانی که عمدتا تحت تأثیر تنش‌های ژئوپلیتیک و سیاست‌های متنوع‌سازی بازارها صورت گرفته، به نفع هند تمام شده و این کشور را به مقصدی مهم برای شرکت‌های بین‌المللی مانند اپل تبدیل کرده است.
فیلیپین نیز به عنوان یکی از اقتصادهای در حال رشد جنوب شرق آسیا، عملکردی بسیار مثبت را از خود نشان داده است. این کشور که انتظار می‌رود رشد ۵.۵ درصدی را در سال ۲۰۲۵ تجربه کند، بیش از هر چیز بر مصرف داخلی خود تکیه دارد.
بیش از سه‌چهارم تولید ناخالص داخلی فیلیپین از طریق مصرف خانوارها تأمین می‌شود که این امر نشان از ساختار اقتصاد مبتنی بر تقاضای داخلی دارد. نرخ بیکاری در این کشور به یکی از پایین‌ترین سطوح تاریخی خود، یعنی حدود ۳.۱ درصد، رسیده است که موجب افزایش قدرت خرید و رونق بازار داخلی شده است.
دولت فیلیپین با افزایش سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت‌ها، همچنین اجرای اصلاحاتی برای بهبود محیط کسب‌وکار، زمینه را برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی به‌ویژه در بخش‌های دیجیتال، الکترونیک و تولید نیمه‌هادی‌ها فراهم کرده است.
آرژانتین، با وجود سابقه بحران‌های متعدد اقتصادی، توانسته است در فهرست اقتصادهای در حال سریع‌ترین رشد قرار گیرد و پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۵ رشد اقتصادی ۵.۵ درصدی را تجربه کند.
این کشور که سال‌ها با تورم بالا و بحران بدهی دست‌وپنجه نرم می‌کرد، اکنون با استفاده از حمایت‌های مالی صندوق بین‌المللی پول و اجرای برخی سیاست‌های تثبیت‌کننده، شاهد بازگشت رشد اقتصادی است.
افزایش قیمت جهانی کالاهای اساسی، به‌ویژه محصولات کشاورزی مانند سویا، به رشد صادرات این کشور کمک کرده است. همچنین بخشی از این رشد به دلیل اثر بازگشتی از رکودهای گذشته بوده که اکنون خود را در قالب رشد بالا نشان می‌دهد. البته پایداری این روند همچنان در گرو ادامه اصلاحات ساختاری و مهار تورم است.
در نقطه مقابل این روندهای مثبت، اقتصاد چین قرار دارد که در سال‌های اخیر با کاهش سرعت رشد مواجه شده است. طبق پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول، رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۲۵ معادل ۴.۸ درصد خواهد بود که در مقایسه با هند و فیلیپین، عملکردی ضعیف‌تر به‌حساب می‌آید.
عوامل متعددی در عقب‌ماندگی چین از رقبایش نقش دارند. کاهش تقاضای داخلی به‌ویژه در میان خانوارها، نشان‌دهنده ضعف در بخش مصرف است. بخش املاک و مستغلات چین که یکی از ارکان اقتصاد این کشور محسوب می‌شود، با بحران مواجه شده و این امر به کاهش اعتماد عمومی و کاهش سرمایه‌گذاری منجر شده است.
همچنین ساختار جمعیتی چین، با روند پیر شدن جمعیت و کاهش رشد نیروی کار، چالشی جدی برای آینده اقتصادی این کشور به‌شمار می‌رود. از سوی دیگر، سرمایه‌گذاری‌های سنگین اما کم‌بازده در پروژه‌های زیربنایی در کنار وابستگی بالای اقتصاد چین به صادرات، موجب شده این کشور در برابر تغییرات تقاضای جهانی آسیب‌پذیرتر شود.
گزارش صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد که هند، فیلیپین و آرژانتین با تکیه بر تقاضای داخلی، اصلاحات ساختاری و جذب سرمایه‌گذاری، موفق به تثبیت و حتی تسریع رشد اقتصادی خود شده‌اند، در حالی که چین با مجموعه‌ای از چالش‌های ساختاری و دوره‌ای مواجه است که سرعت پیشرفت آن را کند کرده است. اگر این روند ادامه یابد، چین ممکن است برای مدتی طولانی، جایگاه سابق خود را در رشد جهانی از دست بدهد.
