واکنش مسافران به ممنوعیت پیش‏‏‌فروش بلیت اتوبوس

به گزارش «دنیای ‌اقتصاد»، با نزدیک شدن به ایام اربعین و افزایش تقاضای زائران به حمل‌‌‌ونقل، وزارت راه و شهرسازی از ممنوعیت پیش‌‌‌فروش بلیت اتوبوس به مقاصد غیر‌اربعینی از ۱۸ تا ۲۶مردادماه خبر داد. در سال‌های گذشته همواره معضل کمبود بلیت اتوبوس به مقاصد مختلف در ایام اربعین وجود داشت، ولی تاکنون هیچ نهاد رسمی‌‌‌ از ممنوعیت فروش بلیت اتوبوس برای جبران کمبود ناوگان اتوبوسرانی در ایام اربعین خبر نداده بود.

پس از جنگ ۱۲روزه اخیر، این دومین باری است که بحران جدی کمبود ناوگان اتوبوسرانی بین شهری با ابلاغ یک دستور مبنی بر ممنوعیت پیش‌‌‌فروش بلیت اتوبوس بین‌‌‌شهری به مقاصد غیراربعینی در یک بازه زمانی ۹روزه، خود را نشان می‌دهد. هرساله در روزهای پیک سفر مثل ایام اربعین یا در بحران‌هایی مثل جنگ دوازده روزه که اخیرا رخ داده است، همواره ناوگان اتوبوسرانی با بحران کمبود اتوبوس مواجه شده و پاسخگوی نیازهای مردم نبوده است.

بر اساس اعلام احمدرضا عامری، رئیس هیات‌مدیره اتحادیه شرکت‌های تعاونی مسافربری، تعداد ناوگان آماده به خدمت برای ایام اربعین مشخص نیست، اما درباره روند نزولی تعداد ناوگان تردیدی وجود ندارد. در حالی که در اواخر دهه گذشته تعداد اتوبوس‌‌‌های فعال در شبکه حمل‌‌‌ونقل کشور به ۱۶هزار و ۵۰۰ دستگاه می‌‌‌رسید، به دلیل سیاست‌‌‌های کنترل نرخ کرایه‌‌‌ها و مشکلات اقتصادی حاکم بر کشور که بر هزینه‌‌‌های تعمیر و نگهداشت این ناوگان افزوده، این تعداد به طور قابل‌توجهی کاهش یافته و در حال حاضر به حدود پنج تا هفت‌هزار دستگاه رسیده است. فعالان حمل‌‌‌ونقل جاده‌‌‌ای می‌‌‌گویند این تعداد اتوبوس برای کشوری با جمعیت بالا و پتانسیل‌‌‌های گردشگری گسترده مانند ایران، کافی نیست. نیاز اورژانسی ایران به اتوبوس‌‌‌های تازه‌‌‌نفس بین شهری حداقل سه‌هزار و ۵۰۰دستگاه برآورد می‌شود تا بتواند در ایام پیک تقاضای سفر، هم پاسخگوی نیازهای جدید ایجاد شده و هم نیاز روزمره مسافران جاده‌‌‌ای باشد.

به گزارش «دنیای ‌اقتصاد»، روند کاهشی تعداد اتوبوس‌‌‌ها از این جهت است که ظاهرا تعدادی از آنها برای استفاده‌‌‌های دیگر فروخته یا اجاره‌‌‌ داده شده و برخی نیز به سرویس جابه‌‌‌جایی در بخش خصوصی اختصاص پیدا کرده‌‌‌اند. برخی نیز به‌دلیل شدت فرسودگی به کلی از چرخه حمل‌‌‌ونقلی خارج شده‌‌‌اند. شرکت‌های حمل‌‌‌ونقل جاده‌‌‌ای مدعی هستند که چرخ اقتصادی این حوزه خدماتی آن‌‌‌گونه که باید نمی‌‌‌چرخد و پاسخگوی تورم دائمی ملزومات فنی، قطعات یدکی، لاستیک و... نیست.

نکته قابل‌توجه اینجاست که همزمانی ایام تابستان که تقاضای سفرها افزایش پیدا می‌کند با ایام اربعین که زائران به حمل‌‌‌ونقل عمومی نیاز ویژه دارند، وضعیت دسترسی به تهیه بلیت اتوبوس برای سفر را دچار اختلال می‌کند. تصمیمات یک‌‌‌شبه و ناگهانی مثل اختصاص تقریبا تمام ناوگان جاده‌‌‌ای برای سفر به یک مقصد خاص، منجر به ایجاد مشکلاتی برای مسوولان، مردم و رانندگان اتوبوس خواهد شد و سیاستگذاران از سال گذشته باید به فکر افزایش تعداد ناوگان برای ایام اربعین می بودند. وضعیت کمبود اتوبوس مخصوصا در ایام پیک یا بحران  نیازمند یک درمان جدی است. راهکارهای کوتاه‌مدت نمی‌توانند در این مساله راهگشا باشد و قبل از اینکه وضعیت بحرانی‌‌‌تر شود باید سراغ یک تصمیم جدی برای ترمیم ناوگان اتوبوسرانی و تسهیل سرمایه‌گذاری در این بخش رفت.