دنیای اقتصاد گزارش می‌دهد؛
امارات و راهبرد رویکرد نگاه توأمان به شرق و غرب
به گزارش خبرنگار گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد، سفر رئیس دولت امارات متحده عربی به مسکو، اگر چه با استقبال جنگنده های روسی همراه بود، اما درون خود هدفی اقتصادی را نهفته داشت؛ حجم مبادلات تجاری دو کشور که هم اکنون ۱۱ میلیارد دلار است، حداقل به ۲۲ میلیارد دلار برسد.
امارات متحده عربی که ظرف سال‌های گذشته به یک نقطه دارای پیشرفت مستمر و مداوم در منطقه خاورمیانه تبدیل شده است، راهبردی را برای خود در نظر گرفته که به نظر می‌رسد موفقیت اصلی آن، مرهون همین نوع نگاه راهبردی به مناسبات با سایر کشورهای دنیا باشد.
در واقع، آنچه که می‌توان در مجموعه سیاست‌های راهبردی امارات متحده عربی به وضوح مشاهده کرد، راهبرد رویکرد توأمان به شرق و غرب است که توانسته با نگاهی راهگشا به مناسبات با سایر کشورها، موفقیت‌های روزافزون و البته بی‌حاشیه برای این کشور را رقم زند.
محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات متحده عربی که ظهر روز گذشته با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در کاخ کرملین دیدار و رایزنی کرد، به این نکته اشاره کرده که در سیاست خارجی کشورش، هم نگاه به شرق وجود دارد و هم نگاه به غرب و به صراحت در این دیدار اعلام کرده که امارات جایگاه ویژه ای در روابط خود با روسیه در نظر گرفته است؛ همان نگاهی که البته ولادیمیر پوتین نیز بر آن تاکید کرده و گفته که روسیه برای روابط با امارات، اهمیت ویژه‌ای قائل است.
در عین حال، آنچه که دو طرف بار دیگر بر آن تاکید کرده‌اند، انجام سرمایه‌گذاری‌های مشترک است که به گفته پوتین، روند آن رو به افزایش است. از سوی دیگر، موضوع آموزش نیز نکته‌ای بوده که در ذهن دو طرف مغفول نمانده است.
نکته حائز اهمیت دیگری که در این میان وجود دارد، گسترش همکاری‌های اقتصادی دو کشور در پیمان‌های مهمی همچون بریکس و اتحادیه اقتصادی اوراسیا است که به گفته پوتین می‌تواند زمینه‌ساز روابط جدی میان دو کشور شود.
به موازات این، رویکرد امارات متحده عربی در قبال همسایگان، آمریکا و اروپا نیز به وضوح قابل مشاهده است و به خوبی این سیاست را بازگو می‌کند که این کشور در مسیر منافع ملی خود و نگاه‌های توسعه‌ای که به فعالیت‌های خود دارد هم، نگاه به غرب را محفوظ داشته است؛ چراکه به اعتقاد سردمداران این کشور، امارات متحده عربی باید پایگاهی برای اولین‌ها در دنیا باشد.
رئیس امارات در سفر اخیر ترامپ به منطقه خاورمیانه که اتفاقا امارات هم میزبانی بخشی از آن را به عهده داشت، به صراحت تاکید کرد که ابوظبی خواهان ادامه همکاری با واشنگتن برای تحقق صلح و ثبات در منطقه است.
او گفت: روابط میان دو کشور از زمان آغاز ریاست‌جمهوری ترامپ «پیشرفت کیفی و بی‌سابقه‌ای» داشته است.
رئیس دولت امارات همچنین یادآور شد که این کشور در ماه مارس گذشته تعهد داده است طی ده سال آینده ۱.۴ تریلیون دلار در ایالات متحده سرمایه‌گذاری کند و امارات مصمم است دامنه این دوستی را به نفع هر دو کشور گسترش دهد.
محمد بیات کارشناس مسائل بین‌الملل و خاورمیانه در گفتگو با خبرنگار گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد، گفت: در سال‌های اخیر روابط بین روسیه و امارات متحده عربی به شدت تعمیق پیدا کرده و این امر هم تحت تاثیر چند پرونده بسیار مهم از جمله جنگ روسیه و اوکراین است، به این معنا که در موضوع جنگ دو کشور که رژیم تحریمی امریکا و اروپا بر علیه روسیه وضع شد، امارات متحده عربی به یکی از محل‌های دور زدن تحریم تبدیل شده است.
