به گزارش اکوایران، محمدرضا کدخدازاده، معاون شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل،‌ درباره آخرین وضعیت علمیات عمرانی در کریدور ارس گفت: پروژه کریدور ارس به نام کلاله به جلفا مطرح است. کریدور ارس یک عنوان کلی بود و اگر قراردادی بخواهیم منعقد کنیم، باید ابتدا و انتهای آن مسیر و پروژه مشخص شود بنابراین نام قراردادی این پروژه کلاله به جلفا است اما به هر حال این مسیر در مختصات کریدور ارس است.

کدخدازاده درباره سهم آذری‌ها در این کریدور گفت: از طرف دیگر در سمت آذری در بخش مسیر جاده‌ای این کریدور، احداث پل را بر عهده گرفته است که این پل در بخش کلاله در خاک ایران و آق بند در خاک آنها واقع شده که این پل هم در حال اجرا است. این پل با پیمانکاری آذری‌ها و هزینه و اعتبارات آنها ساخته می‌شود و این پل به پایانه‌ای که ایران پیش بینی کرده وصل خواهد شد.

کریدور ارس؛‌ موازی زنگرود

او در گفت‌وگو با ایلنا افزود:‌ پایانه در منطقه کلاله توسط پیمانکاران ایرانی در حال ساخت است و به محض اینکه پل اجرا شود، خودروها از پل به طور مستقیم وارد پایانه می‌شوند. برای پایانه 8 هکتار زمین را آزاد کرده‌ایم و به سازمان راهداری تحویل شده است که با پیاده سازی نقشه‌ها ساخت و ساز را شروع کند.

کدخدازاده تاکید کرد: این کریدور موازی زنگزور است؛ برای آذری‌ها موضوع ترجیح ارس به زنگزور مطرح نیست اما اگر بخواهند راهگذری از ارمنستان ایجاد کنند، این راهگذر قطعا صعب‌العبورتر از منطقه و مسیر ایران خواهد بود. از طرفی دیگر اگر بحث اشغال مطرح شود آن هم تبعات خاص خود را دارد و دیگر موضوع تغییر ژئوپلتیک منطقه است.

او ادامه داد: بنابراین کریدور ارس آذربایجان راحت‌تر و سریع‌تر به نخجوان می‌رساند. راهی که الان وجود دارد از پارس آباد و بیله سوار اردبیل شروع می‌شود و تا جلفا 350 کیلومتر طول دارد. در حال حاضر، مسیر چهار خطه تا مرز ارمنستان پیش آمده‌ است و آذری‌ها به شدت برای تکمیل کریدور ارس تمایل دارد؛ چراکه اگر به هر دلیلی تصمیم بگیرند به سمت زنگزور بروند، از همان مسیر می‌تواند به سمت زنگزور ادامه دهند و در غیر این صورت می‌توانند وارد ایران شوند و با پیمایش 100 کیلومتر از خاک ایران به نخجوان می‌رسند.

کریدور ارس؛ گزینه جایگزین زنگزور؟

به نوشته مرکز تحقیقات آسیا، قفقاز در نتیجه جنگ اول قره باغ کوهستانی، ارتباط مستقیم ریلی و همچنین جاده‌ای بین سرزمین اصلی آذربایجان و منطقه اقلیم نخجوان قطع شد.

در این شرایط با دور زدن ارمنستان از طریق ایران، مسیر زمینی بیله سوار در شمال استان اردبیل در نزدیکی مرز ایران و در ۲۲۰ کیلومتری باکو به اصلی‌ترین مسیر ترانزیتی بین سرزمین اصلی آذربایجان و نخجوان و همچنین ترکیه تبدیل شد. این مسیر ترانزیتی که بخشی از جاده ۱۲ ایران است و برای آذربایجان اهمیت راهبردی دارد و کوتاه‌ترین راه ارتباطی زمینی است که آذربایجان غربی را از طریق بخش بیله سوار-جلفا به نخجوان متصل می‌کند.

با این حال، در ۱۰ نوامبر ۲۰۲۰، توافق آتش‌بس سه‌جانبه منعقد کننده جنگ دوم قره باغ اعلام کرد که «همه راه‌های ارتباطی اقتصادی و حمل‌ونقل در منطقه باز خواهد شد» و این گمانه زنی‌ها را افزایش داد که پس از سه دهه، بن‌بست‌هایی در سیستم حمل‌ونقل منطقه ایجاد شود.

با این وجود، به دلیل تنش‌های مداوم مرزی بین ارمنستان و آذربایجان، شرایط شکننده قره‌باغ کوهستانی و مخالفت ایران و ارمنستان با کریدور زنگزور، پیشرفت چندانی در زمینه بازگشایی راه‌های مواصلاتی صورت نگرفته است.