بهار پردرآمد اوره‏‏‌سازها

 دولت روی نرخ اوره داخلی بسیار حساس است و شرکت‌های تولیدکننده مجبور می‌سازد تا اوره وزارت جهاد کشاورزی را با یک دهم نرخ جهانی به فروش رسانند. این موضوع خود یک ریسک بزرگ برای سودآوری این صنعت محسوب می‌شود. از منظر مقادیر تولید و فروش در سال ۱۴۰۳ و همچنین بهار و خرداد ماه امسال اوره‌‌‌سازان تحت‌تاثیر قطعی مکرر گاز و همین‌طور افزایش نرخ خوراک با کاهش تناژ تولید و فروش همراه بوده‌‌‌اند. در زمستان ۱۴۰۳ به دلیل قطعی بالای گاز شرکت‌های تولیدکننده اوره بازار سهام، کاهش چشمگیر ۳۶درصدی در حاشیه سود این صنعت نسبت به میانگین تاریخی رقم خورد. رشد ۶۱درصدی نرخ فروش اوره در سه‌ماهه امسال، درآمد شرکت‌های تولیدکننده اوره بازار سهام در سال‌جاری بهبود خوبی را تجربه کرده است. این رشد درآمدی می‌تواند زمینه‌ساز بهبود حاشیه سود تولیدکنندگان اوره در سه‌ماهه ابتدایی ۱۴۰۴ باشد. 

عوامل نزول تولیدات

اولین معیار مهم در جهت بررسی وضعیت شرکت‌های تولیدکننده اوره بازار سهام، بحث مقادیر تولیدات این صنعت است. از سال ۹۰ به طور میانگین در هر سال ۶درصد به مجموع تولیدات این زیرگروه صنعت پتروشیمی افزوده شده و متوسط در هر سال ۸میلیون و ۵۶۰هزار تن اوره از طریق بورسی‌‌‌های این صنعت در بازار عرضه شده است. در سال ۱۴۰۳، باتوجه به دو چالش نرخ خوراک و همین‌طور قطعی گاز، اوره‌‌‌سازان با کاهش تولید مواجه شده‌‌‌اند. در این سال مجموعا ۱۰میلیون و ۲۹۹هزار تن اوره از طریق شش اوره‌‌‌ساز بزرگ بازار سهام به چرخه تولید درآمد که در مقایسه با سال ماقبل افت ۱۳درصد تجربه کرده است. این در حالی است که در عمده سال‌های گذشته تولیدات گروه اوره بازار سهام با افزایش همراه بوده است. افت مقداری تولید این صنعت در مقیاس فصلی نیز تکرار شده است.

در سه‌ماهه ابتدایی امسال ۳میلیون و ۴۷هزار تن اوره از طریق بورسی‌‌‌های صنعت به چرخه تولید درآمد که در مقایسه با بهار ۱۴۰۳، به میزان ۶درصد کاهش تجربه کرده است. در بازه ماهانه، طی سه‌ماهه ابتدایی سال‌جاری فقط در اردیبهشت ماه تولیدات شرکت‌های اوره‌‌‌ساز افزایشی بوده و در دوماه فروردین و خرداد ماه نزول مقداری تولید رقم خورده است. بیشترین میزان کاهش در سومین ماه سال‌جاری با افت ۲۱درصدی به وقوع پیوست. برای شرکت‌های تولیدکننده اوره خرداد ماه تلخی پشت سر گذاشته شد چرا که هر شش شرکت تولیدکننده بورسی این صنعت در این ماه با نزول تولیدات همراه شدند. کمترین میزان افت مربوط به شرکت «شیراز» است که در مقیاس نقطه به نقطه تولیدات این شرکت با افت ۸درصدی نسبت به خرداد ۱۴۰۳ به میزان ۲۷۶هزار تن به ثبت رسید. 

وضعیت نابسامان فروش

ارزیابی مقادیر فروش گروه اوره بازار سهام نشان می‌دهد که در بازه بلندمدت یکساله مقادیر تولید و فروش این صنعت برابر است. باتوجه به ماهیت فسادپذیری اوره برابر بودن مقادیر تولید و فروش در بازه بلندمدت امر طبیعی است. با این حال در مقیاس کوتاه‌مدت و میان‌مدت شرکت-های اوره‌‌‌ساز بورس تهران باتوجه به سیاست‌‌‌های خود بعضا اوره را انبار کرده تا در زمان بالا رفتن قیمت جهانی آن را صادر کنند. در بهار امسال ۱میلیون و ۲۴۷هزار تن اوره از طریق بورسی‌‌‌های این صنعت به فروش رسید که نسبت به بهار ۱۴۰۳ به میزان ۳۲درصد کاهش یافته است.

در مقیاس نقطه به نقطه طی هر سه ماه ابتدایی سال‌جاری مقدار فروش این صنعت کاهشی بوده است. بیشترین میزان افت تناژ فروش مربوط به خرداد ماه امسال است. در این ماه تناژ فروش شرکت‌های اوره‌‌‌ساز با نزول ۵۰درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل به ۳۳۵هزار تن کاهش یافته است. از میان شش تولیدکننده بورسی این صنعت، «کرماشا» تنها شرکتی است که در خرداد ماه امسال موفق به رشد فروش خود شده است. این شرکت در سومین ماه سال‌جاری فروش خود را افزایش ۲۶درصد نسبت به خرداد ۱۴۰۳ به میزان ۳۱هزار و ۸۴۹تن افزایش داده است. 