وی افزود: از سوی دیگر، در جریان این تحریم‌ها الیگارشی روس بخشی از دارایی‌های خود را از غرب به امارات متحده عربی منتقل کردند؛ ضمن اینکه در جریان عملیات سپتامبر ۲۰۲۴ نیز که امریکا و انگلیس و بخشی از نظام ضدپولشویی امارات عملیاتی را علیه روس‌ها انجام دادند، امارات جزو محل‌های اصلی بود که روسیه چندین میلیارد دلار در آن، از دست داد که این موضوع شبیه اتفاقاتی بود که علیه صرافی‌های ارزی ایران انجام شده و منجر به ایجاد التهابات ارزی در کشورمان گردید.
بیات ادامه داد: در موضوع انتقال سلاح و انرژی به هند با استفاده از ارز درهم نیز، ردپای امارات را می‌توان دید و این خود نکته تعمیق‌بخش روابط امارات و روسیه ظرف سنوات گذشته بوده است.
این کارشناس مسائل بین‌المللی و خاورمیانه ادامه داد: موضوع دیگر، پرونده سوریه است که برخی معتقدند اساسا اماراتی‌ها بوده‌اند که توانستند در کنار ترکیه، روسیه را مجاب کند که دست از حمایت از بشار اسد بردارد و منافع آن را در شرق مدیترانه تامین کرده و تلاش کنند تا پایگاه های دریایی و هوایی آن حفظ شود و امروز نیز دمشق و مسکو روابط بسیار عملگرایانه‌ای را تجربه می‌کنند، به این معنا که هفته گذشته نیز در سفر شیبانی به روسیه قرار بر این شد که دو طرف توافقاتی که پیش از این میان دو کشور بوده است را بازبینی کرده و تقویت نمایند.
بیات گفت: مساله سوم، سیاست خارجی مبتنی بر موازنه مثبت امارات است که سعی دارد تخم‌مرغ‌های خود را در سبدهای متنوع چینش کند که البته این به معنای آن نیست که روسیه را با امریکا یکسان ببیند ولی در پروژه جنگنده‌های نسل ۵ که روسیه در حال سرمایه‌گذاری برای توسعه و ساخت سامانه پدافندی اس ۵۰۰ است، امارات متحده عربی در حال همکاری است و این نشانگر تعمیق روابط بین دو کشور می باشد.
وی اظهار داشت: به هر ترتیب روسیه یکی از بزرگترین شرکای امنیتی ایران و امارات متحده عربی یکی از بزرگترین شرکای اقتصادی ایران به شمار می‌رود که در دوران تحریم نقش بی‌بدیلی داشته است و بدون شک با تعمیق روابط این دو کشور، ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی خود به عنوان رابط میان شمال و جنوب می‌تواند میان ابوظبی و مسکو نقش‌آفرینی کرده و به خاطر نبود چتر نظارتی امریکا و هم در مورد مسائل اقتصادی و قرار گرفتن به عنوان کریدور حمل کالا می‌تواند نقش موثری در بخشی از عملیات پنهان دو کشور داشته باشد.
بیات گفت: تعمیق روابط دو کشور فی نفسه برای ایران تهدیدی به شمار نمی‌آید مگر این روابط را در معادله‌ای قرار دهیم که اماراتی‌ها در معادلات منطقه‌ای خود، قصد تضعیف بیش از پیش محور مقاومت را داشته باشند که این موضوع می‌تواند برای ما زنگ خطر به شمار آید و باید مراقب باشیم که تجربه سوریه در قبال سایر پرونده‌های منطقه ای کشور تکرار نشود؛ به ویژه اینکه به نظر می‌رسد که توسعه پیمان ابراهیم بسیار نزدیک است و اماراتی‌ها به عنوان کنشگران فعال در تلاش هستند که این اتفاق به نفع امریکا و اسراییل هرچه سریعتر رخ دهد اما در مجموع نفس روابط امارات و روسیه برای ایران تهدید به شمار نمی‌آید.