جهش ۶۰درصدی نرخ اوره

باتوجه به بالاتر بودن حجم عرضه اوره تولیدی از میزان تقاضای داخلی، بخش زیادی از تولیدات اوره‌‌‌سازان بورسی به صادرات تخصیص می‌‌‌یابد. از این رو نرخ فروش این صنعت همبستگی بالایی با نرخ جهانی اوره دارد. در سالی که گذشت رشد زیادی در نرخ فروش اوره رقم نخورد. در سال گذشته به‌طور  میانگین ۲۳درصد به نرخ فروش محصول اصلی شرکت‌های اوره‌‌‌ساز بورسی نسبت به سال ۱۴۰۲ افزوده شد. بیشترین میزان جهش نرخ در این بازه مربوط به شرکت «شپدیس» است که اوره فله خود را با افزایش ۳۹درصدی نسبت به سال ماقبل به فروش رسانده است.

در بهار امسال رشد بسیار خوبی در نرخ فروش شرکت‌های تولیدکننده اوره بازار سهام رقم خورده است. در سه‌ماهه امسال میانگین ۶۱درصد به نرخ فروش محصول اصلی این صنعت افزوده شد. بیشترین میزان رشد نرخ در بهار امسال مربوط به دو شرکت «شیراز» و «شپدیس» است که اوره فله خود را با ۱۰۰درصد افزایش در قیاس با بهار ۱۴۰۳ به فروش رسانده‌‌‌اند. در مقیاس نقطه به نقطه طی خرداد ماه امسال ۵۸درصد میانگین به نرخ فروش اوره‌‌‌سازان بورسی افزوده شد. در این مقیاس نیز شرکت «شپدیس» بهترین عملکرد را از خود به نمایش گذاشت و اوره فله را با ۹۸درصد افزایش نسبت به خرداد ۱۴۰۳ به فروش رساند. 

رشد درآمد با چاشنی افزایش نرخ

پس از بررسی مقادیر تولید و فروش شرکت‌های تولیدکننده اوره، حال نوبت به ارزیابی درآمد این صنعت است. کاهش مقادیر تولید و فروش این صنعت در سال ۱۴۰۳، منجر به افت درآمد اوره‌سازها شده است. در سال گذشته درآمد این گروه تنها ۱۴درصد افزایش یافته و به ۹۴هزار و ۶۴۷میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که متوسط رشد فروش گروه اوره بورس تهران در ۱۳سال اخیر به میزان ۴۶درصد است و این به معنای نزول ۳۲درصدی شتاب رشد درآمد آنها در سال گذشته است.

به‌رغم عملکرد ضعیف این صنعت در سال گذشته، طی سه ماه ابتدایی سال‌جاری هم از منظر فصلی و هم از نظر ماهانه وضعیت درآمدی اوره‌‌‌سازان بورسی بهبود یافته است. در بازه فصلی طی سه‌ماهه بهار سال‌جاری درآمد شرکت‌های تولیدکننده اوره بورس تهران با افزایش ۲۶درصد نسبت به بهار ۱۴۰۳ همراه شد و به ۲۷هزار و ۴۲۵میلیارد تومان رسید. در سه ماه ابتدایی سال‌جاری بیشترین میزان جهش درآمد گروه اوره بازار سهام در اردیبهشت ماه با ثبت رشد ۷۷درصد رقم خورد. با این حال افت بالای مقادیر فروش این صنعت طی خرداد ماه سبب شد تا درآمد فروش آنها با نزول ۴درصدی نسبت به ماه مشابه سال گذشته همراه شود. در سومین ماه سال‌جاری بیشترین میزان رشد درآمد مختص به شرکت «کرماشا» است. این شرکت که از لحاظ مقدار فروش نیز در خرداد ماه خوش درخشید، فروش خود را طی این ماه با ۱۳۰درصد افزایش همراه کرد و به ۷۳۹میلیارد تومان رساند. 

زمستان تلخ اوره‌‌‌سازان

متغیرهای سودآوری گروه اوره بازار سهام تحت‌تاثیر نزول مقادیر تولید و فروش این صنعت در سال گذشته با افت همراه شده است. از سال ۹۰ حاشیه سود گروه اوره بورس تهران به میزان ۵۲درصد بوده است. در سال گذشته متغیرهای سودآوری این صنعت با افت ۱۱درصدی همراه شده و به ۴۱درصد نزول یافته است. عامل اصلی این موضوع به کاهش نرخ جهانی اوره بازمی‌گردد. ارزیابی متغیرهای سودآوری فصلی این صنعت نشان می‌دهد که در سه فصل ابتدایی سال گذشته وضعیت سودآوری مطلوب بوده است.

با این حال زمستان بسیار بدی برای شرکت‌های اوره‌‌‌ساز رقم خورده است. در چهارمین فصل سال حاشیه سود این صنعت ۱۷درصد به ثبت رسید که نسبت به متوسط تاریخی ۳۶درصد کاهش تجربه کرده است. از میان شش تولیدکننده اصلی صنعت اوره، «شپدیس» بیشترین میزان حاشیه سود را چه در مقیاس سالانه و چه در بازه فصلی به ارمغان رسانده است. حاشیه سود این شرکت در سال ۱۴۰۳ و زمستان سال گذشته به‌‌‌ترتیب به میزان ۶۶ و ۱۹درصد به ثبت رسیده است.